Aanpak van alcohol gerelateerd uitgaansgeweld

Alcohol gerelateerd uitgaansgeweld is een maatschappelijk probleem dat in veel uitgaanscentra (en soms ook bij evenementen) van Nederlandse gemeenten speelt en razendsnel kan uitgroeien tot een acuut veiligheidsvraagstuk (openbare orde). Buitensporig alcohol (en drugs)gebruik door (met name) jongeren is een belangrijke verhogende risicofactor voor uitgaansgeweld in het uitgaansgebied van een stad/dorp of bij een (groot) evenement waar veel verschillend jong publiek op af komt.

Hein Maas en Nadia Cools, sprekers op het congres Veiligheid bij Evenementen en projectmedewerkers innovatieve aanpak uitgaansgeweld, een pilot van het ministerie van Veiligheid en Justitie om alcohol gerelateerd uitgaansgeweld terug te dringen.

Preventie

De focus van de overheid heeft de afgelopen jaren vooral gelegen in de preventieve sfeer, beperking van buitensporig alcoholgebruik. Denk daarbij aan de landelijke campagne NIX18. Dit naar aanleiding van de invoering van de nieuwe Drank- en Horecawet (met de verhoogde leeftijdgrens voor het nuttigen van alcohol). Sinds enkele jaren is het toezicht op de Drank en Horecawet een bevoegdheid van gemeenten. Gemeenten gaan hier verschillend mee om. Er zijn gemeenten met eigen BOA’s/ toezichthouders, ingehuurde BOA’s en sommige gemeenten werken samen in een samenwerkingsverband (BOA Pool, bijvoorbeeld de regio Baronie (Breda) en de Meierij/ Bommelerwaard (met ’s-Hertogenbosch). De gemeentelijke BOA/ toezichthouder DHW heeft geen bevoegdheid op het terrein openbare orde, maar schuurt daar wel tegen aan en is ook actief in de openbare ruimte (ook in de nachtelijke uren). Hier werkt hij/ zij al intensief samen met de politie.

Nudging

Tegelijkertijd zijn er in allerlei steden projecten gedraaid met als doel terugdringing van alcohol gerelateerd uitgaansgeweld. Bijvoorbeeld in Hilversum (gebruik maken van spiegels in uitgaanscentrum), Amersfoort (bodycams politie horecateam) en Amsterdam (project gericht op veilig en gastvrij Rembrandtplein). Een trend is het gebruik maken van nudging. Nudging is het efficiënt en goedkoop beïnvloeden van het keuzegedrag van mensen, het geven van een duwtje (Eng. ‘nudge’) in de ‘goede’ richting.

Doel project

Het doel van dit project is dan ook niet voorkomen van overmatig alcoholgebruik bij jongeren. De focus ligt op de beïnvloeding van deze jongeren tijdens het gebruik hiervan, jongeren uit de anonimiteit halen en het vroegtijdiger proberen te signaleren van snelle escalaties die kunnen leiden tot uitgaansgeweld, waardoor snel en daadkrachtig kan worden opgetreden.

Twee sporen

Het project heeft de focus op een tweetal onderdelen. Ten eerste inzetten op gedragsverandering en ten tweede een optimalisering van de samenwerking in het uitgaansgebied tussen Horecateam politie, gemeentelijke BOA’s, lokale horeca, horecaportiers en gecertificeerde taxi chauffeurs. Gebruik wordt gemaakt van de festival/ evenementen gedachte. Je kunt een virtueel dranghek voorstellen rondom het uitgaansgebied en vanuit die gedachte de samenwerking vormgeven. Met als gezamenlijk doel een leuke en veilige uitgaansavond voor de stappers, maar ook voor de (veiligheids)-professionals. Iedereen is er immers bij gebaat dat er weinig geweldsincidenten plaatsvinden. De politie, de horeca, de gemeente, ouders, jong stap publiek zelf.

1^e pilot actie ‘s-Hertogenbosch

Zaterdag 26 november 2016 hielden o.a. gemeente, politie en horeca een interventie actie bij de Parade in ‘s-Hertogenbosch. Daarmee wilden de partners jongeren bewust maken van de keuze die zij hebben wanneer ze geweld zien of ondervinden tijdens het uitgaan. Op deze plek konden jongeren vrijwillig een blaastest doen en een speciale polaroid foto laten maken. Ook zijn er interviews met jongeren afgenomen. Uiteindelijk hebben zo’n 150 jongeren meegedaan aan de actie

Voor en door jongeren

Samen met Avans Innovative Studio kwam de aanpak voor de actie tot stand. Studenten van Avans Innovative Studio ontwikkelden de KIES-campagne (www.kies-hero-zero.nl). Om daarmee jongeren bewust te maken dat ze een keuze hebben wanneer geweld dreigt. Tijdens de actie werkten de studenten van Avans mee door speciale polaroid foto’s te maken van het uitgaanspubliek. Studenten van het KW1C, van de opleiding Veiligheid, hielden de vrijwillige alcoholtests. De samenwerkingspartners kijken terug op een positieve avond waarbij vooral het ‘voor en door jongeren’ in de aanpak goed werkte. De jongeren weten waar de hot-spots zijn, de drukste aanvoerroutes naar het uitgaansgebied, de lokale hangouts (zoals de gratis fietsenstalling) en zij spreken dezelfde taal als het jeugdig uitgaanspubliek. Ook wordt gebruik gemaakt van social media.

Uitrol aanpak

Op verzoek van het ministerie van Veiligheid en Justitie ontwikkelde de gemeente ’s-Hertogenbosch een innovatieve aanpak om uitgaansgeweld tegen te gaan. In ’s-Hertogenbosch is de problematiek vergelijkbaar met andere steden. Daardoor moet de aanpak uiteindelijk op meer plekken in Nederland kunnen werken. Niet alleen bij uitgaansgebieden, maar ook bij supermarkten en evenementen. In de aanpak werkt de gemeente samen met veel partijen. Zoals Koninklijke Horeca Nederland, horeca aan de Parade, GGD, Halt, Novadic Kentron, Jeugdwerk Divers, Politie, Avans en KW1 College. Er volgen nog twee actie-avonden later dit jaar.

Meer weten?

Op het Congres Veiligheid bij Evenementen hoort u wat de mogelijke veiligheidsrisico’s zijn voor uw evenement.

Op de Opleiding Coördinator evenementenveiligheid leert u hoe u de veiligheid op een evenement in uw regio kunt waarborgen.

Op de cursus Crowdmanagement in de praktijk leert u hoe u de vorming en verplaatsing van mensenmassa’s reguleert en fatale ongelukken op uw evenement voorkomt.