5 tips bij integriteitsonderzoek

Steeds vaker worden bestuurlijke functionarissen met integriteitsonderzoek geconfronteerd. Onder externe en politieke druk moeten dan vaak geruchten gecheckt en bronnen geraadpleegd worden. Ben je daarmee minder ervaren dan liggen er al snel behoorlijke valkuilen op de loer! Praktische tips zijn dan van harte welkom!

DIAGNOSE ONONTBEERLIJK

Vaak wordt in de praktijk vergeten die zo belangrijke vraag te stellen: ”Wat is hier eigenlijk aan de hand?”  Natuurlijk kan een incident op zichzelf staan. Maar vaak blijkt een onwenselijke gebeurtenis een signaal te zijn voor een meer fundamentele problematiek, die nog niet eerder is onderkend! Daarom is het weten wat er speelt, van onschatbare waarde voor een gedegen integriteitsbeleid en daarop gebaseerde besluitvorming. Ook als je de deksel op de beerput wilt of moet laten liggen is het van groot belang dat dat wél bewust gebeurt. Want vaak komt de ellende later op enig moment alsnog naar buiten!

WETEN WAAR JE NAAR MOET KIJKEN

Ervaren én minder ervaren integriteitsonderzoekers hebben soms moeite te bepalen wat (en wanneer) moet worden onderzocht als er van een mogelijke integriteitsschending sprake is.  Soms gaven signalen eerder al een ‘voorwaarschuwing’ af, maar werden deze niet als zodanig onderkend (of genegeerd). En ook in ogenschijnlijk meer duidelijke situaties blijkt de werkelijkheid niet altijd te zijn wat men denkt dat het is. Het adagium “Je gaat het pas zien als je het doorhebt!” noodzaakt de integriteitsonderzoeker daarom om soms op een wat andere manier naar de feiten te kijken.

WETEN WAT JE WILT BEREIKEN

En áls je dan al zicht krijgt op een integriteitsvraagstuk, dan is daarmee nog niet gemakkelijk gezegd hoe daarop het best gereageerd kan worden. Terwijl juist helderheid over de specifieke wijze van afdoen weer wél van groot belang is voor het onderzoek zelf: de eindbestemming bepaalt immers de route! Zowel juridisch, beleidsmatig als ook praktisch, bijvoorbeeld voor het onderzoek zelf!

EEN GEDEGEN AANPAK

De belangen rondom integriteitschendingen zijn vaak groot en kunnen van zeer grote invloed zijn voor de organisatie en de directe betrokkenen. Des te belangrijk is het voor de onderzoeker om op de bovenstaande valkuilen goed te zijn voorbereid.

Meer weten?

Deze blog is geschreven door Mr. Gerard Blonk. Gerard verzorgt in de 5^e module van ‘de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein’ het onderdeel ‘Het structureren en uitvoeren van een integriteitsonderzoek’. In zijn module behandeld Gerard onder meer een groot aantal van de bovenstaande kwesties. Aan de hand van casuïstiek en ondersteund door beschikbaar gestelde literatuur geeft hij de cursisten de antwoorden op hun vele vragen! Interactie en ook humor staan daarbij centraal.