Het veiligheidsgevoel in een buurt is erg belangrijk. Maar op welke manier kunnen bewoners in samenspraak met de politie en de gemeente bepalen welke problemen in de wijk met voorrang aangepakt moeten worden? En op welke manier kun je bewoners actief betrekken bij de verbetering van de woon- en leefomgeving in de wijk? Wij vroegen het aan Hans Hoekman, wijkagent bij de Nationale Politie eenheid Rotterdam en betrokken bij het initiatief de Buurt Bestuurt. Dit is een nieuwe manier van werken waarbij bewoners actief worden betrokken bij de verbetering van de woon- en leefomgeving in de wijk.
Durf te vragen
Tegen alle tendensen van terugtredende overheden in, zorgt buurt bestuurt voor een soort nabijheid. Een vorm van interesse in de problemen in wijken en de wil om daar samen met bewoners iets aan te doen. Steeds vaker hoor ik bewoners zeggen dat ze het gevoel hebben dat er niet naar hen geluisterd wordt. Problemen die zij aangeven worden naar hun zeggen niet serieus genomen. En als er al iets gebeurt duurt het lang en herkennen bewoners de gekozen oplossing niet terug in hun eerder gestelde vraag of klacht. Waarom vragen we niet gewoon aan inwoners wat volgens hen een goede oplossing is en streven we daarbij naar een gezamenlijke oplossing. Wat een ander bedenkt is immers lang niet altijd toereikend en de oplossing waarin jij medebedenker en mede-uitvoerder bent is uiteraard altijd beter! Het motto: “ durf te vragen” is hier zeker van toepassing, mits je op voorhand wel het voornemen hebt om het antwoord mee te wegen.
Buurt bestuurt geeft houvast in deze ontwikkeling. Geen betonnen harnas, maar maatwerk want nergens is de behoefte om mee te doen even sterk en de problematiek vraagt al helemaal om maatwerk. Wat in Rotterdam een oplossing is, is dat mogelijk in Slochteren helemaal niet, en andersom.
Neem wijkbewoners serieus
Bewoners die mee willen denken en doen en in staat zijn om binnen de lange lijsten met wensen en knelpunten te prioriteren, ervaren minder bedreiging van hun veiligheidsgevoel. Zij hebben deels het stuur in handen. Wijkbewoners zijn soms de oorzaak van problemen maar zij kunnen zeker ook deel van de oplossing worden. Maar dan moeten wij (de wijkprofessionals) hen wel die kans geven en hen ECHT serieus nemen. Geen doekje voor het bloeden, geen bezigheidstherapie maar oprechte en transparante wil om samen te bouwen aan veiligheidsbeleving, leefbaarheid in de wijk en versterking van zelfredzaamheid. Of als de behoeften in een wijk op een ander vlak liggen (sociaal, jeugd enz…) dan kan dat ook natuurlijk.
De Buurt Bestuurt
Buurt bestuurt is een methode die in 2009 in Rotterdam als experiment is gestart. Op dit moment werken 65 buurten in die stad met de methode en buiten Rotterdam gebruiken vele gemeenten de methode om samen met bewoners te werken aan leuke en leefbare wijken met meer inzet van bewoners. Het past perfect in de participatie samenleving die we nastreven. Mijn ervaring tot nu toe: “Bewoners willen graag, mits zij in staat zijn over vroegere teleurstellingen heen te stappen. Maar zijn wij, de “ wijkprofessionals en hun organisaties” wel in staat hier volmondig ja tegen te zeggen. Gelukkig steeds vaker wel en soms met wat hulp lukt dat zeker. Het vraagt ook om een andere benadering dan de werkwijze van de afgelopen 50 jaar en dat poets je niet weg met een pennenstreek. “
Waar veel projecten en ideeën na enkele maanden vervagen (wij zijn niet zo goed in volhouden) heeft buurt bestuurt mij geleerd dat het tijdelijk toepassen van deze methode een optie is. Maar als langdurige manier van samenwerken en co-creatie heeft het zijn nut bewezen. Ook hier is sprake van maatwerk. Uitgangspunt is oprecht en transparant samen werken aan oplossingen, ook als het even tegen zit.
Meer weten?
- Op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving leer je hoe je het toezicht en de handhaving organiseert in jouw gemeente.
- In de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.