Het RIVM heeft een rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat de mentale gezondheid van jongeren al jaren achteruitgaat. De druk om te presteren ligt hieraan ten grondslag en de coronapandemie heeft daar nog een schep bovenop gedaan. De coronapandemie heeft er echter ook voor gezorgd dat er eindelijk meer aandacht is voor het welzijn van jongeren en de rol van volwassenen om hierin bij te staan. Onderwijsprofessionals kunnen mentale gezondheidsproblemen en depressies bij jongeren signaleren en hen vervolgens ondersteunen, maar hoe doe je dat?
De mentale gezondheid van jongeren loopt terug
Het heeft talloze redenen dat het mentale welzijn van jongeren in het gedrang komt, zo blijkt uit het rapport ‘Mentale gezondheid van jongeren: enkele cijfers en ervaringen’ van het RIVM. De voornaamste reden is de schooldruk én prestatiedruk. Jongeren willen niemand teleurstellen en voelen de druk om alles in één keer goed te doen. Het zorgt bij 25% van de studenten voor burn-outklachten, bijvoorbeeld emotionele uitputting. Deze druk komt vanuit verschillende hoeken, zoals sociaal presteren (een leuk leven leiden met goede vrienden en een relatie), maar ook presteren op school (aan verwachtingen voldoen van ouders, docenten en vrienden). De invloed van deze groeiende druk is ook te zien in de cijfers. Het rapport toont een stijging in psychische problemen onder de volledige bevolking. De grootste groei van het percentage jongeren die als psychisch ongezond zijn geklasseerd, zit echter bij meiden van 14-17 jaar en jongens van 18-19 jaar op havo, vmbo en mbo. Professionals in het onderwijs moeten dus weten hoe zij mentale gezondheidsproblemen kunnen herkennen en wat ze vervolgens kunnen doen.
Steeds meer aandacht voor het welzijn van jongeren
Miek is psycholoog bij haar eigen coachpraktijk De Basis en trainer op het gebied van mentale gezondheid. Zij merkt dat er sinds de coronapandemie meer interesse is in de mentale gezondheid van jongeren. “Het is erg dat er een pandemie voor nodig is, maar het is goed dat volwassenen opstaan om jongeren bij te staan in hun mentale ontwikkeling en willen leren om goed voor de eigen mentale gezondheid te zorgen”, aldus Miek Crouzen. Het is volgens deze expert dan ook goed dat volwassenen eerst zelf thema’s als zelfzorg, grenzen aangeven en succesvol zijn onder de knie krijgen. Zij zijn vervolgens in staat om het welzijn van jongeren te ondersteunen.
Miek Crouzen over de aandacht voor de mentale gezondheid van jongeren
Miek vindt het een hele mooie ontwikkeling dat de focus steeds meer ligt op mentale gezondheid, niet alleen van jongeren maar van alle mensen. Het is alleen maar goed om te (h)erkennen wat er nodig is om het eigen leven zo fijn mogelijk te maken. Miek Crouzen zegt dat mensen in hun opvoeding al zo veel regels leren, bijvoorbeeld wat juist wel én wat niet mag, maar ook of stress ‘er nou eenmaal bij hoort’ of niet. Deze thema’s mag je vervolgens als volwassene weer ontleren. Hoe mooi zou het zijn als de nieuwe generatie Z dit van jongs af aan leert en zo opgroeit als een succesvolle, mentaal gezonde volwassene?
De rol van volwassenen
Aangezien een van de voornaamste redenen voor de verminderde mentale gezondheid van jongeren het verwachtingspatroon van volwassenen is, staan volwassenen ook aan de basis om het welzijn te verbeteren. Miek Crouzen merkt dat volwassenen steeds meer openstaan om de jongeren in hun omgeving actief bij te staan. Zij zijn bereid om te leren, maar ook om naar zichzelf te kijken en zich kwetsbaar op te stellen. Steeds meer mensen durven te zeggen dat ze het zelf ook moeilijk vinden om met mentale gezondheidsproblemen om te gaan en om erover te praten, maar het toch samen aangaan. Dat is erg mooi en dapper!