Van goed naar excellent onderwijs met minder papier

Voor schoolleiders die sturen op continue verbetering zonder administratieve lasten

‘Meer sturing met minder papier’, dat is waar het om draait in de A3 methodiek. Schoolleiders krijgen met dit instrument een middel in handen om snel en doeltreffend, met meer draagvlak, hun schoolplannen te realiseren. En dat met niet meer regels dan nodig, zonder overbodige administratieve lasten, en met een meer professionele, doelmatige monitoring van de bereikte resultaten.

De vaak starre en weinig bezielende planning & control cyclus van de onderwijsinstelling wordt omgevormd tot een cyclus waarin interactie, inspiratie en betrokkenheid van schoolleiders -collegeleden, decanen, (sector)directeuren, teammanagers- én leerkrachten centraal staan. En dat is precies waar het vaak aan ontbreekt! In het binnenkort te verschijnen boek laten de auteurs zien dat het in het onderwijs ook anders kan.

De A3 methodiek is een methode voor het ontwikkelen van jaarplannen en het vervolgens gebruiken van deze jaarplannen voor het volgen van de realisatie ervan en het (be)sturen van de organisatie. Het helpt onderwijsorganisaties om plannen en veranderagenda te realiseren.

De A3 methodiek hanteert een aantal principes die aansluiten op vijf dimensies van succesvol veranderen waardoor de methodiek veranderingen faciliteert:

1. het helpt met het uitstippelen van een duidelijke richting voor de organisatie, met keuzes maken en met focus aanbrengen;
2. het zorgt op alle niveaus in de organisatie voor een consistente vertaling van de waarden, plannen en doelen in de gehele organisatie;
3. door naast een top down benadering aandacht te hebben voor een bottom up proces, door medewerkers te betrekken en jaarplannen te laten leven op teamniveau ontstaat commitment op alle niveaus in de organisatie (Parkes et al., 2006);
4. doordat alle organisatieonderdelen dezelfde methodiek gebruiken, ontstaat er een basis om horizontaal samen te werken, dit vergroot de samenhang in de organisatie;
5. het gebruik van de jaarplannen in de vorm van het volgen van de voortgang en A3 managementgesprekken zorgt voor de nodige feedback. Zo gaan leidinggevenden merken dat jaarplannen een lust en geen last zijn.

De in het binnenkort te verschijnen boek bij Kluwer beschrijft een pilot bij MBO Utrecht. Ook de door de auteurs bezochte onderwijsinstellingen uit de verschillende onderwijssectoren laten zien dat dit mogelijk is, zelfs in sterk veranderende schoolorganisaties. Hoe kunnen schoolleiders slimmer sturen op de juiste prioriteiten? Hoe kan leiderschap meer resultaatgericht worden ingevuld? Kan meer duidelijkheid over de richting, consistentie van doorvertalen, samenhang, kwaliteit en intensiteit van feedback en commitment binnen de school worden bereikt?

Met veel praktische tips, voorbeelden en ervaringsverhalen laten de auteurs zien wat je als schoolleider kunt doen om van een goede naar een excellente onderwijsorganisatie toe te groeien.

Door: Henk Doeleman, Joost Haandrikman, Ivo Israël en Barbara Visser.

Meer weten?

Henk Doeleman en Ivo Israël verzorgen tijdens het Nationaal Hoger Onderwijs Congres 2013 sessie K om 15.40 uur over de A3-methodiek.