De drie pijlers van studentenwelzijn

“We zien de laatste 15 jaar dat het met veel studenten niet zo goed gaat door overmatige stress en druk“, zegt Jolien Dopmeijer, Projectleider Studenten bij het TRIMBOS-instituut. De investering om studentenwelzijn te verbeteren is noodzakelijk om het potentieel van jouw studenten te benutten. “Als je niet goed in je vel zit, leer je niet goed”, stelt Jolien. Hoe verbeter jij het welzijn van jouw studenten?

Onderzoek naar studentenwelzijn in het MBO, HBO en WO

“We hebben onderzoek gedaan op het gebied van studentenwelzijn, waaronder de monitor mentaal gezondheid en middelengebruik in het hoger onderwijs. We richten ons nu ook op het MBO om daar meer inzicht te krijgen“, aldus Jolien. “Het programma Stijn is het eerste meerjarenplan. Hiermee helpen we onderwijs-, zorg- en preventieprofessionals en gemeenten om het studentenwelzijnsbeleid vorm te geven en onderling kennis te delen. We geven handreikingen en best practices hoe je dit beleid organiseert en op welke thema’s je aan de slag moet, zoals preventie en binding”.

Best practices omtrent studentenwelzijn

Jolien deelt meerdere best practices om studentenwelzijn te verbeteren, namelijk:

• Informele tijd opnemen: neem samen met jouw studenten tijd om stil te staan bij hoe het gaat met jouw leerlingen en wat er bij hen leeft. Ruimte bieden om stil te staan bij persoonlijke ervaringen en gevoelens van studenten.
• Persoonlijk leiderschap: studenten aanmoedigen om vanuit hun eigen waarden te werken.
• Ontmoetingsruimtes: creëer een ruimte waar studenten elkaar ontmoeten om samen te werken en ervaringen met elkaar te delen. Dit gaat ook eenzaamheid tegen.

“Hoe je deze best practices vormgeeft verschilt in het WO, HBO en MBO. Je kunt op het MBO namelijk veel kleinschaliger werken. In alle drie de sectoren zijn veel mooie initiatieven die ze met elkaar zouden moeten uitwisselen. Hulpverlening is bijvoorbeeld al erg goed geregeld in het MBO door de zorgplicht. Het HBO en WO kan van hen leren hoe ze de zorgketen op school kunnen inrichten”, aldus Jolien.

Drie eigenschappen van studentenwelzijn

“Studentenwelzijn bevorderen doe je door te bouwen op drie pijlers, namelijk prestatiedruk, sense of belonging en mentale gezondheidsvaardigheden”, stelt Jolien. Ze ligt deze pijlers vervolgens verder toe:

• Verminderen van prestatiedruk: voer open gesprekken met jouw studenten over hun beleving en zorgen omtrent opdrachten en stages. Als jouw studenten dit delen, vermindert de druk op hun schouders.
• Versterken van sense of belonging: dit gaat erover in hoeverre een student oké is met zichzelf en over zelfacceptatie. Als docent begint dit bij het erkennen en waarderen van de bijdragen van elke student. Ga bijvoorbeeld het gesprek aan over persoonlijke ontwikkeling en over zowel positieve als belemmerende overtuigingen.
• Ontwikkelen van mentale gezondheidsvaardigheden: leer jouw studenten strategieën aan om effectief om te gaan met stress en veerkracht te bevorderen. Ga bijvoorbeeld het gesprek aan over de balans tussen taken die energie kosten en geven.

Deze drie pijlers stellen jou in staat om op een laagdrempelige manier aan het welzijn te werken samen met jouw student.

Investeer nu in het welzijn van jouw studenten

“Dat het met heel veel studenten niet zo goed gaat, is een duidelijk signaal dat we niet kunnen negeren. Stress en prestatiedruk, verergerd door de snelle veranderingen in onze wereld en de toenemende eisen binnen het onderwijs, benadrukken de noodzaak voor actie“, zegt Jolien. “De studenten van nu ervaren veel stress, niet alleen door school, maar ook door maatschappelijke problematiek, zoals polarisatie, klimaatverandering en social media. Daarnaast worden ook nog eens bestempeld als snowflakes. Dit werkt averechts, we moeten ze juist helpen opboksen tegen de druk die zij ervaren”.

Verbeter studentenwelzijn op jouw school

Wil jij concreet leren hoe je een studentenwelzijnsbeleid inricht op jouw school? Jolien vertelt hier meer over tijdens het congres Jongerenwelzijn in het Onderwijs op 11 april 2024. Jolien: “Deelnemers leren wat het thema welzijn allemaal behelst. Ze krijgen een overzicht wat studentenwelzijn beïnvloedt en hoe ze hieraan kunnen werken aan de hand van de drie pijlers”. Wil jij meer weten over het volledige programma? Vraag dan de brochure aan!