Praat mét, niet over iemand

Begin 2013 sloegen bij Danny Jacksteit de stoppen door. Hij stak zijn auto in brand en verschanste zich in zijn huis in Enkhuizen, waarvandaan hij de politie toeschreeuwde en bekogelde. Het ging al langer niet goed met hem, maar niemand merkte dat op of misschien wilden ze het niet zien.

In de cursus Mental Health First Aid (MHFA), oftewel eerste hulp bij psychische problemen, draait het om vroegtijdig signaleren van psychische nood en hoe je moet handelen. De cursus, afkomstig uit Australië, werd nog niet in Noord-Holland Noord gegeven, simpelweg omdat er geen licentie was. GGD Hollands Noorden en GGZ Noord-Holland Noord hebben die licentie nu gezamenlijk aangekocht. Danny heeft -tot dusver als enige in Noord-Holland Noord- een opleiding gevolgd tot trainer die de cursus mag geven. “Zo veel ellende voor de juiste hulp ter plaatse is, dat gun ik niemand.’’

Ervaringsdeskundige

Danny is na zijn psychose door een diep dal gegaan, maar nu gaat het heel goed met hem en werkt hij zelfs als ervaringsdeskundige voor GGZ Noord-Holland Noord. Daarnaast is hij docent op de opleiding procesregisseur personen met verward gedrag en spreker op het congres Personen met verward gedrag. Het Youtube-filmpje van het voorval in 2013 gebruikt hij nu vaak ter illustratie als hij voorlichting geeft bij scholen, instellingen of bedrijven. “Aanvankelijk was ik boos dat het filmpje op Youtube was gezet, nu zie ik dat ik het juist kan gebruiken. Om mijn publiek wakker te schudden en ze duidelijk te maken dat het iedereen kan overkomen. Een op de vier mensen komt in aanraking met psychische problemen. Denk alleen al aan burn-out of depressie. Was het maar zo dat net zo veel mensen weten hoe ze daarmee om moeten gaan.’’

’Slechte straat’

Om die reden besloot hij alweer ruim een jaar geleden zelf de cursus MHFA te volgen. In Eindhoven, in Noord-Holland was hij er immers nog niet. “Ik vond het interessant om te leren psychische problemen te signaleren. Ik heb zelf lang in een ’slechte straat’ gewoond. Als ik toen had geweten wat ik nu weet, had ik geweten dat er buren waren die met problemen zaten, had ik geweten hoe ik ze had moeten benaderen en ze misschien zelfs kunnen helpen.’’

Geen hulpverlener

Hij leerde dat hij geen hulpverlener is, maar wel vroegtijdig problemen kan signaleren, iemand kan ondersteunen en professionele hulp in kan schakelen. “Als iemand suïcidaal is, is het heel simpel, dan bel je 112 of 113 (de crisislijn zelfmoordpreventie). Je eigen veiligheid staat ook voorop; als iemand eng doet, bel je de politie.’’

Contact maken

Maar wat als bijvoorbeeld je buurman zich na een scheiding slecht gaat verzorgen en met de gordijnen dicht binnen zit? Danny: “Mensen hebben dan de neiging afstand te nemen, met een boog om hem heen te lopen. Terwijl hij juist contact nodig heeft. Ga een kopje koffie met hem drinken, luister naar hem, vraag wat hij nodig heeft. Je moet niet over hem praten, zoals zo vaak gebeurt, maar mét hem. Je realiseren dat het zo gek niet is dat hij zich afsluit van de buitenwereld. En dat dit niet van de ene op de andere dag is gebeurd, maar dat het je nu pas opvalt. Je hoeft geen diagnose te stellen, dat doen de professionals wel. Wees sociaal en kijk wat hij nodig heeft. Vaak is dat gewoon een luisterend oor en rust, die bovenkamer loopt al over.’’

Verward gedrag

Met alle aandacht voor personen met verward gedrag, gingen er bij GGD en GGZ stemmen op om de cursus ook te gaan geven. “Ja, die had ik al gedaan’’, zegt Danny lachend. “Daarom vroeg de Stichting Samen Sterk zonder Stigma mij of ik ook de trainerscursus wilde volgen. Graag, het allerbelangrijkst is dat zo veel mogelijk mensen er meer van weten.’’ Danny: “Ik hoop dat er budget komt om de cursus juist ook in probleemwijken te geven, de mensen daar zouden we als eerste moeten trainen.’’

Meer weten?

Op het congres Personen met verward gedrag hoort u hoe u samen met uw partners samenwerkt aan de aanpak van personen met verward gedrag.

Op de opleiding procesregisseur personen met verward gedrag leert u hoe u de opvang en hulpverlening voor personen met verward gedrag organiseert in uw gemeente.