Big data zorgen voor ongelijke zorg

Egge van der Poel is datawetenschapper. Hij is verbonden aan het Erasmus MC en de Tias Nimbas Business School en een van de sprekers op het event Health, Food & Technology. Wat mogen we van zijn verhaal verwachten? Hij licht een tipje van de sluier op.

Artsen en verpleegkundigen ergeren zich vaak aan de vele gegevens die ze moeten registreren. Ze zien die registratie als een last. Ze hadden die tijd in hun ogen veel beter kunnen besteden, bijvoorbeeld aan zorg voor de patiënt. Mijn ambitie is van die last een lust te maken, aldus Egge van der Poel.

Zorg verbeteren met data

In Nederland beschikken we over heel waardevolle data over onze gezondheidszorg. We doen er alleen veel te weinig mee. Als we dat veranderen, kunnen we onze zorg ingrijpend verbeteren.

Ik geef je een voorbeeld. Harriët heeft strottenhoofdkanker, een ziekte met ongunstige vooruitzichten. Ze ondergaat een behandeling en heeft last van bijwerkingen, waaronder pijn. Ze vraagt zich twee dingen af:

  • hoort wat ik voel bij de behandeling?
  • wat staat mij nog te wachten?

Deze vragen zijn lastig te beantwoorden. Dat komt omdat Harriëts specifieke casus niet goed past bij de resultaten van bestaand wetenschappelijk onderzoek. Ze heeft namelijk nog een andere ziekte: diabetes. Daardoor kan ze niet goed worden vergeleken met de uitkomsten van een onderzoek naar mensen met strottenhoofdkanker.

Zorg en wetenschap

Daar komt nog iets bij. Het duurt gemiddeld tien tot vijftien jaar voordat een wetenschappelijke vondst in de praktijk kan worden gebracht in de vorm van een behandeling of een medicijn. Vanwege die lange ‘time-to-market’ is de helft van al die kennis al weer achterhaald op het moment dat ze kan worden toegepast. Zoveel inspanning en zo weinig tastbaar resultaat! Kan dat niet anders? Slimmer?

Het antwoord is: jazeker. We kunnen de zorg voor patiënten spectaculair verbeteren, simpelweg door goed gebruik te maken van de gegevens die we hebben. Nou is er goed en slecht nieuws. Het goede nieuws: we beschikken over heel veel gegevens. Een tot de nok gevulde schatkamer aan data. Het slechte nieuws is: niemand mag erin. Veel instellingen zitten als een moederkloek op hun data, bang om iemands privacy te schenden. Ze zouden het moeten omdraaien en van de daken moeten schreeuwen: ‘Wij delen uw (geanonimiseerde!) data! Waarom? Omdat we willen leren van andere organisaties – en zij van ons. In úw belang!’

Slim benutten van data

Als we de data die we al hebben slim benutten, kunnen we:

  • behandelingsmethoden beter vergelijken
  • het resultaat ervan beter voorspellen
  • patiënten veel preciezer informeren
  • kennis veel sneller omzetten in een succesvolle behandeling

Wat betekent dat voor Harriët? Dat we haar kunnen zeggen: ‘Kijk, bij mensen in een vergelijkbare situatie als jij was déze behandeling het succesvolst. Dit en dit waren de bijwerkingen. Na vijf jaar was x-percentage nog in leven.’ Kortom: we kunnen haar een behandeling aanbieden die past bij haar specifieke situatie. Dat zou je ‘ongelijke zorg’ kunnen noemen, of ‘zorg op maat’, in het belang van de patiënt.

Health, Food & Technology

In mijn presentatie op 15 juni geef ik je voorbeelden van inzichten die voortvloeien uit goede data-analyse en hoe je daarmee komt tot betere zorg. Eéntje onthul ik hier alvast.

De meeste mensen denken dat patiënten die verblijven in een groene omgeving sneller herstellen. Dat wordt niet onderschreven door data. Er is geen bewijs voor. Wat we wél zien, is dat patiënten sneller genezen als ze in een blauwe omgeving verblijven, dus omringd door water. Waarom? Dat weten we niet. En wat mij betreft is dat ook niet nodig. Mijn voorstel: benut de data die er zijn en handel ernaar. In dit geval: zorg voor een blauwe omgeving. De correlatie tussen een snel herstel en water is klaterhelder. Het inzicht komt later wel.

Wilt u de presentatie van Egge van der Poel niet missen? Bekijk het volledige programma van Health, Food & Technology

Over sbo

Het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid (SBO) organiseert jaarlijks zo’n 200 opleidingen en congressen over o.a. onderwijs, veiligheid, milieu & RO, zorg, bouw & infra en overheid.

Bekijk ook

Weinig transparantie van overheidsinstanties over het verwerken van persoonsgegevens

De Enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening van de Tweede Kamer onderzoekt het beleid van de overheid …

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *