Aangenaam verrast

Niet altijd is zichtbaar dat iemand worstelt met wat hij heeft gedaan. Of nerveus is om terug te keren in de samenleving. Zeker in de gevangenis laat je dat niet snel zien. Maar als het moment dichterbij komt dat een gedetineerde op proefverlof gaat of vrijkomt, kan herstelbemiddeling een waardevolle bijdrage leveren. Zeker als iemand terugkeert naar zijn oude woonplaats, waar het delict heeft plaatsgehad. Een toevallige ontmoeting kan zomaar (weer) uit de hand lopen.

Frans zit in PI Leeuwarden voor bedreiging en mishandeling. Binnenkort komt hij vrij. Nog niet zo lang geleden heeft hij tijdens een re-integratiemarkt kort gesproken met een bemiddelaar van Perspectief. Hij heeft een foldertje meegenomen, dat hij een keer vluchtig heeft gelezen. Zou dit wat voor hem zijn? Hij ziet er behoorlijk tegenop om diegene die hij destijds flink te pakken heeft genomen, tegen te komen. Hij heeft geen zin in nieuw gesodemieter en beseft ook dat ie te ver is gegaan.

Casemanager

Zijn casemanager in de PI had het eerder al eens over herstelbemiddeling gehad. Dat leek hem toen nog niks, maar met zijn vrijlating in zicht, merkt hij dat het misschien nog niet zo’n gek idee is. Als Frans bezoek krijgt van de nazorgcoördinator van de gemeente brengt hij het ter sprake. Die is bekend met Perspectief door een voorlichting bij het Veiligheidshuis en meldt Frans aan via de website van de organisatie. In overleg met Frans draagt hij de zaak na de aanmelding over aan diens casemanager, ook in verband met de begeleiding en nazorg.

Spannend

Twee weken na de aanmelding komt een bemiddelaar van Perspectief naar de gevangenis. Tijdens het bezoek legt ze meer uit over wat herstelbemiddeling inhoudt en praat met Frans over waarom hij contact wil. Na het gesprek benadert de bemiddelaar het slachtoffer met een brief en na anderhalve week krijgt Frans al bericht dat het antwoord positief is. Dat is mooi, maar hij moet het ook even laten bezinken. Want het is ook wel spannend.

Wraaklustig

Na een zorgvuldige voorbereiding, waarbij de bemiddelaar beide partijen afzonderlijk spreekt, vindt een ontmoeting plaats tussen Frans en Bert, het slachtoffer. Ze hebben via de bemiddelaar afgesproken elkaar bij binnenkomst een hand te geven. Hoewel het gesprek wat stroef begint, komt het na een paar minuten toch op gang. Bert vertelt dat, hoewel ie zelf “ook geen lieverdje is”, de mishandeling er behoorlijk ingehakt heeft. Hij is lang boos geweest en bij vlagen wraaklustig. Door de mishandeling is hij een tijd uit de roulatie geweest en heeft zich toen behoorlijk depressief gevoeld.

Verrast

Inmiddels gaat het beter met hem en was hij aangenaam verrast door het verzoek van Frans om met hem in contact te komen. “Maar nu wel wat positiever.” De mannen lachen. Het zijn de zenuwen en ook nog wel de verbazing dat ze nu hier zo zitten. Frans vertelt dat ie er behoorlijk mee in zijn maag heeft gezeten. Hij weet dat hij een kort lontje heeft maar ook een klein hartje. Hij is blij dat Bert de moeite heeft willen doen. Die zegt Frans dat het een stomme zet van ‘m was. Beiden erkennen eerlijk en open dat het nu niet meteen koek en ei is. “Beste vrienden zullen we nooit worden.” Maar de mannen spreken wel af de ander zoveel mogelijk met rust te laten en hun mond te houden over elkaar als mensen uit hun omgeving ernaar vragen.

Opluchting

Na afloop is Frans opgelucht. Het viel hem enorm mee. Misschien had ie het al eerder moeten doen, dan had ie er niet zo lang mee rondgelopen. Maar dat is achteraf gepraat. Er is letterlijk een druk van zijn borstkas. En het vooruitzicht dat ie straks weer in zijn dorp rondloopt, voelt nu een stuk beter. De bemiddelaar rondt de zaak af en geeft een terugkoppeling aan de casemanager. In het verslag tekent ze onder meer op: de heren zijn geen vrienden geworden, maar hebben beloofd elkaar met rust te laten.

Meer weten?

• Op de opleiding Inzicht in de Criminologie leert u wat de verschijningsvormen, oorzaken en gevolgen zijn van criminaliteit en hoe u deze waar mogelijk voorkomt en waar nodig aanpakt.
• Op de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leert hoe u komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in uw gemeente.

Om privacyredenen zijn de namen van de deelnemers niet hun echte namen. Ook de PI-locatie is gefingeerd.