Is de risk manager een eendagsvlieg?

De risk manager is nog maar een jaar of tien een bestaande functie. Daarvoor konden we het blijkbaar prima zonder. Dus wellicht tijd om de risk manager te ontslaan? Sinds 2008 ben ik risk manager na een aantal jaren in controlling en accountancy. Al meer dan 30 jaar ben ik actief op het terrein van interne beheersing. In deze blog ga ik met jullie op zoek naar het antwoord op de vraag boven deze blog. Ik nodig je uit mee te lezen en te reageren. 

De dynamiek in de maatschappij blijft maar toenemen. Als we wat verder van huis kijken, is de ‘redding’ van Griekenland een mooi voorbeeld. Welke risk manager had hier een scenario analyse opgesteld? Had in China een risk manager de financiële crisis kunnen voorspellen enwellicht voorkomen? Dichter bij huis is Imtech nu voorpagina nieuws. En wat te denken van Delta Lloyd, die zonder steun de crisis doorstond en toch onder druk van toezichthouders forse maatregelen moe(s)t nemen. 

Rode draad in al deze voorbeelden is dat we alle ontwikkelingen niet integraal in de grip hebben en dat de gevolgen vaak overweldigend en pijnlijk zijn. Welke actoren in de omgeving zijn er die ons risico profiel raken, nu of in de nabije toekomst? Welke stakeholders zijn er en wat zien we daar aan ontwikkelingen? Wat als je voortdurend het gevoel hebt dat er iets niet in orde is? We hebben het dan niet over huis, tuin en keukenrisico’s waar iedereen mee te maken heeft, maar over risico’s die jouw organisatiehard kunnen raken. Voor een kuikenmesterij het risico dat er vogelgriep uitbreekt, voor een ziekenhuis dat het noodaggregaat niet werkt bij stroomuitval. 

Om optimaal grip te houden, is er ‘iemand’ nodig die de bewustwording en het bewustzijn rond mogelijke risico’s op peil houdt en/of brengt. Die ‘iemand’ noemen we dan de risk manager. Deze helpt de organisatie om stappen te blijven zetten in het traject van ‘onbewust onbekwaam’, via ‘bewust onbekwaam’ naar ‘(on)bewust bekwaam’. Concreet betekent dit dat je weet welke risico’s je loopt of gaat lopen. Dat je de belangrijkste risico’s goed op je netvlies hebt en gericht actie onderneemt om die risico’s naar vermogen te beheersen.

Directie en management kán de risk manager zien als eendagsvlieg of als een noodzakelijk kwaad. Een risico op zich. De ‘tone at the top’ zal dan de vorm aannemen van een vliegenmepper. Elke organisatie krijgt het risk management dat hij verdient. De praktijk bij organisaties laat zien dat het vaak anders kan en anders is. Bij een gezonde ‘tone at the top’ voelt iedereen zich risk manager van haar / zijn eigen risico’s. De verantwoordelijkheid voor de risico’s ligt bij de business. Als de toegevoegde waarde van de risk manager dan duidelijk zichtbaar is en de risico’s transparant in beeld zijn en naar vermogen beheerst worden, dan wordt de risk manager op handen gedragen. In de training geef ik je praktische tips om als risk manager aan de slag te gaan, toegevoegde waarde te leveren en op handen gedragen te worden. Geen eendagsvlieg maar een gewenste en welkome permanente aanjager van risicobewustzijn!