Gezamenlijk opleidingsprofiel noodzakelijk voor goede verpleegkundige zorg

Door Hilde de Leeuw, HBO-verpleegkundige en masterstudente Zorgethiek- en beleid

Ooit is ziekenverzorging ontwikkeld tot een kunde van het verplegen doordat één vrouw haar bevindingen noteerde, onderzoek deed en verbeteringen aanbracht in het verzorgen van zieken. Intussen zijn er alleen in Nederland 17 Hogescholen waar jaarlijks duizenden verpleegkundigen afstuderen en iedere verpleegkundige kent haar werk en naam.

Basiswaarden

Florence Nightingale keek met kritische en intelligente blik naar de verzorging van zieken in de context waarin zij zorg nodig hadden. Zij ontwikkelde en deelde haar kennis voor het belang van voeding, hygiëne, frisse lucht en adequate zorg. De basis voor de moderne verpleegkunde werd daarmee gelegd. In haar boek ‘Notes on Nursing: What it is and what it is not’, stelt zij de mens centraal die de patiënt te allen tijde is. Een bekende uitspraak van haar is “Nurse the sick one, not the sickness”. Op de afdeling ligt niet ‘een trombosebeen op kamer 1.28’, maar daar ligt mevrouw A. en zij heeft een trombosebeen.

Huidige context

Het gaat erom die basiswaarden en deze holistische visie te plaatsen in de huidige context. Met een kritische blik blijven bewaken of de juiste zorg aan de unieke patiënt wordt geleverd. De zorg is aan allerlei maatschappelijke ontwikkelingen onderhevig, maar het zijn juist de verpleegkundigen die aandacht blijven houden voor de zorgvrager.

Debat en opinie

Wekelijks worden debatten gevoerd die te maken hebben met technologische ontwikkelingen, de groei van robotica als hulp in de zorg, vergrijzing, het euthanasievraagstuk en welke invloed marktwerking en bezuinigingen hebben op de zorg. In de politiek, de financiële sector, onder zorgverzekeraars en binnen directies van zorginstellingen wordt gesproken over deze onderwerpen. Uiteindelijk blijft het werk van verpleegkundigen draaien om datgene wat Nightingale al in 1859 verwoordde in haar handboek voor het verplegen van zieken; “Zorg voor de zieke mens; ook psychisch, sociaal en geestelijk”. En: “Gezondheid is niet slechts de afwezigheid van ziekte, maar de situatie waarin een mens al zijn of haar talenten kan ontplooien”.

Waarborging goede basis

Wil je verpleegkundigen kritisch laten meedenken dan staat voorop dat zij een opleiding doorlopen die past in de huidige context. Daarin leren zij op te komen voor de zorgvrager, wetende wat de invloed is van globalisering en technologie op het werk en welke invloed politieke en/of financiële keuzes hebben. Tegelijkertijd waarborgt de opleiding dat de basiswaarden die de grondlegster van de verpleegkundige eind 18^de eeuw opstelde niet uit het oog verloren gaan.

Opleiden voor de toekomst

Op 21 november 2013 tekenden de 17 Nederlandse Hogescholen voor verpleegkunde een convenant om te werken naar een gezamenlijk opleidingsprofiel voor het HBO-verpleegkundeonderwijs in Nederland. Het startte met het opzienbarende werk van één vrouw ruim 150 jaar geleden, nu werken velen samen om de verpleegkunde door te ontwikkelen passend bij wat onze samenleving nodig heeft. Het scala aan onderwerpen is breed, vandaar de opzet van een landelijk congres.

Onderwerpen tijdens het congres Bachelor Nursing 2020

Over ruim drie maanden, op 28 januari 2015, zal tijdens het congres Bachelor Nursing 2020 aandacht worden besteed aan de veranderde maatschappelijke rol die verpleegkundigen uitoefenen, maar ook de veranderingen in de opzet van onze huidige gezondheidszorg. Verder is er aandacht voor zelfmanagement, bij- en nascholing, praktijkgericht onderzoek, de aansluiting bij ander onderwijs en het toenemende belang van klinisch redeneren. Wat is voor u onmisbare informatie of een belangrijk onderwerp rond het verlenen van goede verpleegkundige zorg anno 2014?