Verdachten voortaan verplicht aanwezig in rechtszaal

Slachtoffers of nabestaanden moeten de kans hebben om een verdachte te vertellen wat het misdrijf bij hen heeft aangericht. Verdachten van ernstige zeden- en geweldsmisdrijven moeten daarom verplicht aanwezig zijn op de zitting en bij de uitspraak in hun strafzaak. Dat wordt mogelijk door de Wet uitbreiding slachtofferrechten van minister Dekker voor Rechtsbescherming, waar de Eerste Kamer vandaag mee heeft ingestemd.

Nu is het aan verdachten zelf om te bepalen of ze aanwezig zijn bij hun rechtszaak. In landen als Duitsland en Frankrijk is het verplicht voor verdachten van zwaardere delicten om aanwezig te zijn. Met deze wetswijziging wordt dat ook voor Nederland geregeld. Voor de verdachte zelf is het ook van belang dat hij meemaakt wat op de zitting gebeurt en wat procesdeelnemers zeggen. Als de verdachte aanwezig is kunnen rechter en officier van justitie de verdachte zelf ook ondervragen. Dat draagt bij aan de waarheidsvinding omdat zij zelf een indruk krijgen van de persoon van de verdachte.

Minister Dekker:

“Het kan voor slachtoffers uitermate pijnlijk zijn als ze hun verhaal moeten doen tegen een lege stoel. Zeker bij ernstige zaken is het daarom niet meer dan normaal dat een verdachte tijdens de zitting gewoon aanwezig is.“

Uitbreiding spreekrecht voor stieffamilie en bij tbs

Stieffamilie van een overleden slachtoffer krijgt voortaan ook spreekrecht. Zo komen ook de nabestaanden van kinderen uit een samengesteld gezin aan het woord. Het gaan dan niet alleen om stiefouders, maar ook stiefbroers en -zussen.

Het spreekrecht zal op een vast moment tijdens de terechtzitting waar de strafzaak wordt behandeld plaats vinden. Namelijk voorafgaand aan het requisitoir van de officier van justitie. Zo kan de officier daar rekening mee houden bij het formuleren van de strafeis.

Slachtoffers of nabestaanden krijgen tevens spreekrecht tijdens de tbs-verlengingszitting. Zo kunnen zij zelf tegen de rechter vertellen wat de terugkeer van de dader in de samenleving met hen doet, en waarom zij een contact- of straatverbod willen. Dit kan dan meewegen in de bijzondere voorwaarden die aan de voorwaardelijke beëindiging van tbs met dwangverpleging kunnen worden verbonden.

Uitbreiding voorschotregeling schadevergoeding

De nieuwe wet regelt ook dat de voorschotregeling voor slachtoffers en nabestaanden wordt uitgebreid. Nu kan de overheid al het resterende bedrag aan schadevergoeding voorschieten aan slachtoffers van misdrijven, als de dader het zelf niet (volledig) binnen 8 maanden heeft betaald. Die mogelijkheid wordt uitgebreid naar slachtoffers van alle strafbare feiten, zodat daar niet alleen misdrijven maar ook overtredingen onder vallen.

De datum van de inwerkingtreding van de wet wordt vastgesteld in overleg met de ketenorganisaties.  

Meer weten?

• Tijdens de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
• Tijdens de opleiding Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid leer je een lokaal integraal veiligheidsbeleid opstellen voor jouw gemeente.
• Tijdens de opleiding Aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen leer je om met ketenpartners tot een preventieve integrale aanpak te komen
• Tijdens de opleiding Gebiedsgerichte aanpak van leefbaarheid en veiligheid leer je kwetsbare gebieden transformeren naar een veilige en leefbare omgeving
• Tijdens de opleiding Integriteitscoordinator in het publieke domein leer je hoe jouw organisatie voldoet aan de wettelijke en basisnormen integriteit waaraan alle overheidsinstanties zich moeten houden.
• Tijdens de cursus Waarheidsvinding leer je de goede vragen stellen en de juiste antwoorden krijgen.
• Tijdens de opleiding bibob coördinator leer je hoe je de wet Bibob toepast in jouw gemeente.
• Tijdens de jaaropleiding Integrale aanpak van ondermijning leer je hoe je verantwoording aflegt over de aanpak van ondermijning in jouw regio.
• Tijdens de cursus Bestuurlijke aanpak van ondermijning leer je hoe je voorkomt dat criminele organisaties zich vestigen in jouw gemeente.
• Tijdens de opleiding Inzicht in de Criminologie leer je wat de verschijningsvormen, oorzaken en gevolgen zijn van criminaliteit en hoe je deze waar mogelijk voorkomt en waar nodig aanpakt.
• Tijdens de opleiding procesregisseur personen met verward gedrag leer je hoe je de opvang en hulpverlening voor personen met verward gedrag organiseert in jouww gemeente.
• Tijdens de opleiding coördinator nazorg ex-gedetineerden leer je hoe je komt tot een sluitende aanpak van ex-gedetineerden in jouw gemeente.
• Tijdens de opleiding Wijk- en gebiedsmanager wordt aan de hand van zowel theorie als praktijkvoorbeelden uiteengezet hoe een strategie die zich richt op gedragsverandering richting verduurzaming niet los gezien kan worden van een participatiestrategie gericht op de wijk.
• Ondermijning is niet alleen een veiligheidsprobleem maar ook een sociaal maatschappelijk probleem. Alle antwoorden en actualiteiten tijdens het congres Ondermijning & Georganiseerde Criminaliteit.