Het jihadistisch terrorisme in het Westen houdt aan. Sinds begin dit jaar zijn hierbij tientallen mensen om het leven gekomen. De meeste aanslagen lijken door ISIS geïnspireerd en worden gepleegd met eenvoudig te verkrijgen middelen als messen en voertuigen. Daarnaast blijft de dreiging bestaan van gecoördineerde aanslagen door ISIS of Al Qai’da. ISIS heeft mogelijk nog steeds enkele tientallen operatives tot zijn beschikking in Europa. Dit alles zorgt er voor dat de dreiging in Nederland hoog blijft, de kans op een aanslag is reëel (niveau 4 van de 5). Dat staat in het 45ste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de NCTV.
Nederland
Nederland is een legitiem doelwit voor jihadisten door deelname aan de anti-ISIS- coalitie. Ook wordt Nederland door jihadisten gezien als een land waar anti-islamuitingen vrij spel hebben. De Nederlandse jihadistische beweging bestaat uit tenminste enkele honderden mensen. De laatste maanden ziet de NCTV dat zij zich opener manifesteren op sociale mediaplatformen. Ook reageren Nederlandse jihadisten op afgesloten fora, waar de toon een stuk harder is.
Arrestaties en onderzoeken tonen aan dat er jihadisten in Nederland zijn die bereid zijn om geweld te gebruiken. Maar wat ook opvalt is dat zij tot nu toe nauwelijks stappen ondernemen om tot geweld over te gaan. De terugkeer uit Syrië van ervaren, geharde jihadisten kan deze dynamiek veranderen.
Uitreizigers
Er reizen steeds minder mensen uit Nederland naar Syrië en Irak. Tot 1 juni 2017 zijn er ongeveer 280 personen uitgereisd. Het aantal personen uit Nederland met jihadistische intenties in Syrië en Irak is nog steeds ongeveer 190. Daarnaast is er waarschijnlijk nog steeds een aantal Nederlandse jihadisten dat zich bij ISIS of een andere groep in het Midden-Oosten wil voegen. Het aantal terugkeerders staat op ongeveer 50. Er zijn 45 uitreizigers omgekomen.
Salafisme
De groeiende invloed van het salafisme in Nederland blijft een zorg. Salafisten proberen in toenemende mate en op dwingende wijze een onverdraagzame, isolationistische en antidemocratische boodschap aan andere moslims op te leggen. Zij proberen ook, soms door intimidatie, voet aan de grond te krijgen in gematigde moskeeën en moskeebesturen.
Polarisatie
De aanslag bij een moskee in Londen bevestigt dat de aanhoudende polarisatie rondom de islam niet zonder gevolgen blijft. In Nederland is er al langer sprake van agressie tegen moskeeën. Ook ontwikkelingen in het buitenland hebben hun weerslag op verhoudingen in Nederland. De afgelopen maanden heeft de Turkse campagne over het grondwetreferendum voor de nodige polarisatie gezorgd. De bestaande scheidslijnen in de Turkse diaspora in Europa zijn hierdoor verder verdiept. Verder kunnen de aanhoudende protesten in de provincie Al Hoceima, in het noorden van Marokko, leiden tot onrust binnen de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap.
Weerstand
De complexe dreiging is een grote uitdaging voor de Nederlandse samenleving. De autoriteiten in Westerse landen doen er alles aan om deze het hoofd te bieden. Daarbij worden geregeld successen geboekt. Ook in de afgelopen periode zijn door arrestaties in verschillende Europese landen aanslagen voorkomen. Dit toont aan dat de veiligheidsdiensten intensief bezig zijn met detectie, opsporing en vervolging van mogelijke terroristen. Het is helaas onmogelijk om alle aanslagen te voorkomen.
Meer weten?
Op het congres Radicalisering en terrorisme leert u hoe u misstanden veroorzaakt door (ideologische) radicaliserende groeperingen voorkomt.
Op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme leert u hoe u samen met uw zorg- en veiligheidspartners komt tot een pakket van maatregelen om radicalisering waar mogelijk te voorkomen en terrorisme waar nodig te bestrijden.