SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Crimineel gedrag bevat, net als alle gedragsvormen, herkenbare patronen. De uitdaging is echter om deze patronen te herkennen. AI-systemen zijn veel beter in staat om deze patronen te herkennen en daarmee om criminaliteit op te sporen en bestrijden. Selmar Smit, Head of Science & Technology bij TNO en hoofdrolspeler in het populaire programma HUNTED, vertelt meer over de mogelijkheden en risico’s van AI bij de aanpak van ondermijning.
Patronen in crimineel gedrag herkennen
“AI-systemen kunnen veel beter dan wij alles onthouden en terughalen. Het is dan ook goed mogelijk om AI in te zetten om patronen te herkennen in ons menselijk gedrag. Vaak zitten er namelijk paralellen tussen dingen die gebeuren en al gebeurd zijn“, zegt Selmar. “Je kunt AI bijvoorbeeld inzetten om te bepalen welke containers in de haven van Rotterdam gecontroleerd moeten worden, vluchtpatronen te identificeren of fraude herkennen. Hier zitten vaak patronen in die AI veel beter herkent dan wij kunnen”.
Valkuilen van AI in criminaliteit
Selmar: “De AI-systemen die patronen in crimineel gedrag herkennen, worden net als alle AI-systemen getraind op bestaande data. Het gevaar van AI is dan ook dat je alleen nog maar ‘bekende’ gevallen oppakt. Uiteindelijk krijgt dit een zelfversterkend effect. Het is daarom belangrijk om te onthouden dat AI een assistent is die het werk van een rechercheur of agent ondersteunt, maar nooit vervangt. We moeten AI-systemen gebruiken om patronen te herkennen, maar nooit zelf stoppen met nadenken”.
Criminelen: maak allemaal gebruik van AI
“De genoemde valkuilen van AI zijn ook precies de reden dat ik alle criminelen wil aanmoedigen om AI te gebruiken. Niets is zo voorspelbaar als een computer, dus als je weet dat zij een AI-systeem gebruiken, kun je dat tegen hen gebruiken”, begint Selmar. “Tenminste, als zij ook lui worden door het gebruik van AI en vergeten zelf na te denken. Uiteraard zijn er superintelligente criminelen, die moedig ik niet aan om AI te gebruiken om bijvoorbeeld stemgeluid te klonen of om verwarring te veroorzaken. Die zijn al lastig genoeg te pakken”.
Benodigde vaardigheden om samen te werken met AI
Selmar: “De mooiste les vind ik dat de beste mens-machinecombinatie in het schaken niet de beste grootmeester samen met het beste AI-systeem is, maar juist een subtopper schaken én subtopper schaakcomputer. Het vraagt blijkbaar speciale kwaliteiten van mens en machine om goed samen te werken. Als een AI-systeem in situaties komt die ze nog nooit hebben gezien, weten ze het niet meer. Een mens is oneindig veel sterker in dat soort situaties. Maar, als we een beslissing voorgeschoteld krijgen, worden we lui en gaan we ons conformistisch gedragen. Je moet dus kritisch durven zijn om AI effectief te gebruiken”.
Ontdek hoe AI bijdraagt aan het bestrijden van criminaliteit
“Tijdens mijn keynote gedurende het congres Ondermijning en Georganiseerde Criminaliteit op 18 september 2024 ga ik mensen manipuleren om te laten zien hoe simpel wij mensen wel niet zijn. Je ontdekt hierdoor wat de risico’s en mogelijkheden zijn van AI binnen georganiseerde criminaliteit”, sluit Selmar af. Wil je meer weten over het congresprogramma? Download dan de brochure!
