Verslaglegging: is dat bij u op orde?

Decentrale overheden staan voor steeds grotere uitdagingen. Beginnen gemeenten net het Sociaal Domein wat meer op de orde te krijgen of de volgende uitdagingen staan klaar: Omgevingswet, woningproductie en energietransitie om er een paar te noemen.

De economie gaat –gelukkig- de goede kant op en dat stimuleert niet alleen bedrijven maar ook overheden om te investeren. Oude plannen voor grondexploitatie worden weer uit de kast getrokken. Kortom: de komende jaren komen er weer geldstromen op gang.

Maar hebben we geleerd van het verleden?

Of gaan we voorkomen dat decentrale overheden tegen verliezen oplopen? Dat laatste lijkt het geval: er is meer aandacht voor risico’s. Naast de vraag of het beeld van risico’s in de begrotingen duidelijk genoeg is speelt de vraag of risico’s uit eerdere handelingen voldoende in de jaarrekening tot uiting komen. Te denken valt uit afgegeven garanties, deelname in of samenwerking met andere partijen om een opgave op te pakken en aangegane verplichtingen om te investeren. Wat kunnen uitkomsten betekenen voor de financiële gezondheid de komende jaren? En wordt daarbij rekening gehouden met scenario’s als oplopende rente. In ieder geval zal steeds meer gekeken worden of decentrale overheden zich bewust zijn van hun risico’s en daarover transparant rapporteren. Dit geldt ook voor het beeld van de lasten en baten: is duidelijk wat daarvan incidenteel is en in hoeverre werkt dat door naar de toekomst. Is dat bij u op orde?

Decentrale overheden willen ook steeds meer kunnen vergelijken

Op aangeven destijds van de commissie Depla zijn diverse (beleids)indicatoren benoemd en zijn er financiële kengetallen ingevoerd. Maar worden ze ook goed ingevuld en geactualiseerd? Daar worden twijfels over geuit: ondeugdelijkheid van gegevens laat vergelijking mank gaan. De druk voor verbetering neemt toe maar ook de kans dat decentrale overheden min of meer publiekelijk worden aangesproken op gebreken. En dragen de indicatoren bij aan de verbetering van de kwaliteit van de verslaglegging: stimuleert dat de verbinding van doelen – acties – resultaten – lasten? In ieder geval is waar te nemen dat de aandacht voor indicatoren en kengetallen toe neemt. Is dat bij u op orde?

Auteur: Hans Smit, Secretaris Commissie BBV, Senior Adviseur Ministerie van Binnenlandse Zaken, Bestuurslid FAMO