Bas Eenhoorn over crisiscommunicatie

Aan het woord is Bas Eenhoorn, burgemeester van de gemeente Alphen aan den Rijn ten tijde van het schietdrama en docent op de opleiding beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid. Bas deelt een aantal lessen met betrekking tot crisisbeheersing, rampenbestrijding en crisiscommunicatie.

 

Communiceer met één gezicht en één stem

Bij een ernstig incident of ramp moet de burgemeester de regie nemen over de (crisis)communicatie. Communiceer met één gezicht en één stem. Een voorbeeld hiervan is de persconferentie die door de burgemeester geleid moet worden, met aan zijn zijde de officier van justitie en de politiefunctionaris, waarbij een gezamenlijk standpunt wordt ingenomen (om onduidelijkheden in de communicatie te voorkomen).

 

Train op crisiscommunicatie

Train niet alleen op de aanpak van (onwaarschijnlijke) scenario’s maar ook op crisiscommunicatie. Het beeld dat je overbrengt met de communicatie over een incident of ramp, bepaalt voor een groot deel het beeld dat burgers hebben over de totale aanpak van de overheid. Crisiscommunicatie gaat niet alleen over de inhoud maar ook over empathie, de aanpak van de problematiek en het toekomstperspectief: de situatie na de ramp.

 

Maak gebruik van sociale media

Nieuws op sociale media is ook nieuws. Participeer en anticipeer op oa Twitter, want ook zonder jouw inbreng gaat de media verder met nieuwsvergaring en op dat moment heb je niet langer de regie.

 

Goed voorbereid

Het vak van de burgemeester moet worden geprofessionaliseerd. De burgemeester van de kleinste gemeente moet net zo goed voorbereid zijn op een incident of ramp als burgemeester van der Laan van Amsterdam, de grootste gemeente van Nederland. Want ook in een kleine of middelgrote gemeente kan zich een ernstig incident of een grootschalige ramp voordoen.

 

Het team centraal

Ken je teamgenoten zodat je weet wat je aan elkaar hebt en wanneer je op elkaar kunt terugvallen. Een goede sfeer en intern vertrouwen in het team zorgt ervoor dat jullie gezamenlijk de meest moeilijke uitdagingen aankunnen.

Gedurende een incident of ramp komt er veel op je af. Maak indien mogelijk en nodig gebruik van experts van buitenaf (die al eerder ervaring hebben opgedaan met een dergelijk incident), bijvoorbeeld van de centrumgemeente of de Veiligheidsregio. Zij weten als geen ander wat je allemaal kunt verwachten omdat zij het al een keer eerder hebben meegemaakt. Daarnaast vraagt de aanpak van een grootschalig incident ook om de inzet van veel capaciteit. Door (tijdelijk) experts van buitenaf te halen kun je dit adequaat opvangen.

 

Wees bewust van verschillende belangen

Wees bewust van het spanningsveld tussen de politie (noodhulp), het Openbaar Ministerie (strafrechtelijk onderzoek) en het openbaar bestuur (handhaving openbare orde) en hoe je hier in de praktijk mee om kunt gaan.
 

Evalueer om te leren

Evalueer niet alleen wat er fout ging, maar leg met name de focus op dilemma’s, afwegingen en gemaakte keuzes. Welke lessen kunnen, met de kennis van nu, hieruit worden getrokken?
 

Meer weten?
Op de opleiding beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid hoort u van oa Bas Eenhoorn en Rob Bats hoe je de crisiscommunicatie verzorgt bij een ernstig of grootschalig incident.