SBO Blog Het blog van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid
Sinds 2008 zetten ziekenhuizen zich meer in om de kwaliteit en veiligheid in de zorg te verbeteren. Ze doen dit door tien veiligheidsthema’s, opgenomen in het VMS Veiligheidsprogramma, te implementeren en borgen in de dagelijkse praktijk. Echter blijkt uit onderzoek van NIVEL in 2016 dat circa 1035 patiënten zijn overleden door zorggerelateerde schade die wellicht voorkomen had kunnen worden. Nikki Damen, Adviseur & trainer Safety-II en FRAM en Veiligheidsadviseur programma Tijd voor Verbinding (bij Eigen bedrijf) (FIN Zorgadvies), vertelt in dit artikel over de ontwikkeling die nodig is om veiligheid binnen de zorgsector verder te verbeteren.
Veiligheid in de zorg is cruciaal
Patiënten en cliënten moeten erop kunnen vertrouwen dat zij op correcte wijze behandeld worden en dat de zorg veilig is. Kwalitatief goede en veilige zorg voldoet aan professionele standaarden en richtlijnen. Zorgverleners moeten dus altijd streven naar vermijdbare schade bij cliënten voorkomen.
Safety-II vergroot patiëntveiligheid
Safety-II is een goede en nodige ontwikkeling om de kwaliteit en veiligheid in de zorg verder te verbeteren. De huidige aanpak (Safety-I) bereikt namelijk een plafond. “Safety-II vult deze aanpak aan door te kijken naar het gehele plaatje van kwaliteit en veiligheid. Hierbij staat leren van wat er in de dagelijkse praktijk gebeurt – en wat daarin ook al goed gaat – centraal”, aldus Nikki Damen.
Uitgangspunt Safety-II
Het uitgangspunt bij Safety-II is grotere patiëntveiligheid door te focussen op aanpassingsvermogen en veerkracht van professionals in de context waarin zij werken. De insteek is hierbij positief: wat gaat er goed op het gebied van veiligheid? In plaats van enkel te focussen op de afwezigheid van veiligheid en wat er niet goed gaat. Hetgeen dat goed gaat, wordt zichtbaar gemaakt en verbeterd. Hiervan wordt geleerd en dit wordt verder ondersteund en verspreid.
Hoe onderscheidt Safety-II zich van Safety-I?
Safety-I gaat uit van onderzoek naar dingen die niet goed gaan, bijvoorbeeld door alle calamiteiten en incidenten te melden en analyseren. Het ontstaan en het verloop van het incident wordt hierbij uitgebreid in kaart gebracht, waarna verbetermaatregelen bedacht worden om vergelijkbare incidenten te voorkomen in de toekomst. Het nieuwe veiligheidsdenken, Safety-II, biedt een ander aanvullend perspectief. Het leren vanuit de dagelijkse praktijk staat hierbij centraal, waarbij je streeft naar verbeteringen en veranderingen passend bij en haalbaar in het dagelijkse werk, in plaats van vooral te redeneren vanuit het ontwerp van beschreven processen en protocollen.
Verandering in de praktijk
De Safety-II benadering bevordert verdere verbetering van de kwaliteit en veiligheid in de zorg. Ook de Inspectie Gezondheidszorg Jeugd (IGJ) omarmt het Safety-II gedachtegoed, door bijvoorbeeld verbeterdoelen in plaats van indicatoren op te stellen. “Hierdoor is er meer ruimte voor en vraag naar het multidisciplinaire gesprek en de dialoog over kwaliteit en veiligheid in de dagelijkse setting, dus niet alleen wanneer er iets is misgegaan”, aldus Nikki.
Ga zelf aan de slag!
Wil jij de risico’s van jouw organisatie in kaart brengen en op eenvoudige wijze de kwaliteit van de geleverde zorg waarborgen? Meld je dan aan voor de Opleiding Adviseur Kwaliteit & Veiligheid in de zorg van SBO! Tijdens deze vierdaagse opleiding krijg je concrete handvatten die onderbouwt zijn vanuit wetenschappelijke modellen zodat je direct in je eigen praktijk aan de slag kunt. Wil jij veel breder aan de slag met de bedrijfsvoering? Meld je dan aan voor de opleiding Bedrijfsvoering in de Gezondheidszorg! Kwaliteit en veiligheid is slecht één onderdeel van deze opleiding. Liever een opleiding binnen jouw organisatie op maat volgen? Dat kan met onze Incompany-opleidingen! Een bedrijfsopleiding op maat biedt diverse voordelen voor jouw organisatie en de deelnemers.
