De aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen in vogelvlucht

“Ik maak volgende week meteen een afspraak met mijn directeur”, “Ik richt nu al een JOR-overleg in” en “Ik ga de regie pakken in mijn gemeente”. Stuk voor stuk kreten van deelnemers aan de opleiding Aanpak jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen. Zij zeiden na afloop: “Heel tevreden en een beetje moe kijk ik terug op een mooie vijfdaagse opleiding. Ik ga de opleiding aanraden binnen mijn netwerk”. Hoe ziet het programma van deze opleiding eruit? Patrick Smelt, eigenaar en ervaringsdeskundige van Straatcontact, vertelt meer.

Dag 1: de vroegtijdige aanpak van jeugdcriminaliteit

De eerste lesdag introduceert de casus die tijdens het hele traject centraal staat. Patrick: “De cursisten werden geconfronteerd met de gemeente Loowoude. Een gemeente die last had van een online film die aandacht kreeg vanuit de pers en bewoners. Aan de hand van deze casus nam Mathijs Zwinkels ons met een inspirerende sessie mee in de leefwereld van jongeren. Anders kijken en rekening houden met het puberbrein was hiermee geboren”. Dit perspectief is belangrijk, om zodoende de problematiek in jouw gemeente te verklaren en gericht de aanpak binnen jouw gemeente in te zetten.

Dag 2: integraal samenwerken met ketenpartners

Jeugdcriminaliteit en –overlast kunnen veel verschillende oorzaken hebben. Het is daarom noodzakelijk om integraal samen te werken met ketenpartners. “Het 7-stappenmodel gaf inzicht voor procesregie, maar al snel kwam de vraag of dat wel mocht vanuit de AVG en WPG. Henk van Leussen heeft ons gered met uitleg over de diverse wetgevingen en de gedachte erachter. We kregen hierdoor het antwoord op de vraag welke gronden er zijn om te overleggen met ketenpartners en hoe je dit regelt in de gemeente. Een convenant blijkt noodzakelijk”, aldus Patrick. “Lisa Duijts illustreerde dit met een modelconvenant VNG, waaruit bleek hoe haar gemeente de visie op de gehele jeugdaanpak heeft opgezet en ingeregeld binnen de keten. Ondank signalen vanuit de zorg, dreiging voor de openbare orde en onrust door aandacht van de pers, werd er niet gekozen voor een groepsaanpak op basis van criminaliteit. Cursisten leerden dus dat er meer argumenten zijn voor een groepsaanpak”.

Dag 3: overlast en criminaliteit door jeugdgroepen voorkomen

Als je samenwerkt in een keten, is communicatie cruciaal. Patrick: “Ted van der Meer nam ons mee in de wereld van communiceren met elkaar. Wat neem je waar en wat vul je zelf in? Hij gaf antwoord op de vraag hoe je een prettige en veilige overlegstructuur in de ketengroep krijgt door een open houding en opstelling. Aan de hand van werkvormen en filmpjes nam hij de cursisten mee in dit proces. Ik ging daarna verder met de groep over de groepswerking van jeugdgroepen, inclusief Plus-Min-Mee methodiek voor meer inzichten”.

Dag 4: samenwerken met scholen

De eerste signalen van jeugdcriminaliteit zijn vaak te zien op school. De samenwerking met scholen in de keten vraagt dan ook om constante verbetering. “Frans Luijten was aan de beurt om de cursisten mee te nemen in schoolveiligheid en sociale media. Zijn passie voor het onderwerp was aanstekelijk. Hij bracht praktijkvoorbeelden mee waarmee cursisten zagen hoe de school in de gemeente mee kan doen met de aanpak, maar gaf ook inzicht in de harde realiteit binnen de schoolmuren. Daarna nam Manon van Olst de groep mee met praktijkvoorbeelden omtrent de combinatie van een groeps- en individuele aanpak. De combinatie van praktijkvoorbeelden en ruimte voor vragen vanuit de cursisten werd enthousiast ontvangen, dit was mooi om te zien”, zegt Patrick.

Dag 5: toekomstperspectief van jongeren

“De cursisten komen binnen en vinden het allemaal jammer dat het de laatste dag is. De tijd is voorbij gevlogen en wat zijn ze geprikkeld, maar de koek is nog niet op. Ron van Gijn neemt de groep mee naar de basis: hoe is de aanpak van jeugdgroepen geregeld en wie gaat waarover? Hieruit bleek al snel hoe je als gemeente je rol moet pakken, maar wat als de gemeente dat niet doet? Durf je dan ook op te schalen? Aan de slag met de case ontstond er iets moois: de groep ging overleggen, creëerde structuur en gaf sturing. Het belang van samenwerking en regie in de keten werd duidelijk. Ik mocht daarna de casus afsluiten: methodisch werken, notificaties en interventies kwamen aan bod. Vol verbazing van de praktische invulling en logica, zetten we interventies uit en gaan we de cursisten monitoren”, aldus Patrick.

Aan de slag in de eigen gemeente

“We reiken de certificaten uit aan een groep cursisten die het echt verdienen. Ze kunnen aan de slag in hun gemeente, en zijn er klaar voor”, sluit Patrick af. Wil jij ook alle ketenpartners betrekken om jeugdcriminaliteit in jouw gemeente te verminderen? Meld je dan aan voor de opleiding Aanpak jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen van SBO! Deze opleiding is ook volledig op maat te volgen als Incompany-traject. Wil je meer weten over het programma? Vraag dan de brochure aan.