Reclassering houdt niet op bij de grens

 

Door Nicolet Faber, hoofd van het Bureau Buitenland bij Reclassering Nederland en docent op de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden.

 

Over de hele wereld zitten Nederlanders gevangen. Vaak onder lastige omstandigheden. Ze spreken de taal niet en zijn niet op de hoogte van de geldende wetten en regels. Bureau Buitenland zet zich wereldwijd in voor Nederlanders die gedetineerd zijn in het buitenland.

 

Wat is Bureau Buitenland?

Bureau Buitenland is onderdeel van Reclassering Nederland. Wij zetten ons in voor Nederlanders die vastzitten in een buitenlandse gevangenis. Dat doen wij namens de drie Nederlandse reclasseringsorganisaties: Reclassering Nederland, de Verslavingsreclassering en het Leger des Heils. We verstrekken informatie en advies, en zetten vrijwilligers in. Door gedetineerden al tijdens hun detentie voor te bereiden op een terugkeer naar Nederland, verkleinen we de kans op recidive.

 

Waarom gedetineerdenbegeleiding in het buitenland nodig?

De begeleiding van gedetineerden door Bureau Buitenland is nodig omdat een detentie in het buitenland regelmatig complicaties met zich meebrengt. Nederlandse gedetineerden in het buitenland zitten meestal lang in voorarrest, kennen de taal en cultuur niet en hebben amper toegang tot rechtsbijstand en hulpverlening. Ook zijn de omstandigheden vaak slecht en zijn gedetineerden ver verwijderd van familie en vrienden.

 

Veel voorkomende problemen bij buitenlandse detentie

 

Lange voorarrestperiode

Gedetineerden in het buitenland zitten vaak lang in voorarrest. Langdurige onduidelijkheid over de strafmaat levert problemen op bij het nemen van belangrijke beslissingen, zoals over de zorg voor kinderen en het opzeggen van een huurwoning in Nederland.

 

Beperkte rechtsbijstand

Goede rechtsbijstand is in het buitenland vaak duur en daardoor voor veel gedetineerden onbereikbaar. Bovendien bemoeilijkt de vreemde taal de communicatie met lokale advocaten.

 

Onduidelijkheid over de einddatum van de detentie

Zelfs als er een vonnis geveld is, blijft vaak onduidelijk wat de einddatum van de detentie zal zijn. Dit komt door onduidelijke procedures met betrekking tot vervroegde voorwaardelijke invrijheidstelling en overplaatsing. Ook kan het zijn dat er boetes zijn opgelegd die eerst voldaan moeten worden.

 

Taal- en cultuurproblemen

Gedetineerden in het buitenland krijgen te maken met communicatieproblemen. Ze zijn niet op de hoogte van de cultuur, gewoontes en de geldende wet- en regelgeving. Meestal spreken ze de taal niet of onvoldoende, waardoor ze geen beroep kunnen doen op scholingstrajecten in de gevangenis.

 

Geïsoleerde detentie

Doordat mensen ver van huis gedetineerd zijn, is er weinig contact met het thuisfront. Overleg over welke praktische zaken geregeld moeten worden om de detentieschade beperkt te houden, is daarom erg moeilijk.

 

Detentieschade beperken

Wie in het buitenland wordt opgepakt op verdenking van een strafbaar feit, krijgt eerst bezoek van iemand van de Nederlandse ambassade. De ambassademedewerker overhandigt informatie over Bureau Buitenland. Met het invullen van een reclasseringsformulier legitimeert de gedetineerde de begeleiding van Bureau Buitenland. Anders dan het verplichte juridische kader van Reclassering Nederland werkt Bureau Buitenland dus op basis van vrijwilligheid.

 

Inventarisatie problematiek

De regiocoördinator van Bureau Buitenland informeert de gedetineerde en zijn contactpersonen in Nederland over procedures en de gang van zaken. Daarnaast krijgt de gedetineerde, indien mogelijk, bezoek van een vrijwilliger. Tijdens het voorarrest willen wij de detentieschade zoveel mogelijk beperken door gericht informatie en advies te geven. Om dat te kunnen doen, wordt een inventarisatie gemaakt van de problemen van de gedetineerde. Daarbij kijken we naar moeilijkheden op het gebied van wonen, werk en opleiding, inkomen, schulden, geestelijke en lichamelijke gezondheid, verslavingsproblemen, sociale verbanden en het verleden met justitie.

 

Voorbereiden op terugkeer naar Nederland

Na het uitzitten van een straf in het buitenland komt er een moment dat de gedetineerde terugkeert naar Nederland. Dat betekent dat er allerlei praktische zaken geregeld moeten worden. Waar gaat iemand wonen? Hoe komt iemand aan geld? Hoe zit het met de gezondheid? Bureau Buitenland spoort gedetineerden aan informatie en advies in te winnen over alles wat zij moeten regelen als zij straks vrijkomen. Een aantal zaken moet snel geregeld worden. Daarom is het belangrijk dat gedetineerden al tijdens hun detentie goed nadenken over hun leven buiten de gevangenis.

 

Meer weten?

Op de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leert u hoe u komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in uw gemeente.