Hoe profiteren criminelen van de coronacrisis?

De coronacrisis vraagt ons allen om wendbaar te zijn. Criminelen zijn echter ook zeer wendbaar en grijpen het coronavirus aan om hun slag te slaan. Een onlangs verschenen rapport van Europol meldt dat terwijl overheden in heel Europa zich inspannen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, criminelen hun kans grijpen. Er worden maatregelen genomen om de volksgezondheid, economie en openbare orde te waarborgen, maar een aantal van deze maatregelen heeft een aanzienlijke impact op ondermijning en georganiseerde criminaliteit. In deze blog behandelen wij 3 thema’s waar criminelen op inspelen.

1. Cybercrime: wij moeten meer digitaal werken, maar criminelen doen dit dus ook!

Criminelen die voor de coronacrisis in de ‘echte’ wereld toesloegen, gaan nu digitaal toeslaan. Europol ziet een stijging van het aantal cybercriminelen. Ze zijn met name uit op geld en digitale identiteit van mensen. Dit uit zich o.a. in:

• Criminelen spelen in op de angst van mensen door bijvoorbeeld social engineering-aanvallen uit te voeren met als thema de pandemie om verschillende malwarepakketten te verspreiden.
• Mensen werken veel meer thuis waardoor de kans groter is dat zij op een slechte verbinding werken en een makkelijkere prooi zijn voor cybercriminelen.

2. Fraude: oplichting in tijden van crisis

Europol ziet een stijging in het aantal fraudezaken doordat criminelen inspelen op de angsten van mensen tijdens deze crisis. Deze stijging is met name te zien in:

• Materiaalmisbruik. Er is vraag naar bepaalde materialen tijdens de coronacrisis zoals mondkapjes en handgel. Als voorbeeld haalt Europol een onderzoek aan naar een investering van meer dan 6 miljoen euro voor nooit geleverde mondkapjes en handgel.

3. Het nieuwe goud: mondkapjes

Een aantal weken geleden waren mondkapjes niks bijzonders, maar inmiddels is het een van de meest waardevolle dingen in de strijd tegen het coronavirus. Dit brengt een aantal criminele activiteiten met zich mee:

• Productie van nepproducten: Uit het rapport van Europol blijkt dat er de afgelopen maand zo’n 34.000nepmondmaskers in beslag genomen zijn.
• Diefstal van mondkapjes: Onlangs is er ingebroken bij een gezondheidscentrum in Putten en daar zijn 150 mondkapjes gestolen.

Nieuwe of aangepaste vormen van criminaliteit

Europol verwacht dat er nieuwe of aangepaste vormen van criminele activiteiten blijven verschijnen. Catherine De Bolle, uitvoerend directeur van Europol: “Hoewel veel mensen zich inzetten om deze crisis te bestrijden en slachtoffers te helpen, zijn er ook criminelen die de kansen om de crisis uit te buiten, snel hebben benut. Dit is onaanvaardbaar: dergelijke criminele activiteiten tijdens een volksgezondheidscrisis zijn bijzonder bedreigend en kunnen reële risico’s met zich meebrengen voor mensenlevens. Daarom is het meer dan ooit relevant om de misdaadbestrijding te versterken. Europol en zijn wetshandhavingspartners werken nauw samen om de gezondheid en veiligheid van alle burgers te waarborgen ”.

Meer weten?

• De informatie van Europol is gepubliceerd in het situatierapport.
• Op het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit hoor je hoe je ondermijning veroorzaakt door criminele netwerken in jouw gemeente voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
• In de opleiding Information Security Officer leer je het informatiebeveiligingsbeheer op een juiste en efficiënte wijze in te richten om cybersecuritydreigingen, verspreiding van fake nieuws en verlies van competitiviteit