SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
De Participatiewet, Wmo 2015 en Jeugdwet zijn vanaf januari 2015 van kracht en brengen in de uitvoering een aantal uitdagingen met zich mee. Iedereen die werkzaam is in het domein van werk, zorg en jeugd heeft met deze uitdagingen te maken. De transformatie vraagt om een andere manier van denken en werken, het centraal stellen van de individu en meer ruimte voor de professional. Met de vernieuwde regelgeving ontstaan vragen over de afbakening van zorg, zoals tussen de Wlz, Zvw en Wmo. En hoe handhaaft en houdt u toezicht op de rechtmatigheid en kwaliteit van zorg? In de jeugdzorg zijn professionals op zoek naar een goede invulling van het nieuwe jeugdzorgstelsel. Wordt het belang van het kind daadwerkelijk centraal gesteld? Aan het woord zijn verschillende experts uit het domein van jeugd, zorg en werk.
Professionals zoekende naar invulling nieuwe jeugdzorgstelsel
De Jeugdwet is nu ruim een jaar oud. Als knelpunten van het vorige stelsel werden gezien: het jeugdzorgstelsel is te versnipperd, de samenwerking rond gezinnen schiet tekort, de druk op de gespecialiseerde zorg is te groot, afwijkend gedrag wordt te snel gemedicaliseerd, de uitgaven blijven stijgen en overbehandeling én onderbehandeling. Zijn we al goed op weg om deze knelpunten aan te pakken? Wat ik zie is hardwerkende professionals die met elkaar zoekende zijn naar een goede invulling van het nieuwe jeugdzorgstelsel. Veel instellingen hebben verschillende reorganisaties doorlopen met als gevolg dat er veel deskundigheid en behandelplekken zijn verdwenen en er is onzekerheid over hun voortbestaan. Veel problematiek blijkt toch niet zo eenvoudig op te lossen te zijn met de eigen kracht en het netwerk en de benodigde deskundigheid hiervoor in de gemeentelijke toegang ontbreekt veelal nog. De knelpunten zie ik nog niet afnemen, eerder toenemen. En het belang van het kind voorop? Dat lijkt nu helaas nog vaak een ondergeschoven kindje.
Mr. Esther Lam, advocaat bij Suez Advocaten, gespecialiseerd in jeugdrecht/Jeugdwet en gegevensuitwisseling in de hulpverlening en heeft onder meer in opdracht van Jeugdzorg Nederland een privacyreglement opgesteld voor Veilig Thuis organisaties
Rechtmatigheid en kwaliteit van zorg
Met de nieuwe regelgeving in het sociaal domein ontstaan vragen over de afbakening, zoals tussen Wlz en Wmo. De stand van zaken. Gemeenten zijn voortaan ook verantwoordelijk voor de rechtmatigheid en kwaliteit. Daar moet de gemeente ook toezicht op houden en vervolgens moet de gemeente ook handhaven. Wat zegt de wet hierover? Wat is het belang van de professionele standaard? Welke dilemma´s doen zich voor? Welke handvatten zijn er om beleid te maken, toezicht te handhaven?
Zie hier enkele vragen die Herman van der Meij bespreekt in de praktijkcursus Werken met wet- en regelgeving in het sociaal domein.
Herman van der Meij, bedrijfsjurist gemeente Groningen, lid raad van toezicht Zorgbelang Groningen (vz) (cliëntenparticipatie) en De Tinten (welzijn), docent aan ziekenhuishygiënisten bij het UMCG en arbeidsvoorwaarden-adviseur van de FNV Overheid
Oog en aandacht voor het individu
De afgelopen decennia stond wet- en regelgeving vooral in het teken van rechtmatigheid, de handelswijze van een ambtenaar diende in overeenstemming te zijn met geldende regels en besluiten. Maar sluit dat wel aan bij de transformatie van het sociaal domein naar aanleiding van de 3 decentralisaties? Meer vraaggericht werken, aansluiten bij de behoefte van de cliënt, met ruimte voor de professional. Doelmatigheid versus rechtmatigheid. De komende jaren zal maatwerk een grotere rol gaan spelen bij de herinrichting van het sociaal domein van diverse gemeenten. Oog en aandacht voor het individu en een individuele aanpak zijn uitgangspunten in de werkwijze van de sociale wijkteams! Landelijke wet- en regelgeving zal mijns inziens aangepast moeten worden aan de participerende samenleving en meer ruimte moeten bieden aan de professionals.
Wouter Snel, Casemanager Expert, Gemeente Zaanstad
Meer weten?
Op de praktijkcursus Werken met wet- en regelgeving in het sociaal domein krijgt u handvatten en praktische tips over hoe u kunt inspelen op de uitdagingen van de regelgeving in het sociaal domein.
