Zolang het niet concreet wordt, vindt iedereen dat regels in verhouding moeten staat tot het beleidsdoel. Ze moeten goed zijn uit te voeren bovendien. Maar in de praktijk zijn regels het resultaat van politieke afwegingen. Een nuchtere wetenschappelijke blik leert dat veel regels geen effect of zelfs negatief resultaat sorteren.
Het effect van regels
Ira Helsloot is hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij schetst dat uit de statistieken blijkt dat het effect van regels op de veiligheid en de levensduur van mensen beperkt is. De grote sprongen voorwaarts zaten in het aanleggen van riolering en drinkwatervoorzieningen. Ook de regels voor voedselveiligheid verlengden de gemiddelde levensduur aanzienlijk. Maar veel van wat de overheid daarna verplicht stelde, deed weinig of niets. Ira Helsloot heeft voorbeelden genoeg: de verplichte rookmelder (‘ik heb er zelf aan bijgedragen dat hij er kwam’), de verplichte autogordel, de groenverlichte bordjes met ‘nooduitgang’ die verplicht zijn in elke ruimte waar meer dan dertig mensen in kunnen. Niets van terug te zien in de statistieken, alles ijdelheid.
Gezonde bedrijfsvoering en veiligheid
Wel is er een duidelijk verband tussen levensduur en welvaart; geld maakt niet per se gelukkig, maar – statistisch gesproken – wel gezond. Iets dergelijks geldt voor bedrijven. In bedrijven die winst maken gebeuren minder ongelukken. ‘We weten nog niet hoe dat komt, de hypothese is dat een gezond bedrijf eerder ingrijpt als het ergens piept,’ aldus Ira Helsloot. Hij verbindt daaraan de conclusie dat de overheid terughoudend moet zijn met nieuwe regels. ‘Regels naleven kost geld, dat gaat ten laste van de bedrijfsvoering wat per saldo slecht is voor de veiligheid.’
Meer weten?
Tijdens de cursus Projectmanagement in het veiligheidsdomein leert u van o.a. Ira Helsloot hoe u een omvang en complex veiligheidsproject, zonder grote kostenoverschrijdingen, in goede banen leidt.