Profiteer van de ervaringen van koplopers

De omgevingswet, het sociaal domein en de vennootschapsbelasting zijn issues die momenteel om veel aandacht vragen bij jaarrekeningen van gemeenten en provincies. David Zijlmans (EY), adviseur bedrijfsvoering vraagstukken van gemeenten en provincies en inhoudelijk organisator van het congres Jaarrekening Actualiteiten Gemeenten en Provincies (Muntgebouw Utrecht, 7 en 21 november), licht ze toe.

Omgevingswet

“Het idee is dat de omgevingswet alle wet- en regelgeving met betrekking tot activiteiten in het openbaar gebied bij elkaar brengt, zowel voor burgers als bedrijven, en dat over alle overheidsniveaus – gemeenten en provincies maar ook omgevingsdiensten en veiligheidsrisico’s – heen. De eenloketgedachte. De vraag is nu in welke begroting het wordt opgenomen en wat waar precies landt in de jaarrekening van elk van deze partijen. Daar zijn geen voorschriften voor en geen afspraken over gemaakt. Dit onderdeel van het congres is bedoeld om ambtenaren te stimuleren alvast vooruit te kijken en na te gaan wat het effect van de omgevingswet zal zijn op hun eigen bedrijfsvoering. Je kunt je daar maar beter goed op voorbereiden.”

Sociaal Domein

“2016 was het tweede jaar dat het sociaal domein in de jaarrekeningen van gemeenten was verwerkt. Het is nog altijd een moeizaam proces om dit domein goed en vooral tijdig mee te nemen in de jaarrekening. Aan de andere kant hebben we er nu twee jaar ervaring mee. Die ervaring kunnen we gebruiken voor de jaarafsluiting 2017.” De uitwisseling van gegevens tussen gemeenten en zorgaanbieders verliep moeizaam. Zijlmans: “De afgifte van PGB’s via de SVB leidde ook tot grote onzekerheden voor gemeenten”.

Met ingang van 2017 komt daar verandering in door specifieke controles bij de SVB. Dat kan positieve gevolgen hebben voor de jaarrekening, omdat gemeenten nu veel meer controlemiddelen hebben. Goed nieuws dus voor de gemeenten dit door de transitie in financiële problemen zijn geraakt.

Vennootschapsbelasting

Sinds 2016 zijn overheidslichamen verplicht te onderzoeken of zij activiteiten uitoefenen waarop ze vennootschapsbelasting dienen te betalen. Zijlmans: “Het merendeel van de gemeenten en provincies heeft uitstel van betaling vennootschapsbelasting aangevraagd maar er zijn ook gemeenten die al klaar zijn. Dat betekent dat we hun ervaring kunnen aanwenden voor de gemeenten die nog aangifte moeten doen. Waarom sommige gemeenten zoveel verder zijn dan andere? Daar zijn verschillende oorzaken voor.

Voorbeelden van mogelijk VPB-plichtige activiteiten zijn grondexploitatie, parkeren, afvaldiensten en soms sociale werkvoorziening. Cruciaal is of je er winst op maakt en of je het doet in concurrentie met de markt. Sommige gemeenten hebben gewoon heel weinig VPB-plichtige activiteiten. Andere gemeenten hebben zich al heel vroeg voorbereid, zoals Rotterdam en Den Haag. Van hun ervaringen kunnen we leren.”

De moeite waard?

Het congres is een bezoek meer dan waard, aldus Zijlmans. “De afgelopen jaren hebben aangetoond dat het congres een prima gelegenheid is om de interactie met collega’s op te zoeken, van elkaar te leren en nuttige contacten aan te knopen.”