Vier onmisbare modellen voor concern controllers in de bestuurskamer

Kom jij steeds vaker in de bestuurskamer? Een concern controller kan daar een sterke invloed uitoefenen, als je de dynamiek van besluitvorming kent en je je bewust bent van je formele rol voor de organisatie. Jij adviseert het bestuur dan effectiever over relevante maatschappelijke en juridische vraagstukken. Drs. Ed van den Berg MBA, directeur bedrijfsvoering Faculteit Geesteswetenschappen bij Universiteit Leiden, geeft vier modellen waarop een organisatie wordt bestuurd.

Wat is de rol van concern controllers in de bestuurskamer?

Bestuurskamers vragen in toenemende mate om ondersteuning bij maatschappelijke en juridische vraagstukken. Je denkt hierbij aan:

• De herziening van arbeidsvoorwaarden door de overgang van flexibele naar vaste contracten.
• De digitalisering en het verminderen van risico’s in een IT-omgeving.
• Datamanagement en het verkleinen van juridische risico’s.
• Een verantwoord en soms vooruitstrevend milieubeleid.

Op dit moment vragen datagestuurd bestuur en ICT-innovatie veel van de organisatie en de boardrooms. Deze vraagstukken zijn enkel te beantwoorden door zowel in bestuur als in de RVC mensen te hebben die een versterking zijn op het gebied van de digitale transformatie. Je moet schakelen tussen ICT-vraagstukken en het bedrijfsplan, affiniteit hebben met ICT-processen en inzicht bieden over het gebruik van data om het bedrijf beter te organiseren en beter te presteren. Daarnaast moet je financiële kennis hebben en in staat zijn om investerings- en cybersecurityrisico’s kritisch te beoordelen. Een concern controller biedt hierbij ondersteuning.

Hoe kan het bestuur omgaan met grote vraagstukken?

Naast de belangrijke vraagstukken over data en ICT, is een bestuurskamer ook druk met maatschappelijk verantwoord management. Dit vraagt om een nauwe samenwerking tussen de mensen in het bestuur, terwijl zij ook ieder eigen verantwoordelijkheden hebben. Je moet elkaar dan ook scherp houden, een werkwijze afstemmen, collegiaal samenwerken en elkaars belangen vertegenwoordigen. De vraag blijft dan, hoe doe je dat? Ed van den Berg bespreekt dit mede aan de hand van one tier-, two tier- en collegiale bestuursmodellen tijdens de verkorte opleiding Concern Controller van SBO.

Vier modellen om een organisatie te besturen

Je beoefent effectiever invloed uit door de dynamiek in de bestuurskamer te kennen. Hier zijn over het algemeen vier modellen voor:

• Het standaard bestuursmodel, het bestuur bestaat uit een (kleine) groep mensen en is verantwoordelijk voor het bepalen en het uitvoeren van het beleid.
• Het AB/DB-model, het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken en de uitvoering van het beleid. Het algemeen bestuur neemt afstand en bepaalt het beleid.
• Het directiemodel, een directeur/de directie bepaalt de dagelijkse gang van zaken en het algemeen bestuur bepaalt het beleid.
• Het commissarissen/toezichtmodel, de directie vormt het dagelijks bestuur en de raad van commissarissen heeft toezicht op het beleid en de dagelijkse gang van zaken.

De verantwoordelijkheden, bevoegdheden en het wettelijk bestuur verschilt per model. Het is goed om te weten hoe dit jouw taken als concern controller kan beïnvloeden, zodat jij zo effectief mogelijk kan werken.

Leer meer over de modellen

Ed van den Berg gaat verder in op de modellen tijdens de verkorte opleiding Concern Controller. Wil jij effectiever werken in de bestuurskamer? Schrijf je dan direct in voor deze opleiding! Je leert hier niet alleen van ervaren en deskundige docenten, maar ook van vakgenoten uit de overheid en non-profit sector.