SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
In dit artikel lees je wat verduurzaming, gedragsverandering en participatie met elkaar te maken hebben. We stelden Sylvia Breukers een aantal vragen over gedragsverandering en verduurzaming in de wijkaanpak. Sylvia is werkzaam bij Duneworks; een organisatie gespecialiseerd in maatschappelijke vraagstukken rondom de transitie richting een democratisch en duurzaam klimaat.
Wat houdt het verduurzamen van een wijk in?
Verduurzaming van een wijk kan van alles betekenen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan;
- Energie-verduurzaming door renovaties
- Plaatsing van zonnepanelen
- Maatregelen tegen de verstening om bij zware regenval wateroverlast tegen te gaan
Niet onbelangrijk: de maatschappelijke dimensie van verduurzaming betekent dat het verduurzamingstraject ook voor de bewoners toegevoegde waarde biedt en dat zij in staat worden gesteld om mee te doen.
Het kan zijn dat bewoners, gemeente en woningbouwcorporatie verschillende ideeën hebben over wat er nodig is voor de buurt. Daarom is het belangrijk om te kijken hoe er in afstemming met elkaar aan verschillende behoeften tegemoet kan worden gekomen.
Wat is de rol van bewoners als je een wijk wilt verduurzamen?
Het verduurzamen van een wijk kan pas slagen als het gedragen wordt door de bewoners. Gedragsverandering richting verduurzaming kan dan ook niet los gezien worden van een goed participatief proces waarin de kennis, behoeften en ambities van de bewoners ook gehoord worden.
Hoe kun je gedragsverandering stimuleren?
Er zijn verschillende theorieën over gedragsverandering. De verwachting dat je mensen met informatie en een financiële prikkel wel tot gedragsverandering kan krijgen, blijkt in de praktijk vaak niet uit te komen. Per situatie en per uitdaging is het van belang om te kijken op wat voor een manier gedragsverandering een rol speelt. DuneWorks maakt de kennis over veranderingsprocessen waarin gedrag een rol speelt inzichtelijk en toepasbaar voor de praktijk.
Welke toonaangevende projecten heeft Duneworks opgezet?
DuneWorks werkt aan een inclusieve energietransitie en klimaatadaptatie en doet dit op basis van gedegen sociaalwetenschappelijke expertise die over een periode van meer dan 15 jaar is opgebouwd. DuneWorks vertaalt van theorie naar de praktijk en andersom. Zo hebben we recentelijk voor het ministerie van BZK in kaart gebracht hoe sociaalwetenschappelijke kennis over gedragsverandering kan helpen bij het opzetten van een wijkaanpak richting aardgasvrij. We ondersteunen een aantal gemeenten in het opzetten van Klimaatdialogen. We hebben een aantal jaren geleden in samenwerking met woningbouwcorporatie een tool ontwikkeld (De Stemgever) die we nog steeds als basis gebruiken bij het bieden van ondersteuning in het opzetten van een inclusief verduurzamingsproces. Onderzoek doen we in EU projecten – bijv. naar de vraag hoe eindgebruikers goed betrokken kunnen worden bij nieuwe slimme oplossingen voor de verduurzaming van de energievoorziening.
Meer weten?
In de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
