Bedrijfsongeval op de eerste dag op het werk!

Door Gerd-Jan Frijters, directeur van D&F Group BV en docent op de opleiding Safety Manager, adviseert organisaties bij het analyseren, reduceren en beheersen van veiligheidsrisico’s vanuit de vakgebieden techniek, organisatie en cultuur.

Zelf zeg ik wel eens dat een ongeval alles is wat je niet wilt in een bedrijf. Onlangs las ik een artikel waarbij een nieuwe contractor (22 jaar en net uit school) op de eerste dag van zijn werkzame leven overleed tijdens het werk. Hij was nog geen 90 minuten in zijn eerste dienst bezig. Een werkdag moet niet de laatste dag op aarde zijn.

Het ongeval

De nieuwe contractor moet glas onder palataliseermachine weghalen. Op het moment dat hij onder de machine is zijn twee andere medewerkers druk bezig om de productielijn weer op te starten. Na een minuut start een van de twee medewerkers de productielijn. De contractor, die werkte op aanwijzing van de medewerkers, zit op dat moment onder de palataliseermachine terwijl deze zakt. De palataliseermachine drukt 1000 kilo naar beneden en de contractor overlijdt. Het bedrijf waar het bedrijfsongeval plaats vond had de contractor geen tekst en uitleg gegeven over het stopzetten en vergrendelen, Lock-Out Tag-Out Try-Out systeem (LOTOTO), voor de productielijn. Er was geen inwerkprogramma. Het bedrijf heeft hiervoor een boete gekregen van $192.000,-. Het hiervoor genoemde ongeval is echt gebeurd, in 2013. In de praktijk hebben de nieuwe en ingeleende medewerkers een verhoogde kans op werkongevallen. Elk jaar laten de statistieken dit weer zien.

Wat kunnen we hier tegen doen?

In de arbeidsomstandigheden wetgeving is inde EU opgenomen dat het inlenende bedrijf de risico’s moet melden aan de contractor. De contractor die een medewerker wil leveren dient te vragen naar de risico’s die aan de werkzaamheden zijn verbonden. De medewerker zelf dient geïnformeerd te worden over de mogelijke risico’s die verbonden zijn aan het werk.

In de praktijk verloopt deze communicatie vaak moeizaam. Waarschijnlijk denkt de contractor al snel dat een opdrachtgever het vervelend vindt en de opdrachtgever vindt het vanzelfsprekend welke gevaren er zijn. Daarmee lijkt het probleem bij de medewerker te liggen. Deze weet niet goed aan welke gevaren ze blootgesteld wordt. Het lijkt een impasse, maar de contractor is verplicht te vragen naar, en het bedrijf is verplicht aan te duiden welke de gevaren de medewerker gaat lopen.

De bedrijfsrisico’s moeten in kaart zijn gebracht en dit kan per afdeling specifiek worden gemaakt. Tevens dienen bedrijfsregels die overkoepelend zijn voor veiligheid te worden gedeeld met iedereen. Deze regels kunnen o.a. de werkvergunningen zijn of de afspraken over verkeer en voetgangers. Deze regels zijn bekend bij de opdrachtgever, maar niet bij de contractor.

Het blijkt uit statistiek dat een contractor bij onderhoud een grote kans heeft op een ongeval. 20% van alle ongevallen gebeurt bij onderhoud. Procentueel zijn de meeste ongevallen bij het opstarten en het stoppen van de werkzaamheden. Hierbij kan een contractor safety management systeem helpen om de risico’s te reduceren. Enkele elementen hiervan zijn:

• maak een contractor safety beleid;
• maak een risicoanalyse en deel deze met de contractor, vraag om zijn input;
• indien nodig stel V&G plan op;
• selecteer en audit de contractor, maak direct duidelijk wat verwacht wordt van veiligheid;
• maak een instructie film, met een toets, waarbij de opgedane kennis wordt getoetst met eenduidige vragen;
• zorg voor een werkend registratie systeem waarin wordt vastgelegd wie de toets en training heeft gemaakt (niet de ene 2 keer en een ander geen);
• maak een fatsoenlijk inwerkprogramma en zorg voor begeleiding;
• houd toezicht en geef doeltreffende instructies specifiek voor de uit te voeren taak ;
• stel doeltreffende regels op (geen overbodige) op waardoor het naleven van veiligheid mogelijk wordt;
• houd de regels voor alle medewerkers hetzelfde (dus ook eigen personeel);
• maak gebruik van werkvergunningen met een lototo systeem (houdt toezicht daarop);
• maak bij ingewikkelde of zeldzame taken een TRA;
• vraag de ervaren contractor naar hoe hij de communicatie ervaart en leer daarvan;
• deel het melding en incidenten formulier met de contractor;
• neem in de incidenten rapportage indicator ook de contractor mee (zoals een eigen medewerker);
• spreek met elkaar doelen af die te bereiken zijn op gebied van veiligheid (zoals het veiligheidsplan van de contractor, binnen welke tijd zijn de geconstateerde afwijkingen met maatregelen opgelost, hoe wordt het werk voorbereid, waar zetten we lototo in, welke inspecties voeren wij uit, hoe belonen we voor veiligheid, welke tijd krijgen we voor veiligheid);
• laat de contractor meedenken in het concept en verwerk de input.

Zo kan met een goede samenwerking veel leed voorkomen worden.

Meer weten?
Op de opleiding Safety Manager leert u hoe u de veiligheid op de werkvloer verbetert in uw organisatie.