Discrepantie tussen de aangekondigde verboden en de Noodverordening Covid 19

Van verschillende kanten wordt erop gewezen dat er een discrepantie bestaat tussen de ‘verboden’  die (aangekondigd) staan op de overheidssite en die in de strafrechtelijk bindende Noodverordening komen te staan. Is hier sprake van bewuste manipulatie door de overheid?

Expert prof. mr. J.G. Brouwer, hoogleraar Algemene rechtswetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen, directeur van het Centrum voor Openbare Orde geeft antwoord.

Er staan op de genoemde site inderdaad tal van dringende adviezen die eenvoudigweg niet in strafrechtelijk afdwingbare verboden in de Noodverordening kunnen worden omgezet. Dat geldt bijvoorbeeld voor de als eerste aangekondigde maatregel: ‘Thuis ontvangt u maximaal 3 personen per dag.’

Dat gebod is inderdaad van allergrootste groot belang, covidbesmettingen vinden getalsmatig het meest plaats in de thuissituatie. Toch is het niet zuiver van de overheid om een dergelijk dringend advies op een hoop te gooien met strafrechtelijke verboden die in de Noodverordening (komen te) staan.

Of dat een bewuste keus is – zoals mailers veronderstellen – weten we niet. Soms is het ook gewoon slordigheid en onzorgvuldigheid. Gisteren stond bijvoorbeeld op die site: ‘Het is niet toegestaan om tussen 20:00 uur en 07:00 uur alcohol of softdrugs op zak te hebben of te nuttigen in de openbare ruimte. ‘

Vandaag staat er alleen nog: ‘Tussen 20:00 uur – 07:00 uur wordt er geen alcohol meer verkocht of bezorgd.’

Uit doorgaans welingelichte bronnen weten we met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat hieraan een conceptberichtje van het ANP van gisteren debet is: 

Verbod op bezit softdrugs op straat schuurt met gedoogbeleid’

GRONINGEN (ANP) – Het nieuwe verbod op het gebruik en het bezit van softdrugs op straat, een van de maatregelen om het coronavirus te bestrijden, wijkt af van datgene wat de Opiumwet verbiedt.

Op de overheidssite staat dat het in bezit hebben van alcohol en softdrugs op straat na 22.00 uur met ingang van woensdagavond is verboden. Ook het nuttigen van alcohol en drugs op openbare plekken behoort tot de nieuwe restricties. De verboden worden opgenomen in de noodverordeningen van de 25 Veiligheidsregio’s.

Hoogleraar Recht en samenleving Jan Brouwer van de Rijksuniversiteit Groningen stelt dat deze regelgeving schuurt met de Opiumwet. ‘De Opiumwet verbiedt het gebruik nadrukkelijk en bewust niet, de Noodverordening nu wel. Het opzij van een wet met behulp van een noodverordening is op zich geen probleem. Als er sprake is van een ramp of crisis dan wel ernstige vrees hiervoor, dan mag de voorzitter van de veiligheidsregio afwijken van gewone wetgeving. Niet van de grondwet, maar wel van wetten als de Opiumwet.’

‘Het aanwezig hebben van softdrugs wordt echter al verboden in de Opiumwet. Het Openbaar Ministerie (OM) handhaaft dit verbod echter niet als het om een gebruikshoeveelheid gaat’, aldus Brouwer. ‘Op grond van de nieuwe Noodverordening zou het OM dit beleid moeten veranderen, maar daarover gaan de voorzitters van de veiligheidsregio’s niet. Hiermee komt het OM in een onmogelijke spagaat. Volgens zijn eigen Richtlijn wordt het immers geacht om het verbod op bezit van een gebruikshoeveelheid softdrugs in de Opiumwet niet te handhaven. Volgens de Noodverordening zou het OM dit verbod wel moeten handhaven.’

Tot zo ver het bericht. Het is met andere woorden geen toeval dat de eerder genoemde overheidssite vandaag nog slechts rept van een verkoop- en aanbodverbod van alcohol. De formulering van dat verbod is echter opnieuw slordig. De omvang van het verbod in de Noodverordening is ruimer.

Artikel 2.11 lid 2 van de Noodverordening Covid luidt: ‘Het is verboden tussen 20.00 uur en 07.00 uur in openbare plaatsen en in openbare plaatsen aanwezige vaartuigen en voertuigen, met uitzondering van de zich daarin bevindende woongedeelten, alcoholhoudende drank te nuttigen of voorhanden te hebben.’

Meer weten?

• Op www.openbareorde.nl lees je de laatste ontwikkelingen waarover prof. mr. J.G. Brouwer en mr. A.J. Wierenga schrijven.
• Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
• Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
• Tijdens de opleiding Integriteitscoordinator in het publieke domein leer je hoe jouw organisatie voldoet aan de wettelijke en basisnormen integriteit waaraan alle overheidsinstanties zich moeten houden.
• Tijdens de cursus Waarheidsvinding leer je de goede vragen stellen en de juiste antwoorden krijgen.
• Tijdens de opleiding bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
• Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
• Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
• Tijdens de opleiding Inzicht in de Criminologie leer je wat de verschijningsvormen, oorzaken en gevolgen zijn van criminaliteit en hoe je deze waar mogelijk voorkomt en waar nodig aanpakt.
• Tijdens de opleiding procesregisseur personen met verward gedrag leer je hoe je de opvang en hulpverlening voor personen met verward gedrag organiseert in jouww gemeente.
• Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
• Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.