Vergunningplicht voor prostituees en exploitanten van seksbedrijven

Er komt een wettelijke, uniforme vergunningplicht voor alle prostituees en exploitanten van seksbedrijven om de seksbranche te reguleren en mensenhandel te bestrijden. Prostituees zonder vergunning zijn in overtreding. Dit geldt ook voor exploitanten die zonder de juiste papieren een seksbedrijf leiden. Daarnaast wordt de klant strafbaar die gebruik maakt van illegale prostitutie.

Frank van Summeren, adviseur veiligheid bij RONT Management Consultants en hoofddocent op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving.

Pooierverbod

Verder komt er een pooierverbod. Het wordt strafbaar om uit winstbejag behulpzaam te zijn bij illegale prostitutie. Daarbij valt te denken aan het verrichten van vervoersdiensten, bodyguardwerkzaamheden en kamerverhuur voor illegale prostitutie. Een en ander staat in een wetsvoorstel van staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) dat recent in consultatie is gegaan en dat een scherpere scheiding maakt tussen legale (met vergunning) en illegale prostitutie (zonder vergunning).

Regeerakkoord

De maatregelen vloeien voort uit het regeerakkoord. Het kabinet wil de maatschappelijke positie van prostituees en andere sekswerkers verbeteren, zodat zij minder kwetsbaar zijn. Mensen die in de seksbranche werken, moeten dat veilig kunnen doen. Daarom moeten misstanden als dwang en uitbuiting worden bestreden. Heldere, uniforme regels helpen daarbij. Dit bevordert niet alleen een effectieve handhaving, maar voorkomt ook dat (malafide) exploitanten uitwijken naar gemeenten met lichtere vergunningsvoorwaarden.

Seksbranche

Broekers-Knol heeft een branche voor ogen waarin mensen werken die ten minste 21 jaar oud zijn, geen slachtoffer zijn van gedwongen prostitutie en die zich naar verwachting kunnen redden in de wereld van de seksuele dienstverlening. Ook moeten zij ingelicht zijn over de risico’s van het werk en weten waar kennis en hulp beschikbaar is om hun beroep zo veilig en gezond mogelijk te kunnen uitoefenen, dan wel om te kunnen stoppen.

Vergunningplicht

Straks vallen alle vormen van bedrijfsmatige, seksuele dienstverlening onder de vergunningplicht. Er is nu te weinig zicht op niet-vergunde bedrijven, de escortbranche en zelfstandig werkende prostituees (thuisprostitutie), waardoor misstanden zich kunnen verplaatsen. Ook blijkt dat zelfstandig werkende prostituees hun klanten steeds meer werven via internet en sociale media. Een trend die de komende jaren zal toenemen, zo is de verwachting. Daar moet toezicht en handhaving op komen.

Voorwaarden

Om in aanmerking te komen voor een vergunning moeten prostituees 21 jaar of ouder zijn. Ook wordt in een zogeheten vergunninggesprek vastgesteld of zij voldoende zelfredzaam zijn om het beroep veilig te kunnen uitoefenen. De prostituee moet in staat zijn om zaken zelf te regelen en aan bijvoorbeeld klant of exploitant duidelijk maken wat zij wel of niet wil. Daarnaast moet de prostituee over een telefoon beschikken die zij tijdens het werk bij zich heeft, zodat zij bij nood hulp kan vragen. Verder wordt de vergunning geweigerd als het ernstige vermoeden bestaat dat er sprake is van gedwongen prostitutie.

Vergunninggesprek

Een beperkt aantal gemeenten (tussen de 12 en 18) wordt aangewezen om de vergunning te verlenen. Reden hiervoor is dat het vergunninggesprek specifieke expertise vereist waarvoor gemeentelijke ambtenaren moeten worden opgeleid. Ook is het belangrijk dat met dit soort gesprekken ervaring wordt opgedaan. Dat lukt niet als het aantal gemeenten te groot is, omdat er dan niet regelmatig aanvragen worden behandeld.

Persoonsgebonden

De vergunning is persoonsgebonden, heeft een uniek nummer en is in het hele land geldig. Prostituees kunnen kiezen in welke van de aangewezen gemeenten zij een vergunning aanvragen. Dat hoeft dus niet in de eigen gemeente te zijn. Ook is de vergunning niet gebonden aan een locatie, de prostituee kiest zelf waar zij gaat werken in Nederland.

Landelijke registers

Om toezicht en handhaving mogelijk te maken, worden de prostitutievergunningen opgenomen in een landelijk register. Alleen daartoe bevoegde toezichthouders mogen dit register raadplegen – en alleen als dat noodzakelijk is. Vanwege de privacy van de prostituees gelden er zeer strenge veiligheidseisen.

Exploitanten, klanten en faciliteerders hebben er belang bij te weten of een prostituee beschikt over een geldige prostitutievergunning, omdat het risico bestaat dat zij zich inlaten met illegale prostitutie. Straks kunnen zij via een hit/no hit-systeem nagaan of het door een prostituee opgegeven nummer hoort bij een geldige vergunning. Ook komt er een landelijk register waarin alle verleende vergunningen voor seksbedrijven staan. Iedereen kan in het register nagaan of een seksbedrijf over een vergunning beschikt.

Meer weten?

• Op de cursus APV & Bijzondere Wetten leer je welk juridisch instrumentarium je tot jouw beschikking hebt om de leefbaarheid en veiligheid in wijken en buurten te waarborgen.
• Op de opleiding Integraal toezichthouder handhaving leer je hoe je het toezicht en de handhaving organiseert in jouw gemeente.
• Op de cursus Bestuursrechtelijk handhaven leer je hoe je misstanden in jouw gemeente voorkomt dan wel bestrijdt.
• Op de cursus Wet- en regelgeving in Openbare Orde en Veiligheid leer je van experts wat de (nieuwe) wetten op openbare orde en veiligheid betekenen voor jouw uitvoeringspraktijk.
• Op de cursus Waarheidsvinding leer je hoe je door de waarheid te achterhalen een einde kan maken aan een ongewenste situatie.