SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
De politie moet op een andere manier gaan werken. Onder meer de digitalisering van de criminaliteit en spanningen in de samenleving hebben zoveel gevolgen voor de veiligheid in Nederland dat dit om ander politiewerk vraagt. Dit staat in het jaarverslag van de politie over 2024. Daarin staat ook dat discriminatiezaken beter in behandeling genomen moeten worden. En dat de politie beter bereikbaar moet zijn. De werkdruk in de eenheden blijft onverminderd hoog.
De digitalisering van de criminaliteit, groepen in de samenleving die recht tegenover elkaar komen te staan, maar ook klimaatproblematiek, stijgende energieprijzen en het woningtekort. ‘Het zijn ontwikkelingen die het veiligheidsvraagstuk geleidelijk, maar fundamenteel veranderen’, schrijft korpschef Janny Knol in het jaarverslag. ‘Wij moeten ons als organisatie blijven ontwikkelen. Onze oplossingen en werkwijzen volstaan niet altijd meer voor de problemen die nu voorliggen.’
‘Ons werk draaide voorheen vooral om criminaliteit en overlast op straat’, stelt Knol. ‘Dat was meest lokaal geworteld, vond ‘in de wijk’ plaats en daar waren de gevolgen zichtbaar. Door digitalisering vervaagt de grens tussen de online- en offlinewereld. Criminaliteit verandert ingrijpend. Een dader aan de andere kant van de wereld kan in ons land slachtoffers maken, zonder hier ooit te zijn geweest.’
Ook de politie zelf is niet onaantastbaar, stelt de korpschef, verwijzend naar de hack in september waarbij contactgegevens van politiemensen werden buitgemaakt. Inmiddels volgen alle medewerkers regelmatig e-learnings over onder meer gegevensbescherming en het voorkomen van datalekken.
Explosies
Ruim 1200 explosies vonden er vorig jaar plaats, vaak door criminelen, maar ook vaak als gevolg van ruzies in de privésfeer. Triest dieptepunt was de allesverwoestende explosie aan de Tarwekamp in Den Haag, waarbij zes mensen om het leven kwamen. Knol: ‘Ik zag de ravage met eigen ogen, sprak met buurtbewoners, en met collega’s die hulp boden en onderzoek deden naar de daders. De impact van deze explosies is enorm.’
Grote onderzoeken
Intussen rondde de politie vorig jaar een aantal grote onderzoeken af. Samen met de Fiod en de United States Secret Service werd een financieel netwerk ontmanteld en zijn grote hoeveelheden geld en cryptovaluta in beslag genomen. Zo kreeg de politie meer inzicht in de financiële kant van cybercrime. Het Team High Tech Crime nam een recordbedrag (ruim 41 miljoen euro) aan cryptomunten in beslag, omdat de eigenaren verdacht werden van criminele activiteiten.
Datadiefstal
Bij Operation Magnus werkte de politie samen met partners in het buitenland om de technische infrastructuur te ontmantelen waarmee bij particulieren en bedrijven gevoelige data werden gestolen. Operation Endgame, de grootste internationale operatie ooit tegen ransomware, leidde tot het offline halen van 33 servers in verschillende datacenters in Nederland en meer dan 100 computerservers wereldwijd.
Ondermijning
Vorig najaar mondde een groot onderzoek naar ondergronds bankieren uit in de arrestatie van een verdachte die ruim 500 miljoen euro aan crimineel geld zou hebben verwerkt. Ook het werk van de politie in de belangrijkste Nederlandse havens en het transport werpt vruchten af. Zo is in de Zeeuwse havens weer meer drugs onderschept.
Polarisatie
De politie ziet de polarisatie toenemen in contacten met en tussen verschillende gemeenschappen en partners. Knol: ‘Om verbinding met de samenleving te versterken, werken wij in veel gemeenten mee aan projecten die moeten voorkomen dat jongeren de criminaliteit in gaan. In Nieuwegein werkt de politie bijvoorbeeld in zo’n traject samen met allerlei professionals, onder wie een kickbokstrainer.’
Escaperoom
De politie waarschuwde downloaders en bezitters van kinderporno vroegtijdig om hiermee te stoppen. Zo wil de politie voorkomen dat deze personen een stap verder gaan. Veel slachtoffers van mensenhandel in Nederland komen uit Hongarije en Polen. Om mensen daar bewust te maken van de risico’s en signalen, is in dorpen en steden in die landen een mobiele escaperoom met uitbuitingsscenario’s ingezet.
Professioneel controleren
De afhandeling van zaken en delicten met een discriminatieaspect kan beter, staat in het jaarverslag. De bejegening van mensen die een melding maken is niet altijd in orde en het discriminatieaspect bij een melding of incident wordt nog niet altijd onderkend. Vorig jaar heeft de politie het handelingskader Professioneel Controleren aangepast. Het aantal medewerkers dat met deze werkwijze bekend is, daalt echter. Om dit te verbeteren is er een verplichte toets voor politiemedewerkers over het handelingskader. Ook zijn masterclasses georganiseerd over bijvoorbeeld Vernieling van heilige geschriften, Molukse geschiedenis in Nederland, Pop-up demonstraties en Israël – Hamas – Palestina.
Dienstverlening
De politie is bereikbaar via verschillende kanalen. Bijvoorbeeld fysiek op een politiebureau, telefonisch of digitaal via een chatbot. Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van de verschillende kanalen waardoor de dienstverlening soms onder druk komt te staan. In 2024 is het 300.000 keer voorgekomen dat een burger de politie niet heeft kunnen bereiken door wachtrijen.
Roosterdruk
Er blijft sprake van roosterdruk en een te hoge werkdruk bij veel eenheden. Om verhoogde uitstroom tegen te gaan heeft de politie maatregelen genomen waaronder een bonus voor werving en behoud en een versneld screeningsproces.
Financiën
De jaarverantwoording laat zien dat veel aansprekende resultaten zijn bereikt, maar ook dat de uitvoering van de politietaken en de financiën van het korps structureel nog niet in balans zijn. Over 2024 is een positief financieel resultaat behaald van 37 miljoen euro. Dit komt door diverse onder- en overbestedingen. Op personele lasten is sprake van onderbesteding. De hogere uitgaven zitten met name in de componenten Huisvesting, ICT en personele voorzieningen.
‘Het veranderende veiligheidsbeeld vraagt om ander werk, anders werken en anders netwerken’, concludeert Knol. ‘In combinatie met onze aanhoudende onderbezetting is het een pittige tijd, die veel van politiemensen vraagt. Dat betekent soms keuzes maken en duidelijkheid bieden over wie wij zijn, waar wij van zijn en waar wij voor staan.’
Bron: politie.nl – 21 mei 2025
Meer weten?
Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
Tijdens de opleiding Aanpak overlast in de wijk leer je van praktijkcases over explosies in de wijk, overlastgevende jongeren, statushouders en personen met onbegrepen gedrag.
Tijdens de opleiding Adviseur Zorg en Veiligheid leer je de samenwerking tussen betrokken zorg- en veiligheidspartners organiseren en regisseren
Tijdens de cursus Aanpak Zorgcriminaliteit & Zorgfraude leer je zorgfraude herkennen, aanpakken en voorkomen
Tijdens de opleiding Informatiegestuurd adviseren OOV helpt je een goede informatiepositie opbouwen
Tijdens de cursus Aanpak complexe woonoverlast leer je woongenot terugbrengen en werk je aan een duurzame oplossing voor de overlastgever.
Tijdens de opleiding Aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen leer je om met ketenpartners tot een preventieve integrale aanpak te komen.
Tijdens het congres Jonge aanwas uit de jeugdcriminaliteit hoor je hoe je tot succesvolle samenwerkings- verbanden komt bij de aanpak van jonge aanwas
Tijdens de opleiding Coördinator Evenementenveiligheid leer je omgaan met risico’s zoals te grote bezoekersstromen, onvoorspelbare weersomstandigheden, excessief drugsgebruik en maatschappelijke onrust
Tijdens de opleiding Bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Personen met onbegrepen gedrag krijg je praktische handvatten en theoretische kaders om dit gedrag te begrijpen en beïnvloeden
Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
Ondermijning is niet alleen een veiligheidsprobleem maar ook een sociaal maatschappelijk probleem. Alle antwoorden en actualiteiten tijdens het congres Ondermijning
