Terreur organiseren

Terroristische organisaties gebruiken cyberspace ook voor rekrutering, communicatie en het plannen van aanvallen. Ze zijn verhuisd naar de digitale ruimte, mede omdat ze weten dat fysieke organisatie hen kwetsbaar maakt voor opsporing en arrestatie. Terreurcellen worden steeds kleiner, lokaler en hebben geen specifieke leider, waardoor het moeilijk wordt om de connectie tussen verschillende cellen te leggen of ze te uit te schakelen door belangrijke leiders te elimineren.

Richard van Hooijdonk, Trendwatcher en Futurist bij BNR Nieuwsradio en Nyenrode University en spreker op het congres Radicalisering & Terrorisme.

Zoals we de laatste tijd hebben kunnen zien, zijn de meest recente aanvallen lowtech: bestelwagens die in een menigte worden gereden of terroristen die met een mes willekeurige voorbijgangers aanvallen. Er is geen formele training nodig voor deze gruwelijke daden en iedereen kan overal en op elk moment worden aangevallen.”

Zwakke plekken terrorismebestrijding

Deze aanpassingen in de tactiek weerspiegelen de realiteit van de zwakke plekken in terrorismebestrijding. Terroristen die alleen of in kleine cellen werken, zijn moeilijk te identificeren en te stoppen, omdat er geen patroon is waarmee mogelijke individuele terroristen opgespoord kunnen worden, vooral omdat het internet iedereen anonimiteit kan bieden. Dit is een enorm voordeel voor een terreurorganisatie of eenheid die zijn boodschap wil verspreiden en toch volledig onder de radar wil blijven.

Creatieve technieken

“Het grootste voordeel van het internet is stealth,” aldus John Arquilla, hoogleraar defensie-analyse aan de postuniversitaire marineopleiding. “Terroristen zwemmen in een oceaan van bits en bytes.” Ze maken gebruik van creatieve technieken die het internet tot een efficiënt en relatief veilig communicatiemiddel maken. Denk hierbij aan steganografie, een techniek om berichten te verbergen in grafische bestanden, en het zogeheten ‘dead dropping’, waarmee “informatie verzonden wordt via opgeslagen concept e-mails” in een account dat gedeeld wordt door verschillende terroristen.

Darkweb

Een andere handige manier waarop terroristen zich organiseren is via het Darknet. Deze ‘duistere’ gebieden van het internet worden niet geïndexeerd door standaard zoekmachines en bieden criminelen en terroristen daardoor de nodige onzichtbaarheid. Bijna alle sites op het Darknet verbergen de identiteit en locatie van hun gebruikers met behulp van de encryptietool Tor. De locatie wordt in feite ‘gespoofd’, waardoor het lijkt alsof de gebruiker in een ander land is. De locatie is daardoor zelfs voor de meest geavanceerde inlichtingendiensten vaak niet te achterhalen. Laith Alkhouri, medeoprichter van Flashpoint, een bedrijf dat Darknet data monitort en contextualiseert, zegt: “Door het Darknet in de gaten te houden kun je sentiment in de jihadistische gemeenschap meten, waar fundamentalisten ideeën voor het eerst uitdragen en uitbroeden.”

Meer weten?

• Op het congres Radicalisering en terrorisme leert u hoe u misstanden veroorzaakt door (ideologische) radicaliserende groeperingen voorkomt.
• Op de cursus Bestuurlijke aanpak van radicalisering en terrorisme leert u hoe u samen met uw zorg- en veiligheidspartners komt tot een pakket van maatregelen om radicalisering waar mogelijk te voorkomen en terrorisme waar nodig te bestrijden.
• Op de cursus Omgang met maatschappelijke onrust leert u hoe u maatschappelijke ontwrichting en spanningen in de samenleving voorkomt veroorzaakt door terroristische dreiging.