Ernstig gevaar bij verwevenheid tussen boven- en onderwereld

Van alle binnengekomen screening-aanvragen bij het Landelijk Bureau Bibob (LBB) is na onderzoek in ruim een op de drie gevallen sprake van ‘ernstig gevaar’. Veruit de meeste adviezen hebben betrekking op de horecasector. Dat blijkt uit het jaarverslag 2016 van het Landelijk Bureau Bibob.

Betrouwbare overheid en samenleving

Voor een betrouwbare overheid en een betrouwbare samenleving is het van belang personen en organisaties te screenen op hun integriteit. De Wet Bibob is een instrument om de verwevenheid tussen boven- en onderwereld tegen te gaan. Het Landelijk Bureau Bibob (hierna LBB), als onderdeel van screeningsautoriteit Justis, wil met het screenen van aanvragen van vergunningen, subsidies, aanbestedingen en vastgoedtransacties voorkomen dat de overheid criminele activiteiten faciliteert. Het LBB raadpleegt bij dat onderzoek een groot aantal open en gesloten informatiebronnen over de betrokkene en zijn zakelijke omgeving en komt uiteindelijk tot een conclusie over de mate van gevaar.

Criminele activiteiten

Met de Wet Bibob kunnen bestuursorganen de achtergrond van een (rechts)persoon onderzoeken in het kader van vergunning- en subsidieverlening, bij het aangaan van een vastgoedtransactie of bij het gunnen van een overheidsopdracht. Indien er een ernstig gevaar bestaat dat de aanvrager of zijn zakelijke omgeving crimineel verkregen vermogen aanwendt of andere strafbare feiten zal plegen in het licht van zijn bedrijfsvoering, dan kan de betreffende overheidsinstantie weigeren om met hem in zee te gaan. Zo wordt voorkomen dat de overheid criminele activiteiten faciliteert en wordt de bonafide ondernemer beschermd tegen oneerlijke concurrentie.

Adviesaanvragen

In 2016 heeft het LBB bijna 300 adviesaanvragen behandeld. De aanvragen komen uit alle regio’s van het land. Opvallend is dat van bestuursorganen vanuit de provincies Groningen en Gelderland substantieel meer aanvragen zijn binnengekomen dan voorgaande jaren. In 2016 zijn niet alleen aanvragen van vergunningen in de gebruikelijke sectoren van horeca, coffeeshops en seksinrichtingen onderzocht. De cijfers laten ook zien dat het LBB een groot aantal aanvragen voor milieu- en bouwvergunningen heeft gescreend.

Mate van gevaar

De adviezen van het LBB kunnen worden onderverdeeld in de mate van gevaar dat de beschikking mede zal worden gebruikt om crimineel verkregen vermogen te benutten of om strafbare feiten te plegen. Het LBB concludeerde in 2016 116 maal een ernstig gevaar, in 28 gevallen een mindere mate van gevaar en 93 keer concludeerde het LBB dat er geen gevaar in de zin van de Wet Bibob is gebleken. In twee gevallen was er sprake van ‘geen uitsluitingsgrond’. De cijfers zijn vergelijkbaar met die van 2015.

Meer weten?

Op het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit hoort u hoe u ondermijning veroorzaakt door criminele netwerken in uw gemeente voorkomt.

Op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leert u hoe u voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in uw gemeente.

Op de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein leert u hoe u komt tot een integriteitsbeleid voor uw gemeente.

Op de opleiding bibob coördinator leert u hoe u de wet Bibob toepast in uw gemeente.

Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leert u hoe u misstanden in uw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.