4 vragen over een integrale aanpak van ondermijning

Op 1 oktober 2020 vond de online voorlichtingsbijeenkomst plaats van de jaaropleiding integrale aanpak van ondermijning. In deze blog lees je de 4 belangrijkste vragen die aan bod kwamen.

1. Wat is er nodig om ondermijning effectief aan te pakken?

• Naast een criminaliteitsprobleem is ondermijning ook een (sociaal) maatschappelijk probleem. De gevolgen van ondermijning zijn groot voor de veiligheid en leefbaarheid in de buurt. Ondermijning is onzichtbaar en veelzijdig van aard en dit maakt het zo complex.
• Gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, Regionale Informatie en Expertise Centra en Omgevingsdiensten verzamelen steeds meer signalen van ondermijning. Maar dan begint het pas echt. Deze signalen moeten omgezet worden naar een gedeeld beeld van de situatie en de betrokken veiligheidspartners moeten samen tot een doeltreffend plan van aanpak komen.
• Ondermijning en geoganiseerde criminaliteit moet integraal aangepakt worden. Voor een succesvolle uitvoering van de aanpak is regievoering en een goede informatiepositie cruciaal. De regievoerder moet erop toezien dat de betrokken veiligheidspartners een plan van aanpak opstellen, de uitvoering en voortgang bewaken en ingrijpen wanneer de situatie daarom vraagt.

2. Waarom is de focus op oprollen, afpakken en voorkomen zo belangrijk?

• Het programma Breed offensief tegen ondermijnende georganiseerde criminaliteit heeft de focus op het oprollen, afpakken en voorkomen.
• Het Multidisciplinair Interventie Team (MIT) zet in op het afbreken van machtsposities van criminele kopstukken en hun facilitators, het verstoren van ondermijnende bedrijfsprocessen en opwerpen van barrières voor misbruik van de legale economie en infrastructuur.
• Het stelsel bewaken en beveiligen wordt versterkt zodat vertegenwoordigers van de rechtstaat (rechters, officieren van justitie en advocaten) zonder beperking of angst hun werk kunnen blijven doen.
• Een preventieve aanpak moet voorkomen dat kwetsbare jongeren het criminele pad gaan bewandelen.

3. Hoe kom je tot een preventieve aanpak van criminele carrières?

• Zorgen over de gemakkelijke uitbreiding van criminele netwerken.
• Kinderen, jongeren en jongvolwassenen uit sociaaleconomisch zwakkere wijken komen gemakkelijk in aanraking met de georganiseerde criminaliteit.
• Verleiding met snel en veel geld trekken jongeren de criminaliteit in.
• De opgave is om jongeren in kwetsbare wijken weerbaarder te maken en daarmee de voedingsbodem voor criminaliteit en ondermijning te reduceren.
• De departementen J&V, OCW, BZK, SZW en VWS, de VNG en het Aanjaagteam Ondermijning zetten zich gezamenlijk in voor een versterking van de preventieve aanpak in wijken gericht op de jongere zelf (persoonsgericht) en op de leefomgeving van de jongeren en jongvolwassenen.
• Vliegende start in 8 gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Tilburg, Eindhoven, Arnhem en Zaanstad).
• Hierbij dient de preventieve aanpak langs de sporen onderwijs, werken en wonen zoals die de afgelopen jaren in Rotterdam-Zuid is toegepast als inspiratie.

4. Waarom is de focus op leefbaarheid en veiligheid van groot belang?

• Verschillende buurten (ongeveer 450) in Nederland (met ongeveer 700.000 bewoners) staan op het kantelpunt om af te glijden waarbij het welzijn van de bewoners, de leefbaarheid van de omgeving en/of de veiligheid in het gedrang kunnen komen.
• Gebieden, wijken en buurten waar sprake is van een combinatie en cumulatie van problematiek op het gebied van onderwijs, werk, armoede, inclusie, veiligheid, ondermijning, wonen en gezondheid.
• De opgave is buurten wendbaarder en bewoners weerbaarder maken en daarmee de voedingsbodem voor ondermijning reduceren.
• De ministeries BZK, J&V, OCW, SZW en VWS zijn het interbestuurlijk programma Leefbaarheid en Veiligheid gestart ten behoeve van een integrale (maatwerk) aanpak van kwetsbare (vernieuwings)gebieden.
• Pilot in 16 gebieden in 15 gemeenten (Amsterdam, Arnhem, Zaanstad, Lelystad, Den Haag, Rotterdam, Schiedam, Utrecht, Nieuwegein, Eindhoven, Groningen, Tilburg, Breda, Heerlen en Leeuwarden).

Meer weten?

Bovengenoemde programma’s komen terug in de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning. In deze opleiding krijg je inzichten en handvatten om ondermijning en georganiseerde criminaliteit effectief aan te pakken.