Technologie, wetenschap, methodische kennis is niet het probleem van de tegenwoordige samenleving. Zoals Phil Bosmans destijds al aangaf is de mens van oudsher op zoek naar welvaart, snelheid en comfort.
Toon Walravens, ervaringsdeskundige bij de Woenselse Poort, initiatiefnemer van de Stichting Herstel en Terugkeer, ambassadeur bij GroeiRijk GGzE, lid van het schakelteam Personen met verward gedrag en adviseur bij het Centrum voor Justitiepastoraat, auteur van het boek Toon W. is hersteld en spreker op de afgelopen editie van het congres Personen met verward gedrag.
We hoeven de deur niet meer uit
Uiteraard hoeven we niet terug in de tijd. De tijd dat we een naam in een telefoonboek moesten opzoeken is voorbij. De telefooncellen op de hoek van de straat zijn verdwenen in de geschiedenis. Inmiddels wemelt het in de straten van mobiele telefoons met de meest hilarische ringtones. Met de mobiel in de hand worden we nog net niet van onze sokken gereden door koeriersdiensten. Leveranciers uit de snelle voedselketen, sushi, shoarma, pizzakoeriers of oud-wielrenners die poststukken rondbrengen binnen afgesproken tijd. Door de vele winkelleegstand lijkt menig binnenstad op een spookstad. Niet vreemd als je bedenkt dat online de nieuwste en oudste artikelen op voorraad verkrijgbaar zijn, en binnen 24 uur geleverd. We hoeven de deur helemaal niet meer uit. Dit alles heeft niet eens met vergrijzing te maken. Maar om dienstbaar te zijn aan het gemak van de mensen in het rijke westen. Terwijl we als individuen de lijfelijke ontmoeting en het contact met elkaar kwijtraken. Dat maakt dat we soms zo verdomd eenzaam en arm zijn!
Oog voor elkaar…….dat is wat we nodig hebben!
Er is dus een groot risico dat we ons te eenzijdig ontwikkelen en ons uitsluitend bezig houden met materiële verrijking en nog snellere vooruitgang. Dan gaan we “voor sommigen langzaam en voor andere sneller” ten onder in onze eigen toekomst. Niet ieder mens kan namelijk mee in het dagelijkse technologisch en digitaal geweld. Veel mensen raken verstrikt of gevangen in een wereld van machines, digitale apparaten, technologie, methodieken en verwarrende structuren. We verliezen elkaar uit het oog en worden meer en meer ingezogen in de wereld van digitale verwondering. Gelukkig is er een groep mensen die roept “laten we elkaar niet uit het oog verliezen”, juist dat is wat we nodig hebben!!
De wachtkamers zitten vol
Hoe meer welvaart hoe groter de geestelijke gezondheid organisaties groeien. Er is een nijpend tekort aan allerlei professionals. Steeds méér nieuwe disciplines als regiebehandelaars zijn er op het toneel verschenen en clienten staan op wachtlijsten. Zoals Phil Bosmans zei: steeds meer mensen komen in de geestelijke gezondheidszorg en de wachtkamers zitten vol, zijn we dan echt geestelijk failliet. Maar droevig en helaas zien we de tekorten aan (goed) personeel ook terug in de ouderenzorg, algemene ziekenhuizen, etc. Verontrustend en diep treurig voor mensen die zorg en ondersteuning zo hard nodig hebben.
Psychiatrie staat nog in de kinderschoenen en is nog een jonge professie en wetenschap die zoekende is
Let wel op dat we niet teveel gaan varen op de geestelijke gezondheidszorg. Denk niet dat zij alleen ons geestelijk ongemak wel op zullen lossen. Daarmee ontdoen we ons van onze menselijke en maatschappelijke verplichting. Meer dan ooit moeten we de verantwoordelijkheid nemen om ervoor elkaar te zijn en indien nodig een beetje te (ont)zorgen. Zoals Phil Bosmans zegt: de Geestelijke gezondheidszorg kan veel hulp bieden maar heeft niet alle kennis of deskundigheid over dieper liggende menselijke en maatschappelijke oorzaken van stres, trauma’s, levensmoeheid en wanhoop. We zijn nog een jonge professie en wetenschap die zoekende en in ontwikkeling is.
Een handreiking naar elkaar
Sinds het ontstaan van het landelijk aanjaag en schakelteam personen met verward gedrag zie ik vanuit mijn ooghoeken steeds meer mensen opstaan. Opstaan en plaatsnemen in een nieuwe beweging. Allerlei disciplines vanuit verschillende organisaties, zowel professioneel als maatschappelijk verenigingen en vrijwilligers organisaties. Zij treden naar voren vanuit hun eigen bestaan en leggen contacten. Ze kijken niet alleen naar het ongezonde deel, maar ook naar talenten, vaardigheden, wat anderen weer inspireert tot (gratis) ondersteuning, vriendschap en (professionele)ontmoeting. Een handreiking naar elkaar.
Voldoening, warmte en samenzijn
We moeten leren dat we niet alles in geld hoeven en kunnen uit drukken. Daarmee zeg ik niet dat we alles voor niets hoeven doen! Maar, wanneer het werk wat we doen alleen maar geld opbrengt en geen vreugde, zijn we volgens Bosmans straatarm. Met al het geld van de wereld kunnen we geen enkel huis van welk medemens dan ook vullen met liefde, vriendschap of oprechte ontmoetingen. Dus ons werk moet ook voldoening, warmte en samenzijn creëren. Veiligheid bestaat ook uit relationele veiligheid. Je helpt mensen niet om een schouderklopje te krijgen of op jacht te gaan naar een “dank u wel”. We moeten helpen omdat het zo hoort. En oh ja; als we alleen maar voor snel en kort termijn succes gaan dan zijn we kansloos verloren. Want weet: dat de zaaitijd nooit samenvalt met de oogsttijd.
Ik hou van de professional die een goed en zorgend mens is, omdat een goed en zorgend mens een goede professional is.
Ons allerbelangrijkste streven blijft toch de kwaliteit van leven en samen de verantwoordelijkheid te nemen voor de menselijkheid in onze maatschappij. Mijn grote voorbeeldschrijver Phil Bosmans is een van mijn inspirators die ik met regelmaat aanhaal in mijn blogs. (Sommige voorbeelden en uitspraken in deze blog zijn citaten van Phil Bosmans).
Meer weten?
- Op de opleiding coördinator eenzaamheid en sociaal isolement leert u hoe u de sociale cohesie bevordert en eenzaamheid en sociaal isolement waar mogelijk voorkomt en waar nodig doorbreekt.
- Op het congres Personen met verward gedrag hoort u hoe u samen met uw partners samenwerkt aan de aanpak van personen met verward gedrag.
- Op de opleiding procesregisseur personen met verward gedrag leert u hoe u de opvang en hulpverlening voor personen met verward gedrag organiseert in uw gemeente.