Afgelopen zomer was ik op rondreis door Rusland, Mongolië en China. In deze blog sta ik stil bij Community policing in Beijing in China.
Frank van Summeren, adviseur veiligheid bij RONT Management Consultants en hoofddocent op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving.
Politiewerk ingebed in de samenleving
Community policing is het politiewerk ingebed in de samenleving. Kernbegrippen zijn: dichtbij georganiseerd, kennen en gekend worden, werken aan een breed scala van veiligheidsproblemen, zowel reactief, preventief als proactief optreden, samenwerking met uiteenlopende andere partijen en betrokkenheid van burgers.
Afkomstig uit de VS
Community policing is afkomstig uit de Verenigde Staten waar het werd geïntroduceerd om de kloof tussen de politie en de gemeenschap in wijken en buurten te verkleinen. Dit gebeurde met mobiel politiewerk (eerst op de fiets en later met de auto) om de aanwezigheid van de politie in het gebied te verbeteren. Community policing moet bijdragen aan de bereidwillige medewerking van burgers aan de vrijwillige naleving van geldende wet- en regelgeving die een positieve invloed heeft op de veiligheid en leefbaarheid in de wijk.
Community policing in China
Community policing is vanuit de Verenigde Staten overgewaaid naar andere landen en werelddelen. Ook in China wordt community policing toepast. In China hebben ze goede ervaringen met community policing, ook door de gemeenschapssolidariteit en gemeenschappelijk activisme. China verschilt hierin met de Verenigde Staten. In China staat het collectief voorop en in de Verenigde Staten staat het individu voorop. In de VS wordt het land geleid door een president die wordt gekozen door de burgers en handelt naar hun wensen. In China regeren de burgers zelf. De massa leidt de massa. Het Chinese sociale controlesysteem wordt onderstreept door drie principes: hervorming van de dader, herstel van de sociale relatie en re-integratie van de dader in de gemeenschap. Hierin komt het geloof in de maakbaarheid van de samenleving naar voren.
Hutongs in Beijing
Beijing is de hoofdstad van China en telt bijna 20 miljoen inwoners. Het is daarmee een van de grootste steden van de wereld. Beijing is het belangrijkste centrum voor bestuur, onderwijs en cultuur in China. De stad is daarnaast een belangrijk knooppunt voor verschillende vormen van vervoer met vele spoorwegen en autowegen die in en uit de stad gaan. Beijing bestond in het verleden uit vele hutongs, kleine steegjes met kleine woningen met aangrenzende werkplaatsen, winkeltjes en pleintjes waar gezinnen samenkomen. Veel hutongs hebben door de jaren heen plaatsgemaakt voor hoogbouw. Vaak tegen de zin van bewoners die van mening zijn dat hierdoor de traditionele gemeenschapszin is verdwenen. Tijdens mijn rondreis in Beijing in China was ik ook veel in de hutongs te vinden waar veel gezellige restaurants en barretjes zijn te vinden. Ondanks de donkere kleine steegjes die bij elkaar een doolhof opleverde waar je eenvoudig kon verdwalen, heb ik mij daar geen moment onveilig gevoeld. Dit kwam niet in de laatste plaats door de wijkagenten die te voet, met de segway of auto aanwezig waren in de wijk.
Veranderende stedelijke omgeving
Nu de hoogbouw de overhand heeft gekregen in Beijing bestaat de stad uit vele hoge grote flatgebouwen die allemaal op elkaar lijken. De veranderende stedelijke omgeving heeft geleid tot minder sociale cohesie in wijken en buurten en hierdoor tot minder toezicht wat de gelegenheid schept voor criminaliteit en andere vormen van onveiligheid. In Nederland hebben we (weliswaar op kleinere schaal) ook met verstedelijking en verdichting te maken wat kan leiden tot een afnemende sociale cohesie en sociale controle. Dit vraagt om een actievere rol van de politie en haar partners om in contact te komen en te blijven met de burgers.
Rijker Verantwoorden
RONT Management Consultants verricht sinds twee jaar samen met de Politieacademie actieonderzoek naar de aanpak van onveiligheid op Rotterdam Zuid. We vragen ons af hoe je kunt verantwoorden over de gezamenlijke inzet en over de effecten van de aanpak. Het vertrekpunt is de manier waarop samenwerkende professionals betekenis geven aan lokale situatie: “Wat is er aan de hand? Wat willen we niet op zijn beloop laten? En waarom? Wie hebben we daarbij nodig? En wat zijn de werkzame principes onder een mogelijke aanpak?” We vonden een manier om teams te helpen om een theorie van verandering te bouwen die richting geeft aan de aanpak. En die handvatten biedt voor rijker verantwoorden over het werk. Zo ondersteunen we de teams om hun werk zichtbaar te maken op een manier die burgers en partners mobiliseert, die het leerproces bevordert en die de kansen verhogen dat er tastbare resultaten worden gerealiseerd. Daarbij maken we een verantwoordingsbeeld waarmee teams zicht krijgen op de aanpak en de mogelijkheden om zich te verantwoorden.
Meer weten?
Op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving leer je hoe je het toezicht en de handhaving organiseert in jouw gemeente.
Op de opleiding coördinator armoedebestrijding leer je hoe je armoede doorbreekt en sociale uitsluiting voorkomt.
Op de cursus Aanpak woonoverlast leer je hoe je verloedering en ernstige overlast in jouw wijk aanpakt.