Eerste reacties vanuit het werkveld op het LAP3 concept

Het Landelijk Afval Beheerplan 3 (LAP 3) zal in het tweede kwartaal van 2017 worden gepubliceerd. De inspraakprocedure van het beheersplan is inmiddels gesloten. We hebben voor u de eerste reacties op het concept LAP3 uit het werkveld verzameld. Want wat betekent het LAP3 voor het bedrijfsleven? Wat is de doelstelling van dit beheersplan? En welke uitdagingen staan gemeenten te wachten?

Waar is de afval professional naar op zoek in het LAP 3?

De afval professional is op zoek naar specifieke informatie en wetgeving met betrekking tot de eigen werkzaamheden en men is benieuwd waar de doelstelling van de overheid liggen. Wat betekent het LAP3 nu concreet voor het bedrijfsleven?

• Wat zijn de wijzigingen in het LAP en wat betekent dat nu voor mijn organisatie?
• Aan welke normen en maatregelen moeten voldaan worden?
• Hoe maak je de keuze voor een inzamelaar?
• Wat zijn vooral de extra’s bovenop de VANG doelstelling die loopt tot medio 2021/2025?

De professionals hebben interesse naar het beïnvloeden van besluitvorming / beleidsvorming. Belangrijk is dat het LAP actueel blijft en dus bijgesteld kan worden. Het LAP is voornamelijk voortbordurend op kwantitatieve doelstellingen uit het verleden. De markt loopt sterk voor op het beleid, zeker op het Europees beleid.

Algemene doelstelling

Er is een algemene doelstelling: minimaal 75% scheiding van huishoudelijk afval in 2020. Wanneer men dit met gft afval behaald, wat betekent dit dan bijvoorbeeld voor een individuele afvalstof zoals textiel? Er is geen specifieke doelstelling voor individuele afvalstoffen en dit wordt door de professionals gezien als een gemiste kans en het ontkracht de algemene doelstelling.

Onduidelijkheid

Deel B van het LAP staat stijf van de goede bedoelingen, maar het ontbreekt aan SMART-geformuleerde doelstellingen. Er heerst bij de organisaties dan ook onduidelijkheid over eenduidigheid en interpretatie van begrippen, zoals recycling, duurzaamheid en wanneer iets als afval wordt aangeduid en wanneer niet. Begrippen worden te pas en te onpas gebruikt, maar wat wordt er bijvoorbeeld bedoeld met duurzaamheid?

Toezichthouders zitten niet op één lijn over de interpretatie van begrippen. De uitvoeringsbedrijven willen het graag goed doen, maar weten nu niet welke interpretatie van wetgeving ze moeten volgen. Dit maakt het complex voor hen. Er wordt geadviseerd dat toezichthouders en het ministerie het bedrijfsleven erbij betrekken om te kijken of de ideeën wel uitvoerbaar zijn. Er moet met elkaar nagedacht worden. Momenteel worden duurzame auto’s gemaakt, maar een aantal onderdelen kunnen niet hergebruikt worden. Is dit dan duurzaam?

Het LAP3 heeft ook zijn beperkingen. Wanneer zijn reststoffen nog interessant om nieuwe producten van te maken en wanneer niet meer? Ook dit is een complex verhaal.

Circulaire economie

Circulaire economie is een groot onderdeel van het LAP3 en het aanjagen van de circulaire economie is dan ook belangrijk. Maar de circulaire economie is net op gang, waardoor er maar een beperkt aantal producten op de markt zijn voor de consument.

VANG en circulaire economie is goed om te voorkomen dat er te veel in het restafval terecht komt. Ketenbeleid is erg interessant voor gemeenten die nog zoekende zijn naar VANG. De vraag is gesteld over hoe je de doelstellingen VANG kunt behalen met behoud van kwalitatieve grondstoffen? Een aantal professionals hebben de wens uitgesproken om het papierwerk te digitaliseren om de administratieve werkdruk te beperken en boetes te voorkomen wanneer papier is kwijtgeraakt.

Ladder van Lansink

De Ladder van Lansink richt zich vooral op preventie, hergebruik en recycling. Recycling kan in sommige gevallen ook interessanter zijn dan hergebruik. Er wordt geadviseerd om nuances in de Ladder van Lansink aan te brengen.

Uitdagingen gemeenten

Een uitdaging voor gemeenten blijft de communicatie richting bewoners. Hoe verleid je de inwoners om mee te gaan in de veranderingen? Ook preventie is een belangrijk onderwerp.

Veel gemeenten zijn momenteel bezig met de implementatie van omgekeerd inzamelen. De Rova gemeenten doen het erg goed, zij doen inzamelen omgekeerd in combinatie met diftar. In een benchmark van een gemeente is naar voren gekomen dat gemeenten die omgekeerd inzamelen met diftar beter scoren dan gemeenten die zich alleen op omgekeerd inzamelen hebben gericht. Inwoners moeten gestimuleerd worden, bijvoorbeeld door een financiële prikkel te geven. Een andere gemeente blijft huis-aan-huis inzamelen.

Er zijn beleidsregels nodig om kringlopen volledig sluitend te krijgen. Voor waken dat je niet te vroeg in de keten beperkingen oplegt. Een gemeente geeft aan dat de kringloop zo klein mogelijk gehouden moet worden en ook zo lokaal mogelijk. Dus kijken naar provinciegrenzen, waarbij bedrijven in de regio worden voorzien van afvalverwerking.

Toekomst

Technologische ontwikkelingen gaan snel. Het zou kunnen dat de techniek en de machines over 5 jaar zo goed zijn in het nascheiden van afval, dat bijna alles op één hoop gegooid kan worden. Papier en textiel zal wegens vervuiling nog wel gescheiden worden aan de bron. Door het ministerie wordt gekeken naar modernere mogelijkheden, zoals Internet of Things (IoT).