In een op de drie gemeenten is een criminele ‘suikeroom’ actief

Om goede sier te maken steken criminelen misdaadgeld in voetbalclubs. In een op de drie gemeenten is zo’n criminele suikeroom actief. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Tilburg. Onder het mom van liefdadigheidswerk maken criminelen ook misbruik van stichtingen voor goede doelen.

Weldoeners met dubieuze achtergrond

Personen met een dubieuze achtergrond proberen regelmatig om zich positief te profileren met het steunen van maatschappelijk nuttige activiteiten. Ze sponsoren sportverenigingen, zitten achter stichtingen voor goede doelen, organiseren evenementen, zijn actief in de zorg, of regelen van alles voor buurtbewoners. Minimaal een op de drie Nederlandse gemeenten kent wel een dergelijke ‘weldoener.’ Dit blijkt uit onderzoek van Toine Spapens, hoogleraar criminologie aan Tilburg University, dat hij in opdracht van het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap uitvoerde.

Banden met voetbalclubs

Criminele weldoeners doen van alles voor hun club: ze sponsoren de jeugdopleiding, betalen spelers en plaatsen reclameborden. Het komt in heel Nederland voor, maar de meeste weldoeners zijn actief in Gelderland en Brabant. “We zien het vooral bij amateurclubs. Bij zaalvoetbalclubs en een enkele keer ook bij betaalde voetbalclubs”, zegt Toine Spapens. Welke clubs dat zijn, kan hij niet zeggen. “De zaken die we hebben onderzocht zijn strikt vertrouwelijk en het zijn nog lopende onderzoeken.”

Criminele activiteiten verhullen met stichtingen

Het sponsoren van een club is voor criminelen vaak een hobby die ze niet vermengen met illegale activiteiten. Maar dat ligt anders als ze hun geld steken in liefdadigheidsstichtingen. Zo investeren ze misdaadgeld in voedselbanken, aan de hulp voor zieke kinderen, of het uitdelen van gratis kerstbomen. Die stichtingen gebruiken ze als dekmantel om hun criminele activiteiten te verhullen. “Je kunt met stichtingen geld witwassen en criminele en legale geldstromen met elkaar vermengen”, zegt Toine Spapens. “De kans dat je door de Belastingdienst wordt gecontroleerd is vrij klein, dus de kans dat het aan het licht komt is beperkt. Daar maken criminelen gebruik van.” Toine Spapens noemt een voorbeeld: een motorclub die het pand van een kringloopwinkel gebruikt. “Ze willen daar een clubhuis van maken, omdat ze verder nergens meer terecht konden. De club infiltreert in het bestuur van die stichtingen en vervolgens worden de clubleden binnengehaald.”

Meer weten?

• Op het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit hoort u hoe u ondermijning veroorzaakt door criminele netwerken in uw gemeente voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leert u hoe u voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in uw gemeente.
• Op de opleiding bibob coördinator leert u hoe u de wet Bibob toepast in uw gemeente.
• Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leert u hoe u misstanden in uw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.
• Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leert u van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor uw uitvoeringspraktijk.
• Op de cursus Informatie uitwisseling in de veiligheidsketen leert u hoe u informatie verzamelt, analyseert en uitwisselt in samenwerking met uw veiligheidspartners.
• Op de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein leert u hoe u komt tot een integriteitsbeleid voor uw organisatie.
• Op de cursus Waarheidsvinding leert u hoe u door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.