Hoe zorg je dat een crimineel je niet te slim af is?

In 2003 trad de Wet Bibob in werking, een tijd waarin het ‘laaghangend fruit’ kon worden geplukt: ondernemingen in Bibob-branches die gebruik maakten van een financier die aantoonbaar beschikte over illegaal verkregen vermogen. Zestien jaar later is dat wel anders. Wij spraken Jaap van Leeuwen, adviseur veiligheid bij de gemeente Den Haag en docent op de opleiding Bibob Coordinator, over hoe je ervoor zorgt dat een crimineel je niet te slim af is.

Vergunningen verstrekken aan criminelen

Het criminele milieu is wijzer geworden en laat zich steeds vaker bijstaan door gespecialiseerde adviseurs. Dat betekent dat bestuursorganen zich vaker geconfronteerd zien met gelikte doch malafide vergunningaanvragen, die een getrouw beeld van een niet-bestaande werkelijkheid geven. Hierdoor worden ongemerkt vergunningen aan criminelen verstrekt.

Een veel gebruikte methode daarbij is het (op papier) verlagen van de investeringen, bijvoorbeeld door te rommelen met de overnameprijs of door een lager bedrag aan verbouwingen op te geven. Daardoor hoeft minder geld verantwoord te worden aan het bestuursorgaan, wat het eenvoudiger maakt om een verklaring over de herkomst van dat geld te geven. Een andere werkwijze die men vaak tegenkomt is het (op papier) laten herleven van geld dat in werkelijkheid reeds uitgegeven is, of het doorsluizen van geld via de bankrekening van een familielid met een verklaarbaar inkomen.

Handhaver, zorg de je alert blijft!

Om hieraan het hoofd te bieden, is een goede samenwerking met handhavers van belang. Zij moeten opgeleid worden om (mede) op een andere manier te kijken. Wordt er ergens verbouwd? Dan is het zaak om een foto te maken van een pand dat volledig gestript is. En een praatje met de ondernemer, de vorige ondernemer of de aannemer kan nooit kwaad, zodat vervolgens in de vergunningaanvraag gekeken kan worden of de verhalen gelijkluidend zijn. Ook is het voor de behandelend ambtenaar van groot belang om goed door te vragen. Mooi dat er een bepaald bedrag op een betaalrekening beschikbaar is, maar hoe is dat bedrag daar dan gekomen? En als men documenten overlegt waaruit blijkt dat de onderneming gefinancierd wordt uit een schade-uitkering of erfenis, die vijf jaar daarvoor is uitbetaald, stond dat bedrag dan nog wel op de rekening bij de start van de onderneming?

Meer weten?

• Op de opleiding bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
• Op de cursus APV & Bijzondere Wetten leer je welk juridisch instrumentarium je tot jouw beschikking hebt om de leefbaarheid en veiligheid in wijken en buurten te waarborgen.
• Op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving leer je hoe je het toezicht en de handhaving organiseert in jouw gemeente.
• Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leer je hoe je misstanden in jouw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.
• Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.