SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Op 11 juli 2025 informeerde demissionair minister Van Weel de Tweede Kamer over de huidige stand van zaken met betrekking tot het versterken van het stelsel bewaken en beveiligen.
Transitie naar nieuw stelsel
Het stelsel bewaken en beveiligen is een belangrijk instrument om de democratische rechtsstaat te beschermen en de veiligheid van ernstig bedreigde personen te waarborgen. De afgelopen twee jaar is hard gewerkt om het stelsel toekomstbestendig te maken en fundamenteel te vernieuwen tot het stelsel beveiligen van personen, waaronder ook objecten en diensten vallen.
De bouwstenen voor het nieuwe stelsel zijn nu gelegd, wat betekent de beleidsmatige kaders staan. Vanaf juni 2025 starten alle betrokken partners met het gefaseerd implementeren van hun werkprocessen en onderlinge werkafspraken voor het nieuwe stelsel.
Stand van zaken
- In het stelsel staat het veilig houden van personen centraal. Er wordt een nieuwe centrale dreigingsanalysefunctie ingericht, waarvoor in juli 2025 een pilot start. Deze functie maakt geïntegreerde dreigingsbeelden op basis van dreigingsinformatieproducten aangeleverd door de politie, Koninklijke Marechaussee en de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. De pilot loopt parallel aan de bestaande werkwijze zodat de continuïteit van het stelsel geborgd blijft.
- Er is fors geïnvesteerd in het vergroten van de beveiligingscapaciteit bij de politie en Koninklijke Marechaussee. Er zijn nieuwe organisatieonderdelen voor persoonsbeveiliging en -begeleiding opgezet. Het palet aan beveiligingsconcepten is verbreed. In het Landelijk Coördinatiecentrum werken politie en Koninklijke Marechaussee samen aan de regie en coördinatie van de uitvoering van beveiligingsopdrachten.
- In het nieuwe stelsel beveiligen van personen wordt het gezag eenduidig en eenhoofdig ingericht. De NCTV wordt het gezag over alle personen in het nieuwe stelsel. De overdracht van te beveiligen personen van het OM naar NCTV is grotendeels afgerond. Het OM behoudt het gezag over de beveiliging van personen die niet in het nieuwe stelsel vallen. De burgemeester blijft verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde.
- De noodzakelijke wetswijzigingen worden voorbereid en er wordt naar gestreefd deze in de tweede helft van 2025 in consultatie te brengen.
- Een lerend en adaptief stelsel is cruciaal om te kunnen inspelen op nieuwe dreigingen en vraagstukken. De NCTV monitort en evalueert de verschillende aspecten en (werk)processen van het stelsel om bij te kunnen sturen wanneer nodig. De Inspectie Justitie en Veiligheid houdt toezicht op onderdelen van het stelsel. Na de noodzakelijke wetswijzigingen kan dit toezicht worden verbreed. Het onafhankelijk tijdelijke adviesorgaan dat in het najaar van 2024 is ingesteld heeft een eerste advies uitgebracht over de invulling van de zorgplicht van de overheid wat betreft veiligheid.
Invulling zorgplicht ten aanzien van veiligheid
De overheid heeft de plicht om haar burgers te beschermen. Hiervoor is een breed palet aan bevoegdheden en instrumenten beschikbaar. Het stelsel Bewaken en Beveiligen (straks: te beveiligen personen) is één van die instrumenten. De politie en de Koninklijke Marechaussee (KMar) hebben extra middelen gekregen om hun beveiligingscapaciteit verder uit te breiden. Tegelijkertijd is het aantal personen dat te maken heeft met ernstige dreiging nog steeds hoog. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft geadviseerd de invulling van de zorgplicht expliciet te maken zodat wederzijdse verwachtingen en verplichtingen duidelijk zijn. In de Kamerbrief wordt de beleidslijn voor de zorgplicht toegelicht. Concreet houdt de beleidslijn in dat per te beveiligen persoon altijd sprake zal zijn van een (maatwerk) maatregelpakket, afhankelijk van bijvoorbeeld de aard en duur van de dreiging.
Documenten
Meer weten?
Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
Tijdens de training Toepassing AI in het veiligheidsdomein leer je welke mogelijkheden Artificial Intelligence (AI) biedt voor jouw werk in het veiligheidsdomein.
Tijdens de cursus Criminaliteit & Schoolveiligheid leer je de regie te houden op jonge aanwas in en rond school.
Tijdens de opleiding Aanpak overlast in de wijk leer je van praktijkcases over explosies in de wijk, overlastgevende jongeren, statushouders en personen met onbegrepen gedrag.
Tijdens de opleiding Adviseur Zorg en Veiligheid leer je de samenwerking tussen betrokken zorg- en veiligheidspartners organiseren en regisseren.
Tijdens de cursus Aanpak Zorgcriminaliteit & Zorgfraude leer je zorgfraude herkennen, aanpakken en voorkomen.
Tijdens de opleiding Informatiegestuurd adviseren OOV helpt je een goede informatiepositie opbouwen.
Tijdens de cursus Aanpak complexe woonoverlast leer je woongenot terugbrengen en werk je aan een duurzame oplossing voor de overlastgever.
Tijdens de opleiding Aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen leer je om met ketenpartners tot een preventieve integrale aanpak te komen.
Tijdens het congres Jonge aanwas uit de jeugdcriminaliteit hoor je hoe je tot succesvolle samenwerkings- verbanden komt bij de aanpak van jonge aanwas.
Tijdens de opleiding Coördinator Evenementenveiligheid leer je omgaan met risico’s zoals te grote bezoekersstromen, onvoorspelbare weersomstandigheden, excessief drugsgebruik en maatschappelijke onrust.
Tijdens de opleiding Bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Personen met onbegrepen gedrag krijg je praktische handvatten en theoretische kaders om dit gedrag te begrijpen en beïnvloeden.
Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
Ondermijning is niet alleen een veiligheidsprobleem maar ook een sociaal maatschappelijk probleem. Alle antwoorden en actualiteiten tijdens het congres Ondermijning
