Water in de Omgevingswet

Met de Omgevingswet bundelt de overheid de regels voor ruimtelijke projecten. Het omgevingsrecht bestaat nu uit tientallen wetten en honderden amvb’s en ministeriële regelingen voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Zij hebben allemaal hun eigen uitgangspunten, werkwijzen en eisen. Dat maakt het starten van een project complex en vaak een zaak van lange adem.

Met de Omgevingswet moet het makkelijker worden om ruimtelijke projecten te starten. Met de nieuwe wet wil het kabinet:

• de verschillende plannen voor ruimtelijke ordening, milieu en natuur beter op elkaar afstemmen;
• duurzame projecten (zoals windmolenparken) stimuleren;
• gemeenten, provincies en waterschappen meer ruimte geven om hun omgevingsbeleid af te stemmen op hun eigen behoeften en doelstellingen (decentralisering van regelgeving).

Verder biedt de wet meer ruimte voor particuliere ideeën. Dit komt doordat er nog meer algemene regels gaan gelden, in plaats van gedetailleerde vergunningen. Het doel staat voorop en niet het middel om er te komen. En de houding bij het beoordelen van initiatieven is ‘ja mits’ in plaats van ‘nee tenzij’.

De Waterwet en het Waterbesluit gaan bijna volledig op in de Omgevingswet. Voor mensen die in de praktijk met de Waterwet werken gaat er dus iets veranderen.

Wat wordt anders?

Onder de Waterwet is in principe bijna alles verboden, tenzij de waterbeheerder de handeling toestaat. Onder de Omgevingswet wordt het systeem ‘omgekeerd’: een handeling is in principe toegestaan, mits voldoende zorg in acht wordt genomen (zorgplicht). Veel activiteiten zullen meldingplichtig zijn op grond van algemene regels. Daarbij kan de overheid na een melding wel maatwerkvoorschriften opleggen. Inhoudelijk nieuw is ook dat er één lozingsbegrip is gekozen. Geen aparte vergunningen of meldingen dus voor zowel het kwaliteits- als het kwantiteitselement. Een eventuele ‘omgevingsvergunning water’ gaat zowel over de hoeveelheid water (kwantiteit) als de stoffen die erin zitten (kwaliteit).

Wat blijft hetzelfde?

Voor de meest milieubelastende handelingen blijft de vergunningplicht gelden. Ook blijft er net als nu een aparte watervergunning nodig voor activiteiten in en om het water. Voor de grote grondwateronttrekkingen is nog steeds een vergunning van de provincie nodig, vergelijkbaar met het huidige stelsel. Ook de watertoets blijft in een nieuwe vorm bestaan zodat de waterbelangen bij projecten worden meegewogen.

Ir. Masja Stefanski senior beleidsmedewerker waterrecht bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Meer informatie?

Kennis van het waterrecht, binnen het brede vakgebied “omgevingsrecht” is van cruciaal belang om het waterbeheer goed te kunnen uitvoeren. Zeker voor de nog wat minder ervaren professionals is het niet altijd even gemakkelijk de weg in het regelwoud te vinden. De cursus Waterwetgeving of de opleiding Actueel inzicht in waterbeheer- en beleid helpen u hierbij. Waterbeheer staat namelijk niet op zichzelf.

Bekijk het ons opleidingsaanbod op het gebied van water