SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Op 9 oktober 2018 vond de vierde editie van het congres Radicalisering en Terrorisme plaats bij The Hague Security Delta Campus. In navolging op dit congres was er een internationale excursie georganiseerd op 10 oktober 2018 in Brussel. Hier is onder andere een bezoek gebracht aan het federale crisiscentrum in België.
Yves Stevens, verbonden aan de Dienst Communicatie van de Algemene Directie Crisiscentrum van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken.
Neutrale zone
Het crisiscentrum bevindt zich in een neutrale zone in Brussel. Dit betekent dat daar geen betogingen of demonstraties worden toegestaan. Het ligt midden in het politieke hart van de Belgische federale overheid. Nederland heeft eenzelfde dienst als het Crisiscentrum, namelijk de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) met het Nationaal Crisis Centrum (NCC) als crisisonderdeel.
Belgische GRIP-structuur
Daarbij heeft België eenzelfde soort crisisbeheersing structuur als het Nederlandse GRIP (Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure). Een verschil daarin is dat ze in België bij twee soorten incidenten per definitie opschalen naar het hoogste niveau (het rijksniveau), namelijk bij nucleaire incidenten en terroristische incidenten. Daarbij kan dat rijksniveau ook actief worden bij bijvoorbeeld overstromingen of pandemieën. Wanneer een kerncentrale een incident heeft, wordt er direct opgeschaald naar het rijksniveau omdat communicatie met buurlanden al vrij snel noodzakelijk is.
Disciplines in het crisiscentrum
In het crisiscentrum zijn vijf disciplines altijd aanwezig: Brandweer, Medische diensten, Politie, Logistiek (defensie en civiele bescherming) en Communicatie. Ook andere disciplines kunnen hierin aansluiten wanneer dat nodig wordt geacht. Het centrum is ontstaan in 1988 nadat meerdere grootschalige incidenten plaatsvonden die tot federale crises werden bestempeld.
Terroristische aanslagen in Brussel
Op 22 maart 2016 had het team d5 (het nationale crisiscommunicatieteam) een oefening. Er waren 35 medewerkers op weg naar het crisiscentrum. Toen vonden de eerste aanslagen plaats in Brussel. De teamleden kregen toen een activeringsbericht voor een crisissituatie van een terroristische aanslag. De meeste dachten dat de oefening dus al was begonnen. Ze kwamen er pas later achter dat het om een echte aanslag ging. Vervolgens bleek dat een heel groot voordeel te zijn geweest omdat er 35 medewerkers actief konden komen op de crisiscommunicatie en ze er direct al waren. Die dag heeft een grote indruk gemaakt. Bijzonder was de manier waarop het team opereerde waarbij ze tussendoor berichten van naasten kregen uit paniek of ze mogelijk slachtoffer waren geworden. Uiteindelijk bleek dat Brussel redelijk goed in staat was om zijn kritische infrastructuur operationeel te houden. Er zijn veel lessen geleerd van die dag en er is ook een aantal wijzigingen doorgevoerd in de plannen en procedures rondom crisissituaties.
Meer weten?
- Op het congres Radicalisering en terrorisme leert u hoe u misstanden veroorzaakt door (ideologische) radicaliserende groeperingen voorkomt.
- Op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme leert u hoe u samen met uw zorg- en veiligheidspartners komt tot een pakket van maatregelen om radicalisering waar mogelijk te voorkomen en terrorisme waar nodig te bestrijden.
- Op de cursus Predictive profiling leert u hoe u afwijkend gedrag signaleert en dreigingen in de omgeving voorkomt.
- Op de cursus Big Data en Beleid in vrede, rechte en veiligheid leert u hoe u aan de hand van Big Data veiligheidsproblemen voorspelt en waar mogelijk voorkomt.
- Op de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen leert u hoe u informatie verzamelt, analyseert en uitwisselt in samenwerking met uw veiligheidspartners.
- Op de cursus Waarheidsvinding leert u hoe u door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.
- Op de cursus Crisismanagement in de praktijk leert u hoe u zich voorbereidt op een mogelijke crisis of ramp die zich kan voordoen.
- Op de cursus Openbare Orde, Rampen en Noodbevoegdheden leert u wat de bevoegdheden en taken zijn van de burgemeester bij de openbare orde handhaving bij een crisis of een ramp.
