Wetsvoorstel aanscherping taakstrafverbod in consultatie

Handhavers en hulpverleners moeten veilig en ongehinderd hun werk kunnen doen en het is onacceptabel als ze daarbij worden geconfronteerd met agressie en geweld, zij kunnen niet terugtreden als ze tijdens hun werk te maken krijgen met geweld. Een taakstraf is daarom geen passende straf bij mishandeling van personen die zijn belast met het verlenen van acute hulp of met de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde. De minister van Justitie en Veiligheid brengt daarom een wijziging van het Wetboek van Strafrecht in consultatie om het taakstrafverbod uit te breiden en aan te scherpen op een aantal knelpunten die in de rechtspraktijk zijn geconstateerd. De regering onderkent de dilemma’s die spelen bij de afbakening van de groepen die het betreft. Zo zou een onderscheid tussen acute zorgverleners en opsporingsambtenaren gemaakt kunnen worden. Daarom nodigt het kabinet in deze consultatieronde eenieder expliciet uit visies te geven op deze reikwijdte.

Met dit voorstel worden 4 wijzigingen aangebracht in het taakstrafverbod:

1. Het taakstrafverbod wordt uitgebreid naar mishandeling van handhavers en hulpverleners die zijn belast met het verlenen van acute hulp of de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde. Deze personen opereren in de frontlinie en kunnen geen stap terug doen als zij te maken krijgen met geweld, omdat daarmee de gezondheid en veiligheid van anderen in gevaar kan komen. Daarom wordt mishandeling van deze personen de dader zwaarder aangerekend dan vergelijkbaar geweld tegen andere personen.
2. In de wet wordt expliciet vastgelegd dat, daar waar het taakstrafverbod van toepassing is, ook geen geldboete kan worden opgelegd. Hiermee wordt de onduidelijkheid die hierover in de praktijk bestaat, weggenomen.
3. Er wordt een hardheidsclausule ingevoerd waardoor de rechter in uitzonderlijke gevallen gemotiveerd mag afwijken van het taakstrafverbod bij recidive. Op dit moment mag geen taakstraf worden opgelegd aan personen die, binnen vijf jaar na het verrichten van een taakstraf, opnieuw worden veroordeeld voor een soortgelijk misdrijf. Met deze wijziging krijgt de rechter binnen strikte grenzen de mogelijkheid om in die situatie toch een taakstraf op te leggen. Deze hardheidsclausule geldt alleen bij recidive van relatief lichtere feiten, zoals het stelen van een fles cola. Bij ernstige gewelds- en zedendelicten kan ook in de toekomst niet van het taakstrafverbod worden afgeweken.
4. Het wordt mogelijk om wel een taakstraf op te leggen indien deze wordt gecombineerd met een geheel of gedeeltelijk voorwaardelijke gevangenisstraf. Op dit moment kan onder het taakstrafverbod een taakstraf alleen gecombineerd worden met een geheel onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Door deze wijziging krijgt de rechter meer mogelijkheden om in een individueel geval maatwerk toe te passen bij de strafoplegging. In sommige gevallen is het opleggen van een langere voorwaardelijke gevangenisstraf (bijvoorbeeld in de vorm van een gebieds- of contactverbod) in combinatie met een taakstraf  meer betekenisvol dan een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van bijvoorbeeld één dag in combinatie met een taakstraf. Vanzelfsprekend blijft het opleggen van een kale taakstraf in deze gevallen onmogelijk.

Minister Van Weel: “Ambulancepersoneel dat met vuurwerk wordt bekogeld en agenten die stenen naar hun hoofd krijgen: het is absoluut onacceptabel dat deze mensen te maken krijgen met mishandeling terwijl zij zich bezighouden met de veiligheid en gezondheid van ons allen. Een taakstraf is geen passende straf voor daders die zich schuldig hebben gemaakt aan dit soort laffe delicten. Uitbreiding van het taakstrafverbod onderstreept de strafrechtelijke norm dat mishandeling van hulpverleners en handhavers onacceptabel is.”

Huidig taakstrafverbod

In het Wetboek van Strafrecht is op dit moment opgenomen dat voor bepaalde delicten door de rechter geen taakstraf mag worden opgelegd, behalve in combinatie met een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Dit wordt het ‘taakstrafverbod’ genoemd. Het taakstrafverbod geldt bijvoorbeeld wanneer sprake is van een misdrijf waarvoor een gevangenisstraf van 6 jaar of meer geldt en het geweld tot een ernstige inbreuk op de lichamelijke integriteit van het slachtoffer heeft geleid, zoals brandstichting, mishandeling met ernstig letsel, en moord. Het taakstrafverbod is ingesteld omdat een taakstraf niet als passende straf wordt gezien voor dit soort delicten.

Meer weten?

Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
Tijdens de training Toepassing AI in het veiligheidsdomein leer je welke mogelijkheden Artificial Intelligence (AI) biedt voor jouw werk in het veiligheidsdomein.
Tijdens de opleiding Aanpak overlast in de wijk leer je van praktijkcases over explosies in de wijk, overlastgevende jongeren, statushouders en personen met onbegrepen gedrag.
Tijdens de opleiding Adviseur Zorg en Veiligheid leer je de samenwerking tussen betrokken zorg- en veiligheidspartners organiseren en regisseren
Tijdens de cursus Aanpak Zorgcriminaliteit & Zorgfraude leer je zorgfraude herkennen, aanpakken en voorkomen
Tijdens de opleiding Informatiegestuurd adviseren OOV helpt je een goede informatiepositie opbouwen
Tijdens de cursus Aanpak complexe woonoverlast leer je woongenot terugbrengen en werk je aan een duurzame oplossing voor de overlastgever.
Tijdens de opleiding Aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen leer je om met ketenpartners tot een preventieve integrale aanpak te komen.
Tijdens het congres Jonge aanwas uit de jeugdcriminaliteit hoor je hoe je tot succesvolle samenwerkings- verbanden komt bij de aanpak van jonge aanwas
Tijdens de opleiding Coördinator Evenementenveiligheid leer je omgaan met risico’s zoals te grote bezoekersstromen, onvoorspelbare weersomstandigheden, excessief drugsgebruik en maatschappelijke onrust
Tijdens de opleiding Bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Personen met onbegrepen gedrag krijg je praktische handvatten en theoretische kaders om dit gedrag te begrijpen en beïnvloeden
Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
Ondermijning is niet alleen een veiligheidsprobleem maar ook een sociaal maatschappelijk probleem. Alle antwoorden en actualiteiten tijdens het congres Ondermijning