Drones – de nieuwe mobiele telefoon

Je kent dat filmpje wel. Mensen worden halverwege de 90’er jaren op straat gevraagd of zij een mobiele telefoon willen gaan gebruiken. Antwoorden die volgden: “Nee, als ze me nodig hebben, sturen ze maar een brief.” En “Ik moet er niet aan denken om de hele tijd bereikbaar te zijn!” Volgens mij kunnen we concluderen dat we er toen behoorlijk naast zaten. Net zoals een zelfrijdende auto, is het gebruik van drones ook zo’n muziekje van de toekomst waarvan de impact op ons leven onderschat wordt. Wacht maar af beste mensen, ook jullie zullen ooit rondvliegen in een taxidrone, je pakketje laten bezorgen door een drone, een boete van de gemeente krijgen omdat een drone je illegale schuurtje heeft gezien, of een paar aardappels eten waarvan een drone de exacte hoeveelheid sproeiwater heeft bepaald.

Klaas Litjens, adviseur veiligheid en innovatie bij Van Aetsveld, hoofddocent van de cursus Drones in de openbare ruimte en dagvoorzitter op het congres Drones in het publieke domein.

Wie boer wil worden, moet ICT gaan studeren

Dat lees je goed ja. Ik heb het ook twee keer gelezen toen ik zag. In de huidige tijd van economische groei ontkomen landbouwers er niet meer aan om op grotere schaal hun groenten en fruit te gaan produceren. Dat kan alleen maar als je slim boert. We zagen afgelopen zomer bijvoorbeeld (dat voelt als maanden geleden op een of andere manier) dat boeren een sproeiverbod voor water uit sloten, beken en plassen opgelegd kregen, omdat het waterpeil te laag lag. Dat betekent dat het sproeien van het nog beschikbare grondwater een zorgvuldige aangelegenheid wordt.

Precisielandbouw

Voorheen liepen boeren over hun land om te kijken waar er extra gesproeid moest worden. Tegenwoordig kan dat met drones. Drones bepalen nauwkeurig hoeveel water op welke plek gesproeid moet worden. Dat scheelt niet alleen een stukje lopen, maar ook een hoop water. Naast het water, bepaalt de drone ook hoeveel pesticiden gesproeid moeten worden. Daardoor hoeft er minder gespoten te worden, is dat minder schadelijk voor het milieu en betaalt de boer dus minder belasting. Dit noemen we ‘precisielandbouw’ en ik ben er groot fan van! Oh ja, gunstig bijeffect is dat boeren netjes op de hoogte worden gebracht wanneer er toevallig een paar wietplanten tussen de velden staan.

Aanpak belastingontduiking door drones

Niet alleen boeren maken gebruik van drones. In Griekenland zet het Ministerie van Financiën, in samenwerking met de kustwacht, drones in om belastingontduiking tegen te gaan. Ze hadden namelijk vermoedens dat, rond de toeristische Griekse eilanden, booteigenaren die dagtripjes organiseren niet alle inkomsten bij de belastingdienst indienden. Ze stuurden drones de lucht in om simpelweg te tellen hoeveel passagiers aan boord waren. Dat vergeleken ze met het aantal passagiers in de boekhouding en bingo.

Burgerluchtvaart

Niet alleen de overheid is bezig met drones. Bedrijven en burgers zijn massaal gebruik gaan maken van drones. Veelal voor hobby, maar ook voor professionele fotografie en inspectiediensten. De term burgerluchtvaart kan nog wel eens een bijzonder ironische betekenis gaan krijgen wanneer hamburgerketens hun burgers thuis gaan bezorgen door drones. Momenteel wordt geschat dat er in Nederland zo’n 100.000 dronevliegers zijn. Dit aantal neemt echter snel toe. We horen steeds meer berichten over privacyschendingen, verwondingen door drones en schadegevallen wegens neerstortende drones. Dat is ook niet zo gek eigenlijk. Immers, een vliegbrevet voor hobbyvliegers is niet verplicht. Je kan een drone halen voor een paar tientjes en met je telefoon besturen. Ik stel me voor: ben je lekker aan het vliegen en dan word je gebeld. Wat dan!?

De overheid investeert in tegenmaatregelen – de dronefrituur

Gelukkig zijn er ook initiatieven die ons beschermen tegen deze vliegende robots. Het NLR (Nederlands Lucht en Ruimtevaartcentrum) heeft een test lab geopend waarin zij testen doen om, met sterke lasers, drones uit de lucht te kunnen schieten. Binnen een afstand van 15 meter kunnen ze drones frituren en er zelfs gaten in branden. Deze laser-gun heet het HEL-systeem (High Energy Laser). Kenmerkende naam voor een systeem wat roodgloeiende stukken robot uit de lucht gaat laten vallen. Ik ben dan ook benieuwd of deze methode ook ingezet zal worden wanneer er mogelijk een bom onder hangt (net zoals bij de aanslag op de Venezolaanse president). Toch ben ik enthousiast, je hoeft namelijk geen kogels de lucht in te schieten (waarvan niemand weet waar de missers gaan eindigen).

De drone is over een aantal jaar niet meer weg te denken uit ons straatbeeld

Dames en heren, ik ga jullie nu alvast vertellen dat iedereen vroeg of laat, direct of indirect, net zoals bij de mobiele telefoon, zowel de voor- als nadelen van drones gaat ervaren. Ik zie veel kansen, maar ook veel risico’s op dit gebied ontstaan. Onze huidige wet- en regelgeving is nog gestoeld op de oude vorm van burgerluchtvaart. Wel ben ik van mening dat als gemeenten en andere overheidsactoren zich hier goed op voorbereiden, ze de kansen kunnen vergroten en de risico’s kunnen beperken. Ben jij benieuwd hoe? In samenwerking met het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid organiseert Van Aetsveld een congres en een cursus over drones in het publieke domein.

Meer weten?

• Op het congres Drones in het publieke domein hoort u wat de belangrijkste trends en ontwikkelingen zijn op het terrein van drones en welke kansen en risico’s dit met zich meebrengt.
• Op de cursus Drones in de openbare ruimte leert u hoe u drones kunt inzetten om de veiligheid te bevorderen en welke contra drone interventies u wanneer kunt gebruiken wanneer drones worden misbruikt.