Agenten slaan alarm: ‘We worden een narcostaat’

Nederland faalt in de opsporing en aanpak van drugscriminaliteit. Wijkagenten voelen zich machteloos en raken daardoor gefrustreerd. Dat zegt Edward van der Torre, lector gebiedsgebonden politie bij de Politieacademie en docent op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning, in een dringende oproep aan het kabinet. “We zijn een narcostaat aan het worden.”

Dagelijkse kost

Hans Hoekman, wijkagent in de Rotterdamse wijk Delfshaven en docent op de opleiding wijk- en gebiedsmanager: “We zeggen het regelmatig tegen elkaar: de coke klotst hier tegen de stoepranden. Je hoeft je hand maar uit te steken of je hebt drugs te pakken.” Dealers, hangjongeren of drugsoverlast bij woningen of speeltuinen, het is dagelijkse kost voor de Rotterdamse agent. “We doen wat we kunnen, maar de opsporingscapaciteit schiet tekort. Het probleem is veel groter dan wat we aankunnen.” De wijkagent wil niet alleen negatief zijn. “De laatste jaren werken we steeds meer samen met woningcorproaties, gemeenten en instellingen in de wijk. Op die manier weten we een hoop op te lossen. Maar ik zou een gat in de lucht springen als we meer drugscriminaliteit kunnen aanpakken.”

Oproep aan de politiek

De rol van de wijkagent is een belangrijk thema. Politieonderzoeker Edward van der Torre, verbonden aan de Politieacademie, deed daar onderzoek naar en sprak met veel agenten. Volgens Edward van der Torre heeft het kabinet veel te weinig oog voor het grootste probleem waar ons land mee te maken heeft: de opsporing van drugscriminelen in de wijken en dorpen. Ruim 75 procent van de wijkagenten ziet in zijn werkgebied veel criminelen, die veel te weinig worden aangepakt. Het gaat vooral om drugscriminelen. Zijn oproep is alarmerend: “Vele tienduizenden mensen zien de georganiseerde misdaad als een kans. Een kans om rijk te worden of een graantje mee te pikken. Omdat de opsporing faalt, is Nederland een narcostaat aan het worden. We staan internationaal voor paal. De politiek moet wakker worden en onder ogen zien dat er weinig tot niets terechtkomt van de opsporing. Wijkagenten smeken bijna om meer lokale opsporing.”

Lege handen

Ons land telt 167 basisteams van gemiddeld 160 agenten. Edward van der Torre: “Daarin zitten vooral agenten in uniformen die zich bezighouden met het oplossen van diefstallen, surveilleren in de wijk en noodhulp verlenen. Dat werk gaat goed. Maar de opsporingscapaciteit is dramatisch.” Wijkagenten ervaren daar dagelijks de gevolgen van. Hans Hoekman: “Als wijkagent werk je gemiddeld in een gebied van 5000 inwoners. Je bent veel bezig met verbinden: verbinding leggen tussen bewoners en andere partijen. Samen oplossingen zoeken. Er is veel te weinig opsporingscapaciteit voor drugscriminaliteit. We hebben wel een groep rechercheurs in ons district maar als er moord of doodslag is, zijn ze daar druk mee. Vaak krijgen andere zaken voorrang. Daardoor zie je dat kleine drugsfamilies doorgroeien tot grote criminelen. Ik geloof ook dat drugscriminaliteit een van de grootste problemen is waarmee we hebben te kampen. Daar moet veel meer capaciteit en dus geld naar toe.”

Oplossing

De oplossing? Die is simpel maar duur: er moeten meer agenten bij, vooral rechercheurs. Volgens onderzoeker Edward an der Torre moet het kabinet de ogen openen en beseffen dat drugscriminaliteit het grootste probleem van ons land is. “Deze misdaad is omvangrijk, groeit en floreert. Het kabinet moet zich realiseren dat de politie nu heel zwak is in de opsporing.” Volgens de politieonderzoeker moeten er veel meer rechercheurs naast de wijkagenten komen. “Wijkagenten smeken om meer lokale opsporing.”

Meer geld en investeringen

Die gaat er ook komen. In het regeerakkoord is toegezegd dat de komende jaren ruim een kwart miljard euro naar rechercheurs en wijkagenten zal gaan. Een woordvoerder van de Nationale Politie laat weten dat de verhalen van de wijkagenten bekend zijn. “We gaan de komende tijd dan ook veel investeren. Een groot deel van dat geld komt ook ten goede aan meer opsporingscapaciteiten.”

Meer weten?

• Op het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit hoort u hoe u ondermijning veroorzaakt door criminele netwerken in uw gemeente voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leert u hoe u voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in uw gemeente.
• Op de opleiding bibob coördinator leert u hoe u de wet Bibob toepast in uw gemeente.
• Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leert u hoe u misstanden in uw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.
• Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leert u van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor uw uitvoeringspraktijk.
• Op de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen leert u hoe u informatie verzamelt, analyseert en uitwisselt in samenwerking met uw veiligheidspartners.
• Op de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein leert u hoe u komt tot een integriteitsbeleid voor uw organisatie.
• Op de cursus Waarheidsvinding leert u hoe u door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.