Signalering van ondermijning en georganiseerde criminaliteit

In aanloop naar het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit op 19 september 2018 in De Lik Utrecht interviewden wij Luc Hoogstraten, senior adviseur veiligheid bij C3 Group en voormalig beleidsmedewerker veiligheid bij de gemeenten Montfoort en IJsselstein. Luc Hoogstraten geeft zijn visie op de grootste dreiging binnen de Nederlandse samenleving en actuele ontwikkelingen m.b.t. ondermijning en georganiseerde criminaliteit.

Wat is de impact van ondermijning en georganiseerde criminaliteit op de samenleving?

De bekende “De Dikke Van Dale” toont ons maar liefst 8 verschillende betekenissen van het woord “ondermijning”. Als wij ons binnen deze context beperken tot 3 van de 8 betekenissen met name tot “effect”, “ invloed”  en “ inwerking” dan blijkt dat de impact van ondermijning op “de samenleving” niet eenvoudig in beeld te brengen is. Een bijkomend probleem om de omvang van de impact te duiden is dat er sprake is van “direct zichtbare en meetbare effecten” maar dat er ook sprake is van invloed en inwerking op de samenleving die zich langzaam voltrekt en zich uitbreidt.

Invalshoek

Op deze vraag zijn bovendien in meerder opzicht antwoorden mogelijk. Het antwoord hangt af van de invalshoek die je kiest. Kies je voor een beantwoording die betrekking heeft op de bovenwereld; onze zichtbare transparante samenleving of kies je voor een beantwoording die betrekking heeft op de parallelle samenleving, die vaak versluierd, diffuus of, voor de meesten van ons, onzichtbaar is.

Zichtbare transparante samenleving

In de zichtbare transparante samenleving zijn sommige effecten van ondermijning direct zichtbaar en hebben derhalve direct effect op de maatschappij. Deze gebeurtenissen ontwrichten de samenleving van de bovenwereld. Voorbeelden zijn: een afrekening in het criminele circuit met dodelijke afloop, waarbij het slachtoffer op straat wordt neergeschoten, schietpartijen in de openbare ruimte met verdwaalde kogels die passanten verwonden, rivaliserende criminele motorbendes die door hun gedrag de openbare orde verstoren, invallen door de politie in de clubhuizen van die motorbendes, arrestatieteams van de politie die met gepast geweld auto’s van de weg halen of met geweld een woning binnen gaan. Dan zijn er nog de ontmantelingen van hennepplantages in fabriekshallen, woningen, flats, etc. Of de mensen maken het van dichtbij mee, of men ziet het uitgemeten op het journaal of in de kranten. Dit alles maakt de leef- en woonomgeving er niet beter en veiliger op. Straten en wijken krijgen een slechte naam, verpauperen door het wegtrekken van bewoners. Op wijkbewoners wordt door criminele groepen druk uitgeoefend te zwijgen over hun activiteiten. De leefbaarheid en veiligheid komen in het geding en het wordt uiteindelijk op bepaalde locaties een angstige samenleving waar de macht van de criminele netwerken direct of indirect de buurt en de inwoners regeert. Er ontstaan achterstandswijken waar zelfs de politie liever niet komt en waar toezicht en handhaving marginaal worden. Er ontstaat een ontoelaatbare situatie.

Parallelle wereld

In de parallelle wereld gaat het om de macht en de uitbreiding daarvan, het gaat over geld en nog meer geld. Daar zijn machtstrijd, intimidaties, bedreigingen en liquidaties een bijna continu proces. Er wordt veel zwart geld verdiend dat weer wit gewassen moet worden met alle risico’s van dien. Van de strijd tussen de criminelen om aan de top te blijven zien wij de uitwassen op straat in de vorm van liquidaties. Mensen die deel uitmaken van de criminele netwerken staan zelf continu onder druk. Ze moeten presteren en binnen de organisatie hun positie handhaven of liever nog ten koste van een ander die zien te verbeteren. Van de positie van meeloper in een criminele jeugdgroep of drugsrunner voor een drugsdealer naar het zelfstandig runnen van een eigen drugslijn. Of van loverboy doorgroeien naar een grote man in de mensenhandel. Meestal ontstaan er fricties in het criminele milieu en problemen met de bovenwereld omdat niet alles door het criminele milieu getolereerd wordt en er door de bovenwereld door gemeenten en politie interventies worden gepleegd die het criminele handelen verstoren. Tipgevers en kroon getuigen krijgen het zwaar. Dat geldt ook voor degene die in de gevangenis belandt. De arm van justitie reikt ver, die van de criminele wereld zo niet verder. Mensen in de parallelle wereld hebben het daardoor ook niet gemakkelijk. De stress en de druk wordt afgewenteld in het gezin (huiselijk geweld), op straat (onvoorspelbaar gedrag). Mensen die aan ondermijning mee doen of deel uitmaken van een criminele organisatie verdienen daarmee hun geld maar zijn gelijktijdig onderworpen aan de regels van de onderwereld. Een voorbeeld hiervan is het gedwongen exploiteren van een hennepkwekerij in de eigen woning. Dat levert angstige situaties op.

Sluipende positieve invloed

Daarnaast is er de sluipende positieve invloed van de criminelen op de woonomgeving. Men probeert de sympathie te krijgen van de medebewoners van de wijk. Dat kan op allerlei manieren. Sponsoring van voetbalshirts of sponsoring van sportuitrusting, een buurtfeest. Maar het gaat soms ook om mengvormen waarbij twee doelen worden nagestreefd. Door het starten van een fitnessclub of sportschool wordt wat voor de lokale jeugd gedaan en ontstaat bovendien een mogelijkheid om crimineel geld wit te wassen. Dan zijn er nog de vele koerierbedrijfjes die werkelijk van alles vervoeren, waaronder ook drugs. Pizza koeriers leveren naast de pizza ook drugs af. Leuke bijbaantjes voor de jeugd die daardoor werk en dagbesteding heeft, terwijl men de drugsdealers helpt en de drugslijn onopvallend overeind blijft. Er ontstaat daardoor goodwill bij de wijkbewoners die daardoor in eerste instantie niet zo veel moeite meer hebben met bepaalde vormen van crimineel handelen. Het negatieve effect van ondermijning en georganiseerde criminaliteit kan door deze gestes bij de burgers worden verminderd en in zekere mate worden geaccepteerd. Bij zwaardere criminaliteit of escalatie van de aantasting van de woon- en leefomgeving kan de sympathie ook zo maar weer omslaan. In de praktijk zie je gedoogsituaties ontstaan.
Meldingen over ondermijning en georganiseerde misdaad blijven uit. Er ontstaat een “dark number” in de aangiften en de omvang van ondermijning en georganiseerde misdaad is nog moeilijker te kwantificeren.

Zichtbare- en voelbare ontwrichting

Ondermijning kan dus voor zichtbare- en voelbare ontwrichting van de bovenwereld zorgen, de veiligheid van de woon- en leefomgeving bedreigen en daardoor bij mensen voor angst- onveiligheidsgevoelens zorgen. Het ondermijningsproces en de onderlinge criminele verbanden zijn te gecompliceerd om de volledige omvang in kaart te brengen. Naast evident duidelijke, directe effecten op de bovenwereld is de inwerking, de beleving en invloed van ondermijning op termijn moeilijk meetbaar en beïnvloedbaar. Dit geeft nog maar eens aan hoe breed en gecompliceerd ondermijning is en hoe ingenieus de onderwereld verweven is met de bovenwereld.

Welke (nieuwe) verschijningsvormen van ondermijning en georganiseerde criminaliteit signaleer je? Welke (nieuwe) veiligheidsrisico’s levert dit op? En hoe kunnen overheden, bedrijven en burgers zich hier tegen wapenen?

Om de aard en omvang van “Ondermijning” aan niet ingewijden duidelijk te maken worden bijna altijd een aantal bekende vormen van georganiseerde misdaad genoemd met daarbij de verwevenheid van de onderwereld met de bovenwereld. Voorbeelden van georganiseerde criminaliteit, zoals mensenhandel, hennepteelt, witwassen van crimineel verkregen geld, cybercrime, het lozen van chemisch afval van een drugslab in de vrije natuur, gedwongen prostitutie van minderjarigen, illegale alcoholstokerijen, etc. zijn vaak wel bekend maar worden niet direct in de context van ondermijning geplaatst. In de praktijk blijkt er geen limitatieve opsomming van ondermijning en georganiseerde criminaliteit mogelijk te zijn. Criminele netwerken blijken creatief te zijn en men weet steeds weer nieuwe vormen van ondermijning en crimineel gedrag te ontwikkelen die nog weer moeilijker te ontdekken en aan te pakken zijn

Vermenging van de onderwereld met de bovenwereld

De C3Group is niet beleidsmatig of operationeel werkzaam bij de bestrijding van ondermijning of georganiseerde misdaad maar ondersteunt gemeenten en veiligheidspartners in de aanpak van deze fenomenen door in C3netwerken de werkprocessen in beeld te brengen en daarbij de mogelijkheden te bieden om SMART regie- en uitvoering van deze processen succesvol te laten verlopen. Regie op multidisciplinair overleg, operationele uitvoering en het behalen van positief resultaat staan daarbij centraal. Voor de uitvoering van deze processen is slimme software ontwikkeld. In onze contacten met gemeenten en andere veiligheidspartners blijkt dat ondermijning en georganiseerde misdaad verschijningsvormen zijn die voortdurend wijzigen. Er zijn andere constellaties nieuwe criminele netwerken, andere modus operandi. Dit andere gezicht dat aan onze samenleving wordt getoond levert verwarring op. Patronen en verschijningsvormen worden minder herkenbaar doordat er ook mengvormen van ondermijningsvormen ontstaan. Om een beeldspraak te gebruiken: “De vermenging van de onderwereld met de bovenwereld” is vergelijkbaar met het mengen van verf. Wanneer er sprake zou zijn van het mengen van twee verschillende basis kleuren verf betekent de ultieme menging van de twee kleuren het ontstaan van een nieuwe kleur. Een kleur die alleen door de verfmenger te herleiden valt tot de twee gebruikte basiskleuren. Daar zit nu in onze visie het gevaar in. De kleur wordt niet meer als een mengkleur maar door de maatschappij als een basis kleur ervaren. Met andere woorden door de intense en ingenieuze vermenging van diverse ondermijningsvormen wordt ondermijning nog minder snel ontdekt en als georganiseerde misdaad ervaren. Sterker nog de nieuwe vorm van ondermijning wordt niet direct als zodanig herkend. De acceptatiegraad bij de burgers voor deze niet direct herkenbare ondermijning gaat omhoog.

Acceptatie burgers

Softdrugs zijn verboden, hennepteelt ook, behalve een kleine hoeveelheid voor eigen gebruik. De acceptatie van softdrugs gebruik stijgt, het gebruik stijgt ook en de hoeveelheid voor eigen gebruik schuift op naar boven. Als criminele organisatie auto’s stelen en omkatten is dat verboden. Toch vinden die prijsaantrekkelijke auto’s gretig aftrek bij de kopers die toch moeten vermoeden dat de prijs wel erg laag is. Geen steler zonder heler. Bij bedrijfsverzamelgebouwen komen vaker bedrijfjes voor die binnen een georganiseerd crimineel netwerk actief zijn en afzonderlijk delen of prestaties leveren voor een of meerdere ondermijningsvorm. Afzonderlijk is bij de bedrijfjes ondermijning moeilijk hard te maken, in groter verband met een goede analyse en de onderkenning van de criminele lijnen kan dat vaak wel.

Verwevenheid van oprechte bedrijven met criminele bedrijven

Het ondermijningsverhaal begint soms al bij de criminele huurtransacties van het gebouw. Door deze koppelingen met de criminele bedrijfjes en door de verwevenheid van oprechte bedrijven met criminele bedrijven wordt het doorzien van de processen moeilijker, de pakkans kleiner, maar de schade aan oprechte bedrijven groter. De internationale megazwendel met paardenvlees en vee is daar een voorbeeld van. Ook voor de bonafide bedrijven volgde na de ontdekking van het criminele netwerk een export stop. De georganiseerde criminaliteit zorgde voor faillissementen van eerlijke vlees en veehandelaren. De lijnen en de onderlinge causale verbanden zien is moeilijk. De C3Group biedt in haar applicatie ondermijning de ondersteuning om die analyses (in combinatie met het RIEC) te kunnen maken en daarop interventies te plegen. In feite wordt de ontdekking van ondermijning, het regieoverleg, de aanpak, interventie en de aansluitende preventieve maatregelen ( barrière modellen) begeleid, gemonitord en geëvalueerd.

Profijt burgers

De trieste constatering is dat ondermijning en de vermenging van de onder en bovenwereld in elke bedrijfstak voorkomt. Dat betreft bijvoorbeeld de horeca met witwas praktijken of bijvoorbeeld de criminele kledingsindustrie met imitatie merkkleding. De acceptatiegraad van bepaalde ondermijning stijgt doordat de individuele burger er ook profijt van ondervindt en het minder erg vindt als hij of zij er geen schade of hinder van onder vindt. De veiligheidsrisico’s van deze ontwikkelingen zijn dat ondermijning nog minder zichtbaarder wordt, moeilijker traceerbaar wordt en interventies en barrière modellen nog meer pas gesneden moeten worden op de situatie De meldingen van vermeende ondermijning blijven uit.

Verstevigen van gezamenlijke informatiepositie

In de optiek van de C3Group ligt de oplossing in het verstevigen en optimalisering van de samenwerking in de bestaande netwerken, een adequate uitwisseling van informatie over vermeende ondermijning en een goede veredeling van de informatie door het RIEC. De informatie positie moet aanzienlijk worden verbeterd door de drempel om ondermijning of criminele activiteiten te melden te verlagen. Probleembewustwording is van belang door anders naar meldingen te kijken. Zoals reeds is opgemerkt is het delen van belangrijke informatie noodzakelijk. Informatie alleen in de eigen kolom houden betekent dat men door niet te delen geen compleet beeld krijgt van de situatie. Hierdoor kunnen verkeerde beslissingen worden genomen of kunnen slechts delen van een crimineel netwerk worden aangepakt. De overleg/toetsings- en regie module van de C3Group kan hiervoor de oplossing bieden. Hierdoor kan een compleet beeld van de situatie worden gepresenteerd, waarna in multidisciplinair overleg de plannen van aanpak kunnen worden vastgesteld en uitgevoerd. Ondermijning en georganiseerde criminaliteit moet je als netwerk gezamenlijk aanpakken. Probeer als netwerk aan de voorkant van het probleem te komen op basis van een goede informatie positie. Door snelle interventies, waarbij vooraf doelstellingen zijn bepaald, de capaciteit voor de interventie is geregeld en de barrièremodellen zijn ontwikkeld kan erger worden voorkomen.

Hoe kunnen de overheid, het bedrijfsleven en de wetenschap samenwerken om ondermijning en georganiseerde criminaliteit waar mogelijk te voorkomen en waar nodig te bestrijden?

“Je ziet het pas als je het door hebt” is een bekende uitspraak van Johan Cruijff.
En zo is het ook met ondermijning. Het gaat om kijken, maar vooral om zien. Zien de veiligheidsprofessionals en het bedrijfsleven wat er real-time onder hun ogen gebeurt; hebben zij het door?

Andere manier van kijken

Om die vraag positief te kunnen beantwoorden is een andere manier van kijken nodig. Die manier van kijken is nodig op straat, op scholen, bedrijven, maar ook bij vergunningverlening door de overheid, de BIBOB toetsing, bij transacties in de onroerend goed sector, echt opvallende banktransacties op incourante tijden; maar ook bij routine- en specifieke controles door de diverse specialistische handhavers die in onze complexe samen samenleving actief zijn. Vast leggen van de bevindingen is noodzakelijk om later te kunnen analyseren, verbanden en lijnen te kunnen ontdekken en ondermijning aan te kunnen tonen. Momenteel waait er te veel belangrijke informatie weg omdat die niet op waarde wordt geschat of in een organisatie zo verspreid binnen komt dat het overzicht verloren gaat. In ieder geval is de informatie verwaaid voordat een ondermijnings- of criminaliteitsanalyse gemaakt kan worden. Hierover onderstaand meer.

Waarnemen en onderkennen van ondermijningsprocessen

Voorkomen is beter dan genezen, anders gezegd preventief handelen is beter dan duur repressief optreden. Om het ontstaan van een vorm of mengvorm van ondermijning te zien moet je als veiligheidsprofessional, maar ook als ondernemer getraind worden in het scherp waarnemen en het onderkennen van ondermijningsprocessen of georganiseerd crimineel gedrag. Dat vereist het aanreiken van vuistregels die toegepast kunnen worden om een snelle scan uit te kunnen voeren. Wellicht kan dit in de vorm van een congres waar een ondermijningsanalist van een gemeente of het RIEC het proces toelicht en tips geeft. Hier is in onze optiek een wereld te winnen.

Laagdrempelig en anoniem melden

Het is ook zinvol om de meldingen en klachten door de burger en werknemers serieuzer te gaan nemen door gelijktijdig voor de burger en de individuele werknemer de drempel om een melding te doen te verlagen. Dat kan door op de gemeentelijke website de mogelijkheid te openen om laagdrempelig anoniem dit soort zaken te kunnen melden. In het bedrijfsleven kan in de interne mail ook een dergelijke constructie worden bedacht. Zonder medewerking van de burgers of medewerkers blijft er een groot gat zitten in de informatiepositie. Alle succesvolle aanpakken beginnen bij een goede informatiepositie.

Afstemming over interventies en de uitvoering daarvan

Kijken en zien allen is natuurlijk niet genoeg. Je moet iets doen met die waarnemingen die duiden op een vorm van ondermijning. Daar zit nu feitelijk een bottleneck in de aanpak van ondermijning. Het blijkt in de dagelijkse praktijk moeilijk om alle waarnemingen, vermoedens, onderbuik gevoelens van burgers, bedrijven en veiligheidsprofessionals zodanig te “trechteren” dat een specialistische selectie door een ondermijningsanalist op een simpele manier mogelijk wordt. Het C3netwerk Ondermijning voorziet zowel in de registratie en bundeling van alle meldingen als in de triage van de meldingen. Maar dit C3 netwerk doet meer; het heeft een overleg platform waarin de risicovolle meldingen worden besproken met alle veiligheidspartners, daar vindt met alle veiligheidspartners afstemming plaats over interventies en de uitvoering daarvan. Zowel de hele interventie als de evaluatie worden door de software van de C3Group ondersteund.

Ontdekken van gedragspatronen

Meer dan voorheen is het belangrijk om het gedrag van mensen te bestuderen. De wetenschap en de veiligheidsdiensten zijn daar in het kader van radicalisering en voorkoming van terroristische aanslagen intensief mee bezig. Gedrag kunnen voorspellen op basis van wetenschappelijk onderzoek en gedragsmodellen is een nieuwe ontwikkeling die een bijdrage kan leveren aan het “vroeg signaleren” van risicovolle personen of criminele netwerken. In een aantal landen waaronder Israël is ervaring met het ontdekken van gedragspatronen en het daarop volgend gedrag. De wetenschap helpt mee om preventief succesvol te interveniëren. De C3Group pleit er dan ook voor om de (gedrags)wetenschap ook meer te betrekken bij het zoeken naar oplossingsrichtingen die kunnen leiden naar een succesvolle aanpak van ondermijning. Wetenschappelijke modellen en methodes kunnen dan ook in ondermijningsanalyses worden meegenomen. De C3group is gaarne bereid om die modellen ook in het C3 netwerk Ondermijning op te nemen. Bundeling van expertise is noodzakelijk voor een succesvolle aanpak van de georganiseerde misdaad.

Samenwerken in een netwerk

Om enig succes te kunnen boeken moet je onze veiligheidsnetwerken van de bovenwereld plaatsen tegenover de criminele netwerken van de onderwereld. Je zou het kunnen vergelijken met een tenniswedstrijd in het dubbel spel. Samenwerking aan beide zijden van het net om te zegevieren over het team aan de andere kant van het net. Over en weer worden er punten gescoord, maar er gaan ook ballen over de lijn of in het net. De politie infiltreert met groot succes in het “Dark Web”. Cybercrime aanvallen volgen vanaf de andere kant. Tegenover het criminele netwerk moet een nog beter expertise netwerk van de overheid worden geplaatst.

Wat zijn best practices voor de aanpak van ondermijning en georganiseerde criminaliteit? En wat kunnen we hiervan leren?

In de optiek van de C3Group zou je als gemeente moeten beginnen met een scan op ondermijning. Dit zou het 4 stappenplan kunnen zijn zoals die door het RIEC Midden Nederland wordt gebruikt. Deze fasen zijn onderstaand op hoofdlijnen aangegeven. De eerste fase is kwantitatieve informatievergaring uit systemen van partners. De tweede fase is het vergaren van kwalitatieve informatie door middel van interviews met gemeente en politie en eventueel andere partners. De derde fase is de analyse van de informatie en deze verwerken tot een rapportage. Tot slot worden in de vierde fase de bevindingen gepresenteerd. Daarna moet er een uitvoeringsplan worden gemaakt om de ondermijning te voorkomen en te bestrijden (bestuurs- en strafrechtelijke maatregelen -barrière modellen.)

Scan ondermijning op wijkniveau

Deze scan leidt tot een algemeen ondermijningsbeeld van de hele gemeente maar beter is om ook een wijkscan te doen die het beeld veel inzichtelijker zal maken. Uiteindelijk kunnen in de wijken afzonderlijk grote verschillen naar voren komen. Door klachten meldingen op wijkniveau weg te schrijven in het registratiesysteem kunnen risico panden zichtbaar worden, maar ook woonoverlast, plaatsen waar drugs worden verhandeld etc. In het C3systeem ondermijning worden de klachten en meldingen, onderbuik gevoelens en vermoedens opgeslagen en gekoppeld aan de geografische locatie waarop de melding betrekking heeft. Met andere woorden alle info die betrekking kan hebben op ondermijning wordt als geografische vindplaats geplot op een kaart van Google Maps. Hierdoor ontstaat een overzicht van de probleemgebieden, percelen, bedrijven, woningen etc. Daarop kunnen interventies worden georganiseerd.

Tijdig interveniëren

Alle grote gemeenten doen samen duizenden interventies per jaar door bij verdachte situaties een kijkje achter de deur te gaan nemen of een gerichte controle in een bedrijf uit te voeren. Vaak vindt men naast de verdachte situatie waarvoor men kwam ook nog bijvangsten in de vorm van een ander soort strafbaar feit of andere ondermijningsvorm. Juist het tijdig interveniëren, levert resultaat op. Los van de strafrechtelijke opvolging kunnen er bestuursrechtelijke acties worden ondernomen. Voorkoming van recidive is belangrijk. Dat kan door sluiting van een pand, ontmanteling van installaties, groeps- of gebiedsverbod, plaatsing van camera’s, meer toezicht, ontneming van goederen, project “Pluk ze” etc.

Criminele netwerken ontregelen

Voorop staan de goed voorbereide en met de partners afgestemde interventies. Het vormt het harde bewijs of men terecht of onterecht personen, bedrijven of organisaties van ondermijning en georganiseerde misdaad heeft verdacht. Tijdige interventie kan veel voorkomen. Ook krijgt men door de interventies zich op de eigen procedures. Is de informatie voor interventie voldoende gebleken of had er meer veredeling plaats moeten vinden. Is men te vroeg of te laat binnen gestapt. Leiden bepaal soort meldingen altijd naar ondermijning. Een bijkomend voordeel is dat door interventies, strafrechtelijke vervolging en bestuursrechtelijke maatregelen de criminele netwerken worden ontregeld. Er is blijkbaar een kans dat de overheid onverwacht binnen treedt. Dat is geen prettig vooruitzicht voor de criminelen.

Succesvol samenwerken

De C3Group wil de gemeenten en ook het bedrijfsleven adviseren en helpen door de aanpak van ondermijning van A tot Z procedureel maar vooral op uitvoerend gebied te ondersteunen door een methode aan te bieden die zowel het voortraject als de feitelijke aanpak door interventies begeleidt. Ons adagium is: “Wij maken samenwerken succesvol” In feite gaat het volgens ons om het “slim” inrichten van succesvolle vroeg-signalering door bundeling van klachten, vermoedens en meldingen van burgers, bedrijven en professionals in een digitaal SMART ingericht systeem. Het gaat om het filteren van die informatie op mogelijke ondermijning gevold door een analyse om lijnen en patronen te onderkennen die op echt georganiseerde crimineel handelen wijzen. Interventie moet dan volgen. De aard van de vermeende ondermijning bepaalt de samenstelling van de interventieteams en de omvang daarvan. De verdere afwikkeling van de interventie hangt van de aangetroffen situatie af.

Probleembewust

Belangrijk is probleembewust te zijn. Leer anders en slimmer te kijken naar gebeurtenissen, meldingen, klachten, etc. Probeer een goede informatiepositie te krijgen waarna de data geanalyseerd kunnen worden. Besluit na afstemming met de veiligheidspartners tot een operationeel optreden in de vorm van een gerichte interventie. Pas dan komt er zicht op de omvang en aard van ondermijning en de georganiseerde misdaad. Wees niet bang om achter de voordeur te gaan kijken. Vaak worden achter de voordeur ook nog bij de gemeente en sociale partners onbekende sociale problemen zichtbaar. Het betreft dan geen ondermijning maar een sociaal probleem waarvoor hulp nodig is. Interventie leidt dan tot een hulpvraag en hulpaanbod.

Meer weten?

• Op het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit hoort u hoe u ondermijning veroorzaakt door criminele netwerken in uw gemeente voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leert u hoe u voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in uw gemeente.
• Op de opleiding bibob coördinator leert u hoe u de wet Bibob toepast in uw gemeente.
• Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leert u hoe u misstanden in uw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.
• Op de cursus Aanpak financieel-economische criminaliteit leert u hoe u financiële fraude waar mogelijk voorkomt en waar nodig bestrijdt.
• Op de opleiding Integriteitscoördinator in het publieke domein leert u hoe u komt tot een integriteitsbeleid voor uw organisatie.
• Op de cursus Waarheidsvinding leert u hoe u door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.