SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
“Binnen 10 jaar verandert het hoger onderwijs sneller dan in de 100 jaar daarvoor.”
….Dat beweert Maurice de Hond, bekend van onder andere Peil.nl en de Steve Jobs School. Maar is dat zo? Is het hoger onderwijs, net als alle andere vormen van onderwijs, niet altijd in beweging geweest? En lijkt het niet alsof in ‘jouw eigen tijd’ veranderingen altijd sneller gaan dan ‘vroeger’? Op 26 en 27 november a.s. kunnen we tijdens de 18e editie van het ‘Nationaal Hoger Onderwijs Congres’, dit jaar bij KPMG in Amstelveen, ontdekken wat ons de komende 10 jaar te wachten staat. Buiten De Hond zullen ook diverse andere gerenommeerde sprekers tijdens presentaties, expertisesessies, zandbaksessies en masterclasses hun visie geven over onderwijsgerelateerde zaken.
Onderwijs…altijd een fijn onderwerp van gesprek en vaak reden voor verhitte discussies tijdens verjaardagsfeestjes, want “vroeger werd er nog écht onderwijs gegeven” en “het onderwijs is niet meer wat het geweest is”. Een bekend gezegde luidt: Stilstand is achteruitgang. Dus waarom kijken we als het het onderwijs betreft vaak terug naar ‘vroeger’? Tijden veranderen nu eenmaal. Technische ontwikkelingen volgen elkaar steeds sneller op. Daardoor veranderen omstandigheden. En mensen. Wat te denken van de telefoon? Al 150 jaar een onmisbaar onderdeel in ons leven. Van de opnemer & weergever, via de kiesschijf (jaja, kent u het nog?) en de druktoetsen naar het ‘swipen’. Maar dat swipen doen we eigenlijk nog maar sinds 2007 toen Steve Jobs de iPhone op de markt bracht. Wat een revolutie! Slechts 7 jaar later zijn er al diverse iPhone-generaties de revue gepasseerd en wordt de eerste iPhone al als antiek beschouwd. In 7 jaar tijd van revolutionair naar antiek. Wauw. Dan was het (hoger) onderwijs nog redelijk bestendig qua ontwikkelingen. Toch?
De geschiedenis van het hoger onderwijs.
Ja, natuurlijk waren er ontwikkelingen. Continue eigenlijk. Want terugkijkend naar de geschiedenis van het hoger onderwijs, beginnend met de opleiding Beeldende Kunst in Den Haag in 1682 (de eerste kunstopleiding in het hbo), via de Wet op het Nijverheidsonderwijs (1912), via de Mammoetwet (ingegaan in 1968), via de Wet op het HBO (1986) en via de introductie van het bachelor-mastersysteem (2002) waren er iedere 5 tot 10 jaar wel nieuwe ontwikkelingen. De afgelopen 25 jaar heel veel zelfs; het hbo veranderde van van schooltje naar kennisonderneming, die zich tot doel gesteld hadden om te investeren in:
- de kwaliteit van het onderwijs
- de professionaliteit van de medewerkers
- talentontwikkeling door onder meer vergroting van de bijdrage aan ‘levenslang leren’
- de kenniscreatie met bedrijven en instellingen
Klinkt toch best ‘van deze tijd’ en vooruitstrevend. Waarom moet het dan anders? En hoe?
De toekomst van het hoger onderwijs.
Wat staat het hoger onderwijs de komende jaren te wachten? Het kabinet heeft plannen: de kwaliteit moet verder omhoog en de studie-uitval moet omlaag. Klinkt positief. Maar hoe? Door maatregelen die zijn opgenomen in de nieuwe Wet Kwaliteit in Verscheidenheid. Deze wet bevat een groot aantal wijzigingen van de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). De wijzigingen hebben betrekking op vier categorieën:
- meer selectie bij aankomende studenten
- meer differentiatie tussen opleidingen
- de invoering van de promotiestudent in het hoger onderwijs
- de afschaffing van het onderscheid in titulatuur tussen het hoger beroepsonderwijs (hbo) en het wetenschappelijk onderwijs (wo), zowel voor bachelors als masters
Om een betere kwaliteit onderwijs te kunnen aanbieden is er geld nodig. Daarom zijn er inmiddels ook wat ‘kleine’ randwoorden aangepakt. De invoering van een sociaal leenstelsel en het vereenvoudigen van de studiefinanciering per 1 september 2015 bijvoorbeeld. Met de introductie hiervan willen de betrokken partijen een bedrag oplopend tot maximaal €1 miljard vrijmaken om te investeren in betere Kwaliteit in Verscheidenheid. Is dit nieuwe stelsel nu beter of slechter? De meningen zijn verdeeld. Is studeren straks dan alleen voorbehouden aan degenen die het zich kunnen veroorloven? Het vooruitzicht op een enorme studieschuld is namelijk niet erg aanlokkelijk. Hebben we straks dan hoger onderwijs van enorm hoge kwaliteit, voor slechts een handjevol studenten? Is dat wat er ons de komende 10 jaar te wachten staat? Of passen alle betrokken partijen zich aan de tijdsgeest aan, net zoals de geschiedenis dat telkens weer heeft laten zien?
Kortom, er zijn veel uitdagingen. Het congres op 26 en 27 november wordt een belangrijk moment om de laatste actualiteiten en de belangrijkste thema’s overzichtelijk en helder uitgelegd te krijgen.
Dit artikel is geschreven door:
Marlies Mulder, oprichter van SchrijfZinnig, bureau voor communicatieadvies en copywriting. Als communciatieadviseur, cpywriter en sparringpartner voor het MKB is zij op haar plek als het gaat om het vertalen van concept naar merkidentiteit, het geven van maatwerk schrijftrainingen en het schrijven van passende teksten voor onder andere het onderwijs.
Nationaal Hoger Onderwijs Congres
Op het Nationaal Hoger Onderwijs Congres spreekt Maurice de Hond over dit onderwerp. Wilt u meer weten over de complete opzet. Kijk op de website!
