Hoe stel je de goede vragen en hoe krijg je de juiste antwoorden?

Bij waarheidsvinding gaat het om de kernbegrippen objectiviteit en betrouwbaarheid. Je moet aan de weet komen wat de ANDER je te vertellen heeft, zonder daarbij te sturen vanuit je eigen referentiekader. Doe je dat wél, dan beïnvloed je daarmee soms de informatie van de ander zodanig, dat je uitsluitend je eigen beeld van de situatie bevestigd ziet. Je moet dus zorgen dat die ander ‘het werk doet’!

Of die ander je dan ook betrouwbare informatie heeft gegeven, dien je te toetsen middels wederom een professionele manier van bevragen. Hiermee is de techniek van het vragen stellen dus een cruciale gesprekstechniek gebleken. De manier waarop jij de vragen formuleert heeft immers grote invloed op de uiteindelijke kwaliteit van je interviews en daarmee van je onderzoek.

Het basale onderscheid tussen open en gesloten vraagstelling is velen welbekend. En mocht dit onderscheid je nog niets zeggen, dan is dat geen enkel punt. Want natuurlijk leggen we uit dat open vragen de ander actief maken en alle ruimte geven om vanuit zijn of haar eigen referentiekader te antwoorden, zonder beïnvloeding door jou. En dat gesloten vragen de ander de mogelijkheid geven met een ‘ja’ of ‘nee’ te volstaan. Om nog maar te zwijgen over het gebruik van suggestieve vragen die aangeven dat je eigenlijk al ‘weet’ wat je van de ander wilt horen……………….  Minder bekend is dat ook open vragen sturend kunnen zijn, en gesloten vragen heel functioneel als ze ter controle gebruikt worden.

In de vaardigheidscursus Waarheidsvinding wordt vooral ingegaan op die strategische kant van de vaardigheid en gaan de deelnemers er ook zelf mee aan de slag. Want de theorie is weliswaar eenvoudig, maar doelbewuste  en stelselmatige toepassing is vaak een heel  ander verhaal.

Riekje Stokes, eigenaar van Stokes Verhoor Strategie en hoofddocent van de vaardigheidscursus Waarheidsvinding, geeft, naast bovenstaand voorbeeld, een verder inkijkje in de cursus.

Zoals hiervoor de vaardigheid ‘vragen stellen’ onder de loep werd genomen, zo zullen alle van belang zijnde vaardigheden binnen het domein van de waarheidsvindingcommunicatie de revue passeren. We gebruiken daarbij een waargebeurde outside the box casus als kapstok, zodat theorie en praktijk voortdurend gekoppeld zijn. Vanuit die casus wordt gewerkt met de door mij ontwikkelde Scriptmethode©.

De Scriptmethode© zorgt ervoor dat je als deelnemer in eerste instantie zelf geen rol hoeft te spelen, maar een door de trainers uitgevoerd rollenspel observeert. Door deze opzet blijf je actief en scherp  omdat voortdurend de theorie zichtbaar wordt gemaakt in het rollenspel. Deze aanpak maakt het mogelijk om veel te leren in korte tijd in een veilige setting. Je hoeft immers nog niet zelf “aan de bak”, maar je kunt eerst  leren door te observeren. Telkens zal je worden gevraagd je observatie naar de eigen praktijk te vertalen, te toetsen en te koppelen aan de theorie. Middels deze aanpak ben je in de training de praktijk aan het beoefenen en voortdurend actief. Naast vaardigheden worden modellen aangeboden die een eenvoudige structuur bieden voor de beide uitgangspunten van waarheidsvinding, objectieve en betrouwbare informatievergaring. Ook met deze modellen ga je aan de slag, zowel bij coöperatieve als non – coöperatieve gesprekspartners. En dit alles uiteraard binnen een juridische context, waar, naast waarheidsvindingcommunicatie, ook ruime aandacht voor zal zijn. Als laatste onderdeel maak je kennis met een zo effectief en efficiënt mogelijke manier van vastlegging van je interview en van het opstellen van een onderzoeksrapport.

Deze combinatie van praktijkgerichte professionele communicatie, juridische context en schriftelijke vastlegging, verzorgd door experts op elk vakgebied, maakt de opleiding uniek.

Nieuwsgierig geworden? Van harte welkom alvast op de vaardigheidscursus Waarheidsvinding!