Moet de gemeente wel communiceren bij een brand?

Enige tijd geleden kreeg ik dan mijn eerste officiële NL Alert binnen. “Grote Brand Amersfoort wijk Kruiskamp/Koppel en omgeving. Blijf uit de rook en sluit ramen en deuren. Meer informatie: www.amersfoort.nl” De NL Alert is om 22:45 uitgestuurd aldus het bericht. Ik krijg om 22:55 pas de melding op mijn Iphone. Twee keer. En op zich al bijzonder: tien minuten later. Het bericht verwijst naar de gemeente website, maar daar kan ik op dat moment geen informatie vinden.

Roy Johannink, zelfstandig adviseur crisismanagement en crisiscommunicatie en docent op de cursus Crisismanagement in de praktijk, medeontwikkelaar van het 13-stappenmodel crisismanagement en mede auteur van het boek Het stelsel van Crisisbeheersing, de besluitvormingsstructuur ontleent.

Informatie online

Het duurt net geen half uur voordat informatie online komt. Om 23:14 komt er een tweet met een verwijzing naar het nieuwsbericht op de site: “Er is een grote brand in een voormalig schoolgebouw aan de Keerkring 5 in Amersfoort. Advies: blijf uit de rook, houd deuren en ramen gesloten. Meer info volgt.” De twitteraars kunnen via deze link in de tweet direct naar het nieuwsbericht.

Verwijzing

Als ik dan nogmaals de verwijzing – meer info op www.amersfoort.nl – uit het NL Alert bericht probeer op te volgen dan wordt het voor mij een zoektocht op de nieuwe website van gemeente Amersfoort. Bij de nieuwsberichten op de homepagina vind ik dan nog geen verwijzing naar de brand. Later is dit wel het geval. Enige tijd later wordt het nieuwsbericht ook uitgebreid met meer informatie. Het is geen liveblog a la het AD met berichten, tweets en video’s, maar er is informatie te vinden over de brand. En ook op de homepagina van de gemeente kan ik onder de nieuwsberichten nu de verwijzing vinden naar “De grote brand aan de Keerkring 5”. Kortom: er wordt en is daarna hard gewerkt bij de gemeente.

Verantwoordelijkheid

Maar mijn vraag is eigenlijk: waarom moet de gemeente zo haar best doen tijdens een brand? Zo was juridisch gezien de crisiscommunicatie nog geen verantwoordelijkheid van de burgemeester gisteravond. Er was op basis van de openbare informatie juridisch geen sprake van een ramp of crisis, waarbij artikel 7 wet veiligheidsregio’s in werking is getreden. Natuurlijk zorgt het uitsturen van NL Alert door de meldkamer voor een verwachting. In het bericht staat een verwijzing naar de website, zodat de gemeente de communicatie wel moest oppakken. En dan gaan mensen als de verwachting niet wordt waar gemaakt, ook vragen stellen op Twitter en Facebook.

Immers wat kan de gemeente nu nog toevoegen aan de gegeven informatie van de Veiligheidsregio tijdens de brandbestrijding? De brandweer is de organisatie die een antwoord kan geven op de meest gestelde vragen over de brand. De onderstaande berichten zijn van de veiligheidsregio, die de gemeente later op de avond heeft overgenomen op de gemeentelijke website:

• 23.10 uur; Er zijn geen aanwijzingen dat er zich nog personen in het pand bevinden
• 23.09 uur: Voor de bluscapaciteit wordt er water gehaald vanaf de Ringweg Randenbroek. Mogelijk hinder voor het verkeer.
• 23.03 uur: De brandweer gaat in de wijk metingen verrichten om te kijken of er verhoogde concentraties in de rook vrijkomen.
• 22.59 uur: Brandweer gaat er vanuit dat er asbest in het pand verwerkt zit. Brandweer houdt hier rekening met de procedure.
• 22.46 uur: Brandweer met veel bluseenheden rondom het pand. Er wordt geen binnen aanval gedaan ivm weggehaalde vloeren etc.

Veiligheidsregio Utrecht was overigens goed bezig in de avond en de ochtend erna! Actief communicerend en reagerend waar nodig.

Informatiebron

En verwijs in NL Alert dan ook naar die bron. Dat is de bron die kan voorzien in de informatiebehoefte van de samenleving: welk gevaar is voor de omgeving en wat is het handelingsperspectief? Afhankelijk van de ernst van de gevolgen, kan de gemeente (later) een rol hebben in de communicatie bij een brand als deze. Bijvoorbeeld over het schoonmaken van roetdeeltjes. Maar niet in de eerste uren in dit scenario.

Meer weten?

• Op de cursus Crisismanagement in de praktijk leert u hoe u zich voorbereidt op een mogelijke crisis of ramp die zich in uw gemeente kan voordoen.
• Op de cursus Openbare Orde, Rampen en Noodbevoegdheden leert u wat de bevoegdheden en taken zijn van de burgemeester bij de openbare orde handhaving.
• Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leert u van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor uw uitvoeringspraktijk.

• Op de cursus Brandveiligheid van gebouwen leert u aan welke wet- en regelgeving u moet voldoen op het terrein van brandveiligheid.
• Op de opleiding Fire Safety Manager leert u hoe u brandgevaarlijke situaties voorkomt in uw organisatie.

• Het boek Het stelsel van Crisisbeheersing, de besluitvormingsstructuur ontleent helpt u orde aan te brengen in de vele (in)formele regels op het gebied van crisisbesluitvorming.

Bron: Roy Johannink Training Advies Onderzoek