6 van de allerslimste ‘slimme’ steden ter wereld

Hoewel steden 80 procent van de rijkdom in de wereld genereren, krijgen ze ook steeds vaker te maken met serieuze economische, sociale, demografische, milieu, en veiligheidsuitdagingen. In 2050 woont 70 procent van de wereldbevolking in steden en de snelle verstedelijking en vergrijzing veroorzaakt in de toekomst steeds grotere druk op energie, infrastructuur, transport en de gezondheidszorg. Om deze uitdagingen aan te pakken moeten steden nieuwe technologieën implementeren.

Richard van Hooijdonk, Trendwatcher en Futurist bij BNR Nieuwsradio en Nyenrode University

Geen toekomstscenario meer

De slimme stad is allang geen toekomstscenario meer. Er zijn er al een heel aantal en ze groeien snel, gelijke tred houdend met de uitbreiding van het Internet of Things. Ook heeft deze groei overal ter wereld grote invloed op gemeentelijke diensten. Om het leven in stedelijke omgevingen te verbeteren werken slimme steden samen met ontwikkelaars, big dataspecialisten, vernieuwers en strategische denkers. Grote bedrijven als IBM en Cisco werken samen met maatschappelijke planningsinstanties, overheden en universiteiten om zaken als openbaar vervoer, rechtshandhaving, energiegebruik en afvalbeheer met behulp van datagedreven systemen te verbeteren. Denk hierbij aan intelligente verkeerslichtsystemen, slimme straatverlichting, slimme parkeersystemen en nuttige apps. In dit artikel zetten we zes van de slimste steden ter wereld voor je op een rijtje.

1. Seattle, Verenigde Staten

De Amerikaanse stad Seattle werkt samen met de Universiteit van Washington om een aantal stedelijke uitdagingen aan te pakken, variërend van de paraatheid voor aardbevingen tot het terugdringen van de koolstofuitstoot. Vooral de CO2-problematiek is een belangrijk aandachtspunt omdat er zich op doordeweekse dagen maar liefst 100.000 extra mensen in het centrum van Seattle bevinden. De stad maakt al een tijdje gebruik van analytics om de koolstofuitstoot in ongeveer 45 procent van de gebouwen te verminderen. Ook heeft Seattle een adaptief transportmanagementsysteem geïmplementeerd waardoor verkeerslichten in staat zijn zichzelf aan de veranderende weg- en weersomstandigheden aan te passen. In samenwerking met de Universiteit van Washington heeft Seattle het project RainWatch geïmplementeerd, waarmee neerslag in real time gemonitord wordt. Hiermee kan de stad waarschuwingen versturen wanneer er een overstroming dreigt om burgers en infrastructuur te beschermen. Verder zijn er slimme sproeisystemen in parken geïnstalleerd die zorgen voor efficiënt waterverbruik. Vorig jaar heeft Seattle 800 politieagenten met body camera’s uitgerust en zijn er ook pilots met ShotSpotter’s detectietechnologie gestart. Hiermee is men in staat om te achterhalen op welke locatie schoten worden afgevuurd. Om de tech-infrastructuur van de stad te verbeteren heeft Seattle onlangs ook een nieuw datacentrum geopend, ter vervanging van de vorige die in in 2012 bijna crashte. Het nieuwe datacenter is bestand tegen natuurrampen zoals aardbevingen.

2. Helsinki, Finland

De Finse hoofdstad Helsinki is bezig met smart city pilots via innovatieplatformen waarin nieuwe ontwikkelingen en prototypes in bestaande stedelijke omgevingen getest kunnen worden. De pilots vinden plaats in de wijk Smart Kalasatama, waar co-creatie en agile ontwikkeling centraal staan. De bewoners zijn de initiatiefnemers en testers van nieuwe technologie en slimme diensten. Kalasatama wil zo efficiënt worden dat de bewoners elke dag een uur extra tijd overhouden. De pilotprojecten bestaan uit slimme parkeerplaatsen met oplaadfaciliteiten, maar ook uit geautomatiseerde afvalinzamelingssystemen die het verkeer van vuilniswagens met maar liefst 90 procent terugdringen. Dan zijn er smart grids en energiemonitoring pilots die real-time energieverbruik monitoren en streven naar 15 procent reductie. Bovendien zijn er apps die de meest efficiënte routes voor je plannen, ongeacht welk vervoermiddel je gebruikt. Finse scholen staan bekend om hun vooruitstrevende onderwijssystemen. Ze stappen dan ook steeds vaker af van conventionele onderwijsmethoden en gaan langzaam naar een meer onderzoekende manier van leren. Hier maken de jaarlijkse open data-innovatie-evenementen, hackathons en open appwedstrijden bijvoorbeeld deel van uit.

3. Milton Keynes, UK

Milton Keynes is een kleine stad – met grootse plannen – in het Verenigd Koninkrijk. Er was voorspeld dat de bevolking van de stad in de aankomende tien jaar zou groeien van 250.000 naar ongeveer 300.000 inwoners, met als gevolg een potentiële crisis op het gebied van energie, transport en waterverbruik. Milton Keynes besloot vervolgens om een Britse pionier te worden. Met behulp van het Internet of Things maakt de stad het leven van de inwoners nu efficiënter en worden er oplossingen gevonden voor de potentiële groeiproblemen van de stad. Connectiviteitsinitiatieven als de MotionMap app volgen de bewegingen van voertuigen en mensen in de hele stad in real-time. Een soortgelijke ontwikkeling is het sensorsysteem dat automobilisten op de hoogte stelt van vrije parkeerplaatsen. Om het inefficiënte heen en weer rijden van vuilniswagens een halt toe te roepen heeft Milton Keynes onlangs in 80 recyclingcentra in de stad sensortechnologie geïnstalleerd. De sensoren communiceren met de vuilniswagens en alleen wanneer de containers vol zijn rijden de vrachtwagens erheen. Milton Keynes is van mening dat dit soort innovaties cruciaal zijn om milieuvervuiling tegen te gaan, de druk op openbare diensten te verlichten en de levenskwaliteit van inwoners te verbeteren. Om de technologische infrastructuur en het toegenomen internetverbruik van de stad te ondersteunen heeft de stad onlangs ook in een nieuw 1Gbps netwerk geïnvesteerd.

4. Barcelona, Spanje

Barcelona, in 2014 bekroond tot de Europese Hoofdstad van de Innovatie, is betrokken bij meer dan honderd smart cityprojecten en loopt voorop als het gaat om het gebruik van het IoT. Smart cityprojecten variëren van slimme verlichting, het installeren van oplaadpunten voor elektrische auto’s en Wi-Fi in het openbaar vervoer en op openbare plekken. Barcelona biedt wereldwijd leiderschap door het jaarlijkse Smart City Expo World Congress te organiseren en ondersteunt hiermee de groei van de smart citysector. De ‘Telecare’-dienst van de stad zorgt voor de meer dan 70.000 ouderen en gehandicapte burgers in de stad, door hen met sensortechnologie proactief te monitoren. Er staan ook overal slimme LED-lantaarnpalen die alleen worden geactiveerd wanneer ze beweging detecteren. Dit heeft al geleid tot een energiebesparing van maar liefst 30 procent. De sensoren in de straatverlichting verzamelen ook milieugegevens. Bovendien bepalen regen- en vochtigheidssensoren de hoeveelheid water die nodig is om openbare parken te irrigeren. Slimme vuilnisbakken worden alleen geleegd wanneer ze vol zijn en slimme parkeersystemen sturen auto’s naar vrije parkeerplaatsen, wat leidt tot een lagere koolstofuitstoot en minder opstoppingen. Digitale bushaltes bieden naast real-time overzicht van bustijden ook USB-poorten om smartphones op te laden en gratis Wi-Fi. Het Smart Urban Platform van de stad heeft als doel de stedelijke uitdagingen op te lossen en doet dit door data van sociale netwerken, informatiesystemen van de stad en het open-source Sentilo sensornetwerk te combineren en analyseren.

5. Stadstaat Singapore

Als het gaat om breedband- en mobiele penetratie behoort Singapore zeker tot de wereldtop. Door dit als hefboom te gebruiken streeft de stadstaat ernaar om ’s werelds eerste Smart Nation te worden. En er zijn maar weinig plekken op de wereld die beter geschikt zijn om een echte slimme stad te worden dan Singapore. Bijna alle overheidsdiensten zijn online toegankelijk en onlangs zijn er ook allerlei apps uitgerold om communcatie met gemeente, transport- en gezondheidsinstellingen efficiënter te maken. Middels het Smart Nation Platform van Singapore vinden er in allerlei sectoren – zoals de gezondheidszorg, huisvesting en vervoer – pilots plaats die grote impact hebben op de inwoners van het eiland. Smart Nation verzamelt gegevens van sensoren in het hele land. Met behulp van een dynamisch, virtueel 3D-model van Singapore kunnen stedenbouwkundigen voetgangers- en verkeersstromen analyseren en verschillende concepten en evacuatiesimulaties testen voor het oefenen van noodgevallen. De feedback die bewoners van sociale woonwijken krijgen via sensor- en andere slimme technologie helpt hen om energie- en waterverbruik te verminderen en kosten te verlagen.

De regering analyseert deze gegevens en gebruikt ze om het ontwerp, de stadsplanning en het onderhoud van deze en toekomstige woonwijken te verbeteren. Ook met betrekking tot het testen van zelfrijdende systemen loopt Singapore voorop. De stadstaat heeft haar straten beschikbaar gesteld voor pilots met zelfrijdende shuttles, robotachtige bussen en autonome taxi’s. Tegen 2020 zijn alle voertuigen in Singapore verplicht uitgerust met satelliet-navigatiesystemen die een schat aan gegevens genereren. Hierdoor zijn de autoriteiten in staat om het verkeersvolume en de -snelheid te monitoren en problematiek rond verkeersopstoppingen te analyseren. Deze mate van surveillance, te allen tijde weten waar een voertuig is, is ongekend.

6. Songdo, Zuid-Korea

Een artikel over slimme steden zou natuurlijk niet compleet zijn zonder de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul en de naburige futuristische, experimentele stad Songdo te noemen. Dit internationale zakendistrict met haar schitterende skyline werd direct ‘slim’ gebouwd op een stuk drooggelegd land. Slimme werkcentra met teleconferentiesystemen maken het voor een derde van de overheidsambtenaren mogelijk om vanuit huis te werken – die overigens allemaal voorzien zijn van Wi-Fi en sensornetwerken. Zuigsystemen voeren huishoudelijk afval af door middel van leidingen onder de grond die het vuil onder de stad naar verwerkingsbedrijven transporteren. Daar wordt het afval gesorteerd en gerecycled.

Met behulp van slimme apparaten en op afstand bestuurde medische apparatuur levert de U-healthcare service medische consultatie en telezorg check-ups aan ouderen en gehandicapten. Ook heeft de stad met succes OLEV (online electric vehicle technology) transportsystemen geimplementeerd. De elektrische bussen die deel uitmaken van dit systeem worden tijdens het rijden automatisch opgeladen. De magnetische velden die worden gecreëerd door de kabels onder het wegdek worden omgezet in elektrische energie.

In 2000 begon Zuid-Korea met de voorbereiding van 600 hectare land voor de bouw van Songdo. Nu, meer dan 16 jaar en $35 miljard later, wint Songdo steeds meer aan populariteit bij zowel bewoners als bedrijven en wordt de stad in snel tempo een lichtend voorbeeld voor andere smart city-initiatieven over de hele wereld. Met innovatie als doel werd er onlangs de ‘IoT Cube’ ontwikkeld: een levende, ademende proeftuin voor wat de toekomst in petto heeft. Bedrijven als Cisco maken bijvoorbeeld regelmatig gebruik van de Cube voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Het Innovation Centre van het bedrijf werkt samen met ontwikkelaars, universiteiten en startups om innovatieve oplossingen in de industrie, de gezondheidszorg en transport te ontwikkelen. De IoT Cube is een fysieke structuur aan een van de drukste straten van Songdo van waaruit bedrijven hun innovaties direct op het publiek kunnen uittesten. In het lab van de Cube worden real time gegevens van de mensen in de stad verzameld, wat het tot een belangrijke proeftuin maakt voor innovaties en oplossingen.

Positieve impact op het leven van miljoenen stadsbewoners

In de afgelopen paar jaar zijn landen, provincies, steden en overheden zich zich steeds meer bewust geworden van het potentieel van slimme steden. Men realiseert zich dat zij het leven van hun inwoners met digitale transformatie en de implementatie van revolutionaire technologie aanzienlijk kunnen verbeteren.

Meer weten?

Maar ook interessant:

Op het Smart City Event hoort u hoe u stedelijke vraagstukken in uw stad (nu en in de toekomst) op een innovatieve manier aanpakt.

Op de opleiding Wijk- en gebiedsmanager leert u gebiedsgericht werken binnen de pijlers fysiek, sociaal en economisch om de leefbaarheid en samenhang in uw wijk te bevorderen.