SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
In korte tijd via sociale media mensen mobiliseren: het is inmiddels een bekend verschijnsel. De Ajax-Maccabi-rel (november 2024) ligt nog vers in het geheugen. Wat kunnen we als samenleving, bedrijfsleven en overheid doen om dit soort uitwassen tegen te gaan? Daarover gaan 150 burgers met elkaar in gesprek in de burgerdialoog over online aangejaagde openbare-ordeverstoringen. Die vindt plaats in mei en juli 2025.
De Ajax-Maccabi-rel in november 2024 was niet de eerste openbare-ordeverstoring waarbij berichten op sociale media een aanjagende rol speelden. Al in 2012 veroorzaakte ‘project X’ veel opschudding. Wat toen begon als een onschuldige uitnodiging voor een verjaardagsfeestje op Facebook, mondde uit in een noodverordening, de evacuatie van een gezin en de inzet van de mobiele eenheid in een Gronings dorp. Sindsdien zijn er meer openbare-ordeverstoringen geweest die door berichten op sociale media zijn gestart of daardoor verder zijn aangewakkerd. Hoe kan onze samenleving zulke onveilige situaties tegengaan?
Ingewikkeld vraagstuk
Het antwoord op die vraag is niet zomaar te geven, weet Daniela Aben, senior beleidsmedewerker bij het ministerie van Justitie en Veiligheid.
“Het is een vraagstuk met veel verschillende kanten. Op sociale media heeft iedereen de vrijheid om zijn of haar mening te delen, ook anoniem; dat is een belangrijk recht. Maar het kan ook zorgen voor problemen zoals de avondklokrellen tijdens de pandemie of ongeregeldheden rond straatraces. Het dilemma is: hoe beschermen we online vrijheden, zonder dat dit leidt tot gevaarlijke situaties? Wat kunnen burgers en bedrijven doen, en wat verwacht je van de overheid? Daarover wil het ministerie van JenV in gesprek gaan met mensen uit heel Nederland.”
Zo’n 100.000 willekeurige Nederlanders krijgen in maart een uitnodiging in de bus om zich aan te melden voor de dialoog. Uit alle aanmeldingen loot een onafhankelijk bureau 150 deelnemers, van allerlei verschillende leeftijden en achtergronden.
Daniela Aben: “Hoe meer verschillen, hoe beter. Zodat de groep een zo goed mogelijke afspiegeling vormt van de bevolking en er allemaal verschillende ideeën, meningen en ervaringen kunnen worden gedeeld en verzameld.”
Verkennen en bespreken
De burgerdialoog bestaat uit drie landelijke bijeenkomsten en een online sessie, tussen half mei en begin juli. Deelnemers hoeven vooraf geen verstand te hebben van het onderwerp. Tijdens de bijeenkomsten leren ze er meer over. Er zijn experts aanwezig; dat kunnen internetprofessionals, juristen en politie zijn, maar bijvoorbeeld ook voormalige relschoppers. Daarna gaan de deelnemers met elkaar in gesprek, onder begeleiding van ervaren gespreksleiders. Deelnemers krijgen de ruimte om zelf ook invloed uit te oefenen op het proces.
Uitkomsten en beleidsvorming
De burgerdialoog wordt begeleid door een extern adviesbureau. De uitkomsten van de dialoog worden gedeeld met de minister van Justitie en Veiligheid en met andere belanghebbenden, zodat deze meegenomen kunnen worden in beleidsvorming.
Daniela Aben: “De burgerdialoog biedt mensen de gelegenheid om invloed te hebben op belangrijke zaken die de hele samenleving aangaan. Voor de overheid is een burgerdialoog een relatief nieuwe, maar veelbelovende manier om burgers directer te betrekken bij beleidsvorming.”
Meer weten?
Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
Tijdens de opleiding Aanpak overlast in de wijk leer je van praktijkcases over explosies in de wijk, overlastgevende jongeren, statushouders en personen met onbegrepen gedrag.
Tijdens de opleiding Adviseur Zorg en Veiligheid leer je de samenwerking tussen betrokken zorg- en veiligheidspartners organiseren en regisseren
Tijdens de cursus Aanpak Zorgcriminaliteit & Zorgfraude leer je zorgfraude herkennen, aanpakken en voorkomen
Tijdens de opleiding Informatiegestuurd adviseren OOV helpt je een goede informatiepositie opbouwen
Tijdens de cursus Aanpak complexe woonoverlast leer je woongenot terugbrengen en werk je aan een duurzame oplossing voor de overlastgever.
Tijdens de opleiding Aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen leer je om met ketenpartners tot een preventieve integrale aanpak te komen.
Tijdens het congres Jonge aanwas uit de jeugdcriminaliteit hoor je hoe je tot succesvolle samenwerkings- verbanden komt bij de aanpak van jonge aanwas
Tijdens de cursus Omgaan met maatschappelijke onrust, polarisatie & radicalisering leer je onrust vroegtijdig signaleren en adequaat handelen
Tijdens de opleiding Coördinator Evenementenveiligheid leer je omgaan met risico’s zoals te grote bezoekersstromen, onvoorspelbare weersomstandigheden, excessief drugsgebruik en maatschappelijke onrust
Tijdens de opleiding Bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Personen met onbegrepen gedrag krijg je praktische handvatten en theoretische kaders om dit gedrag te begrijpen en beïnvloeden
Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
Ondermijning is niet alleen een veiligheidsprobleem maar ook een sociaal maatschappelijk probleem. Alle antwoorden en actualiteiten tijdens het congres Ondermijning
