Zijn vrijwilligers de toekomst voor het welzijnsdomein?

Binnen het beleid wat door het Rijk en de gemeenten wordt ontwikkeld komt de vrijwilliger steeds centraler te staan. Het lijkt erop dat de vrijwilliger de rol van de professional over moet gaan nemen.

Met name binnen het veld van welzijnswerk zijn er best mogelijkheden mits er wel goed gekeken wordt naar de continuïteit van zaken en er voorkomen wordt dat de vrijwilliger een professional wordt.

Wilt u uw kennis in het welzijnsdomein actualiseren?

Bekijk het opleidingsaanbod

 

Effectief inzetten van vrijwilligers in 3 stappen

1. Creëren draagvlak en randvoorwaarden

Om dit te bereiken moet er gekomen worden tot goede randvoorwaarden waarbinnen de vrijwilligers zijn of haar rol kan vervullen. Om deze randvoorwaarden te kunnen benoemen moet eerst gekeken worden waar behoefte aan is. Dit moet niet top down gebeuren maar juist met de burgers. Hierbij moet dan niet op gemeente/stad niveau maar juist op dorps- of wijkniveau gekeken worden.

Dit doe je door het aangaan van de dialoog met de burger. Hierbij moet dan wel losgekomen worden van bestaande denkpatronen maar juist gezocht worden naar voorliggende maar vaak voor hen innovatieve ideeën.

Door samen met hen een mindmap te maken van mogelijke oplossingen en randvoorwaarden wordt getrechterd gekomen naar oplossingen en randvoorwaarden die reëel zijn.

2. Vastleggen afspraken

Nadat de oplossingen en randvoorwaarden zijn bepaald moeten deze vastgelegd worden in prestatieafspraken en moet helder zijn welke ondersteuning nog nodig is vanuit professionals. Dit kan overigens per dorp of wijk verschillen en is sterk afhankelijk van de behoefte en samenstelling van de wijk. Uitgangspunt is wel altijd dat de wijk steeds meer zelf gaat doen en los komt van de professional.

Het is dan ook belangrijk dat er gekomen wordt tot afspraken met de professionals dat als zij minder doen dit voor hen ook ‘aantrekkelijk’ is.

Ook worden in dit stadium met de burgers wederzijdse prestatieafspraken gemaakt. Hierbij is extra aandacht voor de monitoring van de wederzijdse prestatieafspraken. De prestatieafspraken zijn gebaseerd op:

• behoefte
• aanbod
• kosten
• gewenste inzet van vrijwilligers en professionals

Hierbij komt ook om de hoek kijken of de gemeente de burger mede budgetverantwoordelijk wil maken. Een aantal burgers zullen dat zeker kunnen maar een aantal ook niet. Ook hier geldt dus maatwerk.

3. Uitvoering

Als alles goed is ingeregeld en ook vast is gelegd dan kan gestart worden met de uitvoering. Eerst zullen zaken geleidelijk geïmplementeerd moeten worden. Hierbij moeten de vrijwilligers ondersteunt worden om hun rol goed te pakken maar ook te voorkomen dat ze de rol krijgen van professional. Dit laatste is een constant punt van aandacht.

Tijdens de uitvoering wordt continu gekeken of gemaakte afspraken worden nagekomen en zo nodig worden dingen bijgestuurd. Dit geldt ook voor de prestatieafspraken.

---

John van Hal
Wethouder sociale zaken, maatschappelijke ondersteuning en volksgezondheid. Daarnaast is John mede-eigenaar van Dehave bv. en momenteel bezig met de voorbereidingen voor een promotieonderzoek op het gebied van participatie en zelfredzaamheid van de burger. John is hoofddocent van de 5-daagse opleiding Beleidsmedewerker Wmo van SBO.